Yurdun dört köşesindeki 112 Acil Sağlık hizmetlerinde 38 bin 123 personel, ailesinden ve sevdiklerinden ayrı kalarak benzersiz bir mücadele gösteriyor. 2020'nin ilk 10 ayında yurt genelinde kara, hava ve deniz ambulanslarıyla 5 milyon 993 bin 836 hasta nakledildi. İstanbul İl Ambulans Komuta Kontrol Merkezi Başhekimliği'nin 5 bin 667 kahraman sağlıkçısı var. Bakırköy'deki 112 Avrupa Komuta Merkezi'ne günde 40 bine yakın çağrı geliyor. Megakentte 372 istasyonda 403 ambulans, 7/24 görev yaparak bu çağrılara yetişmeye çalışıyor. SABAH, hayat ile ölüm arasındaki o ince çizgi üzerinde görev yapan sağlık çalışanlarının bir gününe tanıklık etti. 24 saat sürecek mesaimiz 08.00'de başlıyor. Prefabrik olan Üsküdar 5 No'lu Acil Yardım İstasyonu'ndayız. Beraber çalışacağım ekipte Acil Tıp Teknisyeni Derya Atalar (33), Acil Bakım Teknikeri (paramedik) Betül Ocak (28) ve sürücü Okan Duran (32) var. İlk görevimiz Ünalan Mahallesi'ndeki koronavirüs hastası yaşlı bir kadına gitmek. Bembeyaz bir tulum giyip, eldiven ve biri N95 olan iki maske takıyoruz. Ekipman virüsten koruyor ama soğuğa kâr etmiyor. Siren çalıştı ve adrese gittik.
Derya ve Betül ayakta duracak hali olmayan yaşlı kadının ateşine, tansiyonuna, nabzına bakıyor. Hastaneye götürülmesine karar veriliyor. Ambulansta hastaya damar yolu açılıyor. Bu sırada Okan, Merkez ile iletişime geçiyor. Merkez, hastayı Sultan Abdülhamid Han Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne götürmemizi bildiriyor. Hastayı Acil'e teslim ediyoruz. 15 dakikalık ambulansın temizlik ve havalandırma süresi var.
Derya tüm aracı dezenfekte etti. Biz de ekipmanlarımızı çıkarıp, tıbbi atık poşetine koyuyoruz. 112 ekiplerinin tek dinlenebildikleri süre bu 15 dakikalık temizlik molaları oluyor. Yemeğimizi bile zar zor yiyebildiğimiz bu 15 dakika dolar dolmaz kendimizi başka bir adrese doğru yola çıkmış buluyoruz ve bu döngü mesai bitene kadar aralıksız sürüyor. Derya, son 4 aydır gittikleri çağrıların yüzde 95'inin Kovid-19 vakası olduğunu söylüyor ve ekliyor: Yaptığımız iş için takdir beklemiyoruz ama saygı görmek bizi mutlu ediyor.
Paramedik Betül'ün 5 yaşında bir kızı var. En büyük korkusu ailesine, çocuğuna virüsü bulaştırmak. Sadece kasım ayında istasyon olarak 426 vakaya gittiklerