Gürcistan ile 1992-1993 yılları arasında yapılan savaşta binlerce gencin hayatını kaybetmesi ve savaşın ardından Gürcülerin ülkeyi terk etmesi Abhazya'yı "yetersiz nüfus" sorunuyla karşı karşıya bırakmış. 220 bin civarında nüfusa sahip ülkede, sorunun çözümü için öncelikle Türkiye'de yaşayan yaklaşık 700 bin kişilik Abhaz diyasporasının anavatanına geri döndürülmesi hedefleniyor. Bu amaçla başta ücretsiz arsa tahsisi olmak üzere ciddi teşvik projeleri yürütülüyor. Nüfus sorunu hakkında görüşüne başvurduğum Abhazya lideri Sergey Bagapş, ülkede başlatılan kalkınma hamlesinin başarıya ulaşabilmesi için en az 100 bin kişilik ek nüfusa ihtiyaçları olduğunu belirtiyor.
100 AİLELİK KASABA
Diyasporadan gelen kişilerin vatandaşlığa kabul işlemlerinin gerçekleştirildiği Geri Dönüş Komitesi'nin Başkanı Anzor Mukba ise Türkiye'den gelen Abhazlar için 100 ailenin yaşayacağı bir kasaba inşa edeceklerini belirtiyor. Diyaspora Abhazları'nın anavatanlarına döndürülmesi ulusal bir proje olarak görüldüğünden, Komite'nin çalışmaları, Abhazya'da çalışan kişilerin maaşından yapılan yüzde 2'lik kesintinin bir fona aktarılması ile finanse ediliyor.
İKİ YILDA 300 KİŞİ GELDİ
Bu çalışmalar sonuç vermiş olmalı ki bugünlerde okumak veya iş kurmak amacıyla Türkiye, Suriye ve Ürdün gibi çevre ülkelerden Abhazya'ya yerleşenlerin sayısında gittikçe artış yaşanıyor. Resmi rakamlara göre son iki yılda diyasporadan gelen yaklaşık 300 kişinin yerleştiği Abhazya'da, bu rakamın önümüzdeki yıllarda katlanarak artması bekleniyor. Dünyanın her yerinde gençler az olanaklara sahip bir bölgeden, daha çok iş imkânları sunan başka bir bölgeye göç etmeye çalışırken, burada ise durum tam tersi... Bu konuyu İstanbul'dan gelip başkent Sohum'a yerleşmiş olan 25 yaşındaki Haluk Deniz ile konuşuyorum. Araç modifikasyonu üzerine çalışan Haluk Deniz, "Abhazya'yı bir sıçrama tahtası olarak görüyorum. Burada iyi derecede Rusça öğrenip, Türkiye'de daha iyi bir iş bulacak konuma geleceğim" diye konuşuyor. Abhazya'daki gençlerin en büyük sıkıntısı iş bulamamak. Bu da kısıtlı kaynakların verimli kullanılamadığını gösteriyor. Gençler çoğunlukla sanat veya sosyal bilim dallarında öğrenim görmeyi tercih etse de Abhazya daha çok fen bilimleri alanında yetişmiş gençlere ihtiyaç duyuyor. Bu ihtiyaç öyle yüksek düzeyde ki ülkede yüzlerce dansçı olmasına rağmen, beyaz eşya tamircilerinin sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Tamirciler de bu durumu fırsat bilip ufak işler için bile fahiş fiyat talep ediyor tabii...
TEK ÇIKIŞ YOLU RUSYA
Abhazlar her ne kadar Rusya'ya ekonomik ve politik anlamda yaptığı yardımlardan dolayı minnet duysa da tümüyle bağımsız bir ülke olarak tanınmak istiyorlar. Rusya'nın bugün için çıkarları doğrultusunda Abhazya'nın yanında yer aldığının ancak yarın bu durumun değişebileceğinin farkındalar. Dolayısıyla her an Rusya'nın sırt çevirmesi ihtimalini göz önünde tutuyorlar. Ancak Batı dünyasının kendilerine kapıları kapatmış olması dolayısıyla Rusya'dan başka bir çıkış yolu da göremiyorlar. Abhazya gezim sırasında durumu en iyi özetleyen kişi, Bursa'dan gelerek Abhazya'ya yerleşen 23 yaşındaki Serap oluyor: İşte onun ağzından gençlerin beklentileri: "Barış içinde yaşamaktan başka bir şey istemiyoruz. Kuruluşundan bu yana Abhaz kökenli binlerce kişi, Türkiye'nin bağımsızlığı ve mutluluğu için ter döktü. Kurtuluş Savaşı kahramanı Rauf Orbay'ın Abhaz kökenli olması bunun en iyi örneklerinden biri. Artık Türkiye bizi görmezden gelmesin. Çünkü siz bizim ağabeyimizsiniz..."
