Mavi Marmara raporunun yayımlanmasından sonra Türkiye ile İsrail arasında ortaya çıkan diplomatik kriz ve yaptırım kararları, uluslararası basında İsrail üzerindeki baskının artmasına yol açtı. Dünyaca ünlü gazeteler ve yorumcular İsrail'den olanlar nedeniyle özür dilemesi çağrısında bulunurken İsrailli siyasiler arasında bile Netanyahu'ya karşı tavır alanlar oldu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın dün İsrail'e karşı yaptırımların artırılacağını söylemesinden sonra ismini vermeden basına konuşan üst düzey yetkililer, ikili ilişkilerdeki gerilimi gidermek için ellerinden geleni yapmaya çalıştıklarını söyledi. Fransız haber ajansı AFP'ye konuşan bir yetkili, "Türkiye ile ilişkilerin daha fazla zarar görmesini istemiyoruz" dedi. İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak ise, "Aramızda anlaşmazlıklar var ancak iki tarafın anlaşmazlıklar konusunda akıllıca hareket etmesi önemli. Sorunlarımızı onarmak istikrar için de en iyisi" dedi.
ROGER COHEN
DOĞRUYU YAP VE ÖZÜR DİLE
New York Times'in saygın köşe yazarı Roger Cohen, İsrail'in giderek daha izole duruma geldiğine işaret ederek, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Türkiye'den özür dilemesini istedi. Yahudi kökenli Cohen, Netanyahu'ya "doğrusunu yap, özür dile" mesajını gönderdiği yazısında ayrıca, filo baskını sırasında öldürülen Türk kökenli ABD'li vatandaş Furkan Doğan'a yeterince sahip çıkmadığı, İsrail'e tepki göstermediği için Obama yönetimini eleştirdi. Geçen yıl Ankara'da buluştuğu, Erciyes Üniversitesi öğretim üyesi olan Furkan Doğan'ın babası Ahmet'in ABD'nin tutumuna ilişkin rahatsızlığına dikkat çeken Cohen, "Uluslararası sularda bir ABD'li vatandaşın yabancı bir gücün kuvvetlerince katledilmesi gibi bir olayın karşısında Amerika'nın hiç de olağan olmayan bir suskunluk göstermesini tasavvur etmek zordur" yorumunu yaptı.
'ŞAHİNLER ÜSTÜN GELDİ'
Yazısında Türkiye ile İsrail arasında bir uzlaşının bulunması için iki ülkenin üst düzey yetkililerinin bir yılı aşkın bir süre görüşmeler yaptıklarını ancak her seferinde Dışişleri Bakanı Avignor Liberman'ın liderlik yaptığı "şahinlerin" üstün geldiğini söyledi. Cohen, İsrail'in "stratejik akıllılığı"nı göstermek yerine "kuşatma mantalitesine kilitlendiği"ni, böylece "Müslüman dünyasıdaki en iyi dostlarından biri Türkiye'yi kaybetmekte olduğu"nu vurguladı. Cohen, Netanyahu'nun en yakın müttefiki ABD'nin stratejik çıkarlarını baltaladığını söyledi ve Furkan Doğan ile ilgili "adeta suskun kalan Başkan Obama'nın bu konuda sesini yükseltmesini beklemediği"ni de ifade etti.
B. BİNYAMİN ELİEZER
ÖZÜR DİLEMEK LAZIM
İsrail
eski Sanayi, Ticaret ve Çalışma Bakanı Binyamin Ben-Eliezer, son dönemde Türkiye ile İsrail arasında meydana gelen durumdan kendi ülkesinin zarar gördüğünü belirterek, "Eğer özür dilemek gerekiyorsa, bundan korkmayıp özür dilemek lazım" dedi. İsrail Ordu radyosuna yaptığı açıklamada İşçi Partili Eliezer, (Türkiye Başbakanı Recep Tayyip) Erdoğan'ı bizden uzaklaşmaya zorladık" diyerek, Türkiye ile İsrail arasındaki son durumdan İsrail'in çok şey kaybedeceğini belirtti.
