Aralarında BM özel raportörlerinin de bulunduğu uzmanlar, Cammu Keşmir bölgesindeki toplu mezar alanlarının korunması, buradaki cesetlerin kimliklerinin belirlenmesi ve uluslararası standartlara uygun adli soruşturma süreçlerinin yürütülmesi için Hindistan hükümetini harekete geçmeye çağırdı.
Hükümete gönderilen mektupta uzmanlar, eyaletin özel statüsünün kaldırılması ile yürürlükten kalkan Cammu Keşmir Eyaleti İnsan Hakları Komisyonu (SHRC) önerilerinin dikkate alınmadığı tespitinde bulundu.
Cammu Keşmir'in kuzeyindeki Bandipora, Baramulla ve Kupwara bölgelerindeki 55 köyde yapılan aramalarda 2 bin 700 mezarın açığa çıkarıldığını, mezarlarda en az 2 bin 900 insanın kalıntılarına ulaşıldığı hatırlatılan mektupta, isimsiz mezarlar için adli soruşturmaların sürdürülmesi çağrısı yapıldı.
Cammu Keşmir'de bağımsızlık yanlısı direnişçiler ile Hint güvenlik güçleri arasında yaşanan çatışmalarda 1989'dan bu yana 100 bin kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor.
Sivil toplum kuruluşları, Hindistan hükümetince "kimliği belirlenemeyen yabancı savaşçılara" ait olduğu ileri sürülen mezarların büyük çoğunluğunun Müslüman azınlığa mensup sivillere ait olduğuna inanıyor.
KEŞMİR SORUNU
İngiltere, 1947'de sömürge olarak yönettiği Hindistan'dan çekilirken o dönemde prenslik olan Keşmir, bağımsızlıklarını yeni kazanan Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda tercihle karşı karşıya kaldı.
Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.
Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.
Savaşların ardından sağlanan geçici ateşkes sonucunda Cammu Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde kaldı. Bölgenin doğusundaki yüzde 20'lik bir kısım ise sınırdaş Çin'in hakimiyetine verildi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halk oylamasıyla belirlenmesini öngörüyor.
Hindistan yönetimi, halk oylamasına karşı tutum benimserken Pakistan, BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.
Öte yandan Hindistan, 5 Ağustos 2019'da Cammu Keşmir'in özel statüsünü kaldırmış ve eyaleti merkezi hükümete bağlı 2 birlik toprağına bölmüştü.
Bu adımın ardından Pakistan ve Hindistan arasındaki tansiyon yükselmişti.