Türkiye'nin en önemli turizm merkezlerinden bir tanesi olan Peri Bacaları, yurt içinden ve yurt dışından ziyaretçilerini ağırlamaktadır. Geçmişi çok eski zamanlara dayanan, yanardağların püskürttüğü alevlerin şekillendirdiği Peri Bacaları Pers dilinde 'Katpatuka' olan ve 'güzel atlar ülkesi' anlamına gelen Kapadokya bölgesinde yer almaktadır. Kırşehir, Aksaray, Niğde ve Kayseri illerinin bir kısmı da dahil olan bu bölge ulaşım açısından da kolay ulaşılabilir yerdedir. Bu bölgeye gelen turistleri cezbeden Peri Bacaları'nın oluşum hikayesidir. Peri Bacaları nasıl oluşturmuştur? Sorusunu bu yüzden detaylı ele aldık. Ülkemizin en değerli kültür mirası olan Peri Bacaları tarihi, hikayesi ve efsanesi gibi detaylara yer açtık. İşte Peri Bacaları oluşumu hakkında bilgiler…
PERİ BACALARI NASIL OLUŞMUŞTUR?
Kurak havzalardan ve kırgıbayır yüzeylerinden çıkan, vadi yamaçlarından inen sel sularının yeri aşındırmasıyla oluşan bir kaya oluşumuna Peri Bacası denilmektedir. Tepesi sert, gövdesi ise yumuşak minerallerden oluşmaktadır. Konik şekle sahip olup, şekilleri erozyon biçimlerine göre değişmektedir. Kapadokya bölgesindeki Peri Bacaları oluşumuna etki eden ise geçmiş tarihteki aktif volkanlardır. Peri Bacaları tarihi 60 milyon yıl öncesine dayanmaktadır. Harekete geçen Hasan, Erciyes ve Güllüdağ kızgın lavlar püskürtmüşlerdir. Ortalama 150 metre kalındığında volkan tüfü meydana getirmişlerdir. Yağmurla birlikte yamaçlardan inen selinti suları yayılmış olan lav kütlelerin aralarına girerek oyuntu yapmak suretiyle derin vadiler oluşturmuştur. Rüzgarında etkisi ile koni yapılar koni şeklini almıştır. Farklı türde iki kayacın şekillenmesinden sonra Peri Bacası görüntüsü ortaya çıkmıştır. Yapının en üst kısmında koyu renki konik şeklinde bazalt bulunur. Alt kısmında gövdeyi oluşturan açık renkli volkan tüfleri yer alır. Ayrıca bitki örtüsü de Peri Bacası oluşumuna zemin hazırlamıştır. Yamaçtan gelen sular bu şekilde rahat hareket etmiştir. Güçlü rüzgarın esmesi de taşınmayı kolaylaştırmıştır. Akarsular da vadiler oluşturmayı ve volkanik malzemeyi işlemesiyle önemli rol oynamıştır. Peri bacaları oluşumu bu şekilde gerçekleşmiştir.
Peri Bacaları tarihinde birçok önemli hizmetlere şahit olmuştur. Hristiyanların ibadethanesi, sığıma yerleri, kervansaraylar gibi birçok işlevleri olmuştur.
PERİ BACALARI HAKKINDA BİLGİLER
Peri Bacaları hakkında bilgiler, bu kültür mirası hakkında merak edilen Peri Bacaları doğal mıdır gibi soruların da yanıt bulmasını sağlıyor. İşte Peri Bacaları'nın özellikleri:
PERİ BACALARI EFSANESİ
Peri Bacaları efsanesi dillere destan olmuştur. Tarihten bu yana efsane olarak gelmiştir. Bir efsaneye göre Peri Bacaları hikayesi genç bir adamla başlar. Peri Bacalarının olduğu köyde genç bir adam yaşamaktaymış ve bu adam gençliğinde o kadar çalışkanmış ki Peri Bacalarının olduğu yere üzüm yetiştirir ve buğday ekermiş. Genç adam Peri Bacalarına açtığı delikler güvercinlerle dolup taşarmış. Yıllardır geçimini böyle sağlamış ve adam yaşlanmış. Fakat adam çalışmayı hiç bırakmamış. Yine bir gün hasattan dönerken Peri Bacalarına yakın bir yerde düşüp bayılmış. Sonra ayılıp ayağa kalkmak istese de bunu yapamaz. Yaşlı adam ekinleri kuşlar yiyecek ve ben gidemeyeceğim der ve ağlamaya başlar. Tam bu sırada Peri Bacalarının içerisinden periler çıkarak adamın yanına gelmişler.
Perilerin ellerinde meşaleler varmış. Periler ilk olarak yaşlı adamın bahçesine giderek ekinlerini toplamış daha sonrada bağa giderek bütün üzümleri ve yumurtaları toplayarak adamın hangarına getirmişler. Yaşlı adam bu olay karşısında şoka uğramış. Olaylara inanası gelmemiş. Daha sonra gerçek olduğunu anlayınca evin yolunu tutmuş. Yaşlı adamın ne zaman işe ihtiyacı olsa periler gelip karşılıyormuş. Daha sonra yaşlı adam bu olayı kendisine verilen ödül olarak değerlendirmiş. Yaşlı adam bu olayı kimseye söylememiş. Köylüler yaşlı adamın bunca işi nasıl yaptığını bir türlü anlamamış ve bu olay sır gibi kalıp gitmiş.
Bu efsane günümüze kadar gelerek nesilden nesile aktarılmaktadır.