SUÇLU NETANYAHU
İşçi Partisi, Netanyahu koalisyonundan kopmadan önce, Türkiye ile İsrail arasında gizli görüşmeler yürüttüğünü belirten Ben- Eliezer, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile iki kez gizlice görüştüğünü ve sonuncusunda, Netanyahu'dan bir mektup da ilettiğini ifade etti. Ben Eliezer, bu görüşmenin sonunda "kriz arkamızda kaldı" deyip, Davutoğlu ile el sıkıştıklarını da kaydederken, "Ben bu toplantıdan ayrılırken, Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman konuşuyordu. Ama ben bu durumdan Lieberman'ı değil, Netanyahu'yu suçlu buluyorum" ifadelerini kullandı.
FİNANCİAL TİMES: NETANYAHU TUTUMUNU GÖZDEN GEÇİRMELİ
Financial
Times başyazısında, gerilimi kontrol altına almak için İsrail'in özür dilememe tutumunu yeniden düşünmesini istedi. Gazete, aynı zamanda İsrail'in Gazze ablukasının da Filistin topraklarında uzun dönemli bir politika olarak uygun olmadığını kabul etmesi gerektiğini yazdı. Gazete "Eski dostlar anlaşmazlığa düştü" başlıklı başyazısında, gerilimi kontrol altına almak için İsrail hükümetinin özür dilememe tutumunu yeniden düşünmesini istedi. İki ülke arasındaki krizin, ABD için endişi verici olduğunu belirten gazete, kısa vadede ilişkilerin sıcak bir durumu gönmesini beklemenin gerçekçi olmadığını belirtti. Gazete ayrıca krizin, iki ülkenin ortak rakibi İran'ı avantajlı konuma sokacağını söyledi.
İSRAİLLİ GENERAL: KRİZ SAVAŞ RİSKİNİ ARTIRIYOR
İsrail
Ordusu İç Cephe Komutanı Eyal Eisenberg, Tel Aviv'de Ulusal Güvenlik Etüdleri Enstitüsü'nce düzenlenen bir konferansta, Arap dünyasında son dönemde meydana gelen devrimler ve Türkiye ile yaşanan krizin Ortadoğu'da bir bölgesel savaş olasılığını artırdığını öne sürdü. "Arap Baharı"nın, radikal İslamcı Kış"a dönüşebileceğini, "İslamcı Kış"ın ise bölgesel savaşa yol açabileceğini iddia eden Eisenberg, İran'ın nükleer programını terk etmediğini, Mısır'da ordunun çöktüğünü söyledi. ABD'nin eski Savunma Bakanı Robert Gates ise dün yayınlanan bir demecinde, Obama yönetiminin güvenlik yardımlarına İsrail'in hiçbir şekilde olumlu bir cevap vermediğine dikkat çekti. "Nankör" olarak nitelendirdiği Netanyahu'nun ülkesinin yalnızlaşmasına karşı önlem almayı reddettiğini belirtti.
TİME: DİPLOMATİK KRİZ ABD'NİN SUÇU
Time
dergisinin kıdemli editörlerinden Tony Karon'un kaleme aldığı yazıda, Türkiye ile İsrail arasındaki krizin aslında uluslararası kamuoyunun İsrail'in Filistinlilere karşı tavrının yansıması olduğunu ve tek suçlunun son zamanların en aşırı sağcı hükümetine sahip olan İsrail'e yönelik değişmeyen ABD desteği olduğunu söyledi. İsrail ile Türkiye arasındaki krizin yakın zamanda giderilemeyeceğini söyleyen Karon, Türkiye'nin aslında bölgenin iyiliğini düşündüğünü belirtti. Arapların ve Avrupalıların sabrının tükendiğini belirten Karon, Türkiye'nin son bir haftada verdiği tepkinin de artık çok az ülkenin ABD ve İsrail'i bu konuda destekleyebileceğini gösterdiğini söyledi. Karon, Türkiye'nin tepkisinin en azından ABD'ye İsrail üstünde barış için baskı oluşturmak için fırsat yaratabileceğini belirtti.
