Büyük Selçuklu İmparatoru Melikşah hayatı hemen hemen her gün araştırılıyor. İran'da hüküm süren Türk Selçuk hükümdarlarının üçüncüsü ve en büyüğü olan Melikşah babası Alparslan'ın vurulması üzerine 18 yaşında tahta geçmiştir. Cesareti, yöneticilikteki yeteneği ve İslam'a bağlılığı ile dikkatleri çeken ve herkesin sevgisini kazanan Melikşah Kimdir? Büyük Selçuklu İmparatoru Melikşah'ın hayatı ve hakkında merak edilenleri…
Türk Selçuklu Hükümdarı Melikşah, 1055 yılında İsfahan'da doğmuş, 1092 yılında Bağdat'ta 38 yaşında iken ölmüştür. Tarih boyunca cesareti, azmi, savaşlardaki başarısıyla örnek olmuş bir isimdir. Büyük İran şairi Ömer Hayyam onun sarayında himaye görmüş o devrin büyük fikir adamlarındandır. Melikşah'ın en büyük ideali, bütün Müslüman devletleri bir bayrak altında toplayarak İslam Birliği'ni kurmaktı. Geçmişte Anadolu'nun dörtte üçü Melikşah zamanında elde edilmiştir.
Melikşah, 16 Ağustos 1055 pazar günü doğmuştur. 18 yaşında tahta geçen Melikşah'ın hükümdar olduğu dönem Büyük Selçuklu Devleti'nin en parlak dönemidir. Hükümdarlık döneminde Büyük Selçuklu Devleti en geniş sınırlarına ulaşmıştır.
Önce amcasının isyanını bastırarak Maveraünnehir ile Harzem'i ele geçirdi. Ünlü vezir Nizamülmülk, Melikşah'ın gerek tahta çıkmasında, gerekse zaferlerinde önemli bir rol oynamıştı. Anadolu'nun dörtte üçü Melikşah zamanında elde edilmiş ve Suriye'de büyük başarılar kazanılmıştı.
1076'da Kudüs Fatımîler'den, 1085'te Antakya, iki yıl sonra da Urfa Bizanslılardan alınmıştır. Halep ve Şam da onun döneminde Selçuk idaresine geçmişti. Devletin hudutları Kaşgar'dan ve Seyhun mecrasından Akdeniz, Kızıl Deniz ve Umman Denizi'ne kadar genişlemişti. Bağdat'taki Abbasi Halifeleri de tamamıyla Selçuk İmparatorluğu'nun emri altında bulunuyordu. Yirmi sene hüküm süren I. Melikşah, cesareti gibi zekası ile, ilim sevgisi ve edebî seviyesiyle de tanınmıştır. Kendisi gibi bir Türk soyundan gelmiş olan Veziri Nizamülmülk ile birlikte hem bir çok memleketler almaya, hem de nehirlere köprüler, şehirlere kaleler ve su yolları gibi birçok eserler yapmaya muvaffak olmuştu.
Büyük İran şairi Ömer Hayyam onun sarayında himaye görmüş o devrin büyük fikir adamlarındandır.
Melikşah, Bağdat'ta bir rasathane kurmuş ve 1086 yılında başlayan ve dünyanın güneş etrafında dönmesi esasına dayanan bir takvim inkılabı yapmıştı ki buna "Celalî Takvimi" adı verilir.
Sarayında Türkçe konuşulmakla birlikte edebî dil Farsça idi. Kendisinin pek güzel rubaileri vardır. Celaleddin Melikşah'ın Berkiyaruk, Sencer, Mehmet adlı üç oğlu vardı ki üçü de hükümdarlık yapmışlardır.
Terken Hatun (İbrahim Tamgaç Han'ın kızı, Ahmed, Davud, I. Mahmud ve Mah Melek Hatun'un annesi.)
Zübeyde Hatun (Emir Yakuti'nin kızı, Berkyaruk'un annesi.)
Taceddin Seferiyye Hatun (Cariye kökenli, Muhammed Tapar ve Ahmed Sencer'in annesi.)
Ahmed
Davud
Berkyaruk
Muhammed Tapar
Ahmed Sencer
I. Mahmud
Tuğrul
Emir
Humar
Cevher Hatun (Gazneli III. Mesut ile evlenmiştir.)
Mah Melek Hatun (Abbasi Halifesi Muktadi ile evlenmiştir.)
Seyyide Hatun (Abbasi Halifesi Mustazhir ile evlenmiştir.)[18]