Çin ile egemenlik ihtilafı içinde olduğu Tayvan'ın lideri Tsai Ing-wen'in ABD'yi ziyaretinin ardından bölgedeki askeri gerilimin arttığı gözleniyor. Tayvan Savunma Bakanlığı, Tsai'nin New York'a varışın ardından son iki günde Çin'e ait 19 askeri hava aracının Tayvan Boğazı'nda tarafların hava ve deniz etki alanlarını sınırlandırdığı varsayılan "orta çizgiyi" geçtiği uçuşlar yaptığını bildirdi.
SAVAŞ UÇAKLARI ORTA ÇİZGİYİ GEÇTİ
Bakanlığın açıklamasında, dün yerel saatle 13.00'e kadar kuzey, orta ve güney bölgelerde 5 devriye grubu içinde 9 hava aracının orta çizgiyi geçtiği kaydedildi. Açıklamada, Tayvan ordusunun durumu izlediği ve askeri vasıtaları ile gerilimi yükseltmeden yanıt verdiği belirtilerek, "Çin ordusu, bu bilinçli eylemiyle bölgesel istikrarı tehlikeye atmakta, gerilime yol açarak ekonomik kalkınmaya ve güvenliğe zarar vermektedir." ifadeleri kullanıldı.
Bakanlık, bugün yaptığı açıklamada ise dün akşamdan bu sabah saatlerinde kadar 18 askeri hava aracı ve 4 savaş gemisinin Ada çevresinde görüldüğünü duyurdu. Açıklamada 1 "SU-30", 2 "J-10", 2 "J-11", 4 "J-16" savaş uçakları ile "CH-4" tipi silahlı dronun olduğu 10 askeri hava aracının orta çizgiyi geçtiği belirtildi.
Tayvan lideri Tsai'nin, Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize'yi ziyaret edeceği, öncesinde ve sonrasında ABD'nin New York ve Los Angeles şehirlerinde temaslarda bulunacağı 10 günlük yurt dışı gezisi 29 Mart'ta başlamıştı. Tsai, Guatemala'ya yapacağı ziyaret öncesinde ilk durağı New York'a uğrayarak temaslarda bulundu. 1-3 Nisan'da Guatemala'yı, 3-5 Nisan'da Belize'yi ziyaret edecek Tsai, Belize dönüşünde ise Los Angeles'a uğrayacak. Tsai'nin, burada ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile görüşmesi bekleniyor.
Çin Devlet Konseyine bağlı Tayvan İşleri Ofisi Sözcüsü Cu Fınglien, Tsai'nin ziyareti öncesi yaptığı açıklamada, "Eğer Tayvan lideri Tsai, McCarthy ile buluşursa bu, 'tek Çin' ilkesini ihlal eden bir provokasyon olur. Bu durumda kararlı karşı tedbirler alırız." ifadelerini kullanmıştı.
Çin'in Washington Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Şu Şueyüen, Tsai'nin New York'a varışının ardından yaptığı açıklamada, "ziyaretin ciddi cepheleşmeye yol açabileceği" uyarısında bulunmuştu.
ABD, Tsai'nin ülkeye gelişinin daha önce de örneği görülen bir "transit ziyaret" olduğunu, meselenin büyütülmemesi gerektiğini savunurken Çin, ziyaret nedeniyle Washington'ı protesto etmişti.
ÇİN TAYVAN GERİLİMİ
Çin ana karası ile Tayvan arasında İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan iç savaşta ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor. Çin'in topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulduğu 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor.
Pekin, "tek Çin" ilkesini vurgulayarak Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkileri kesmesini şart koşuyor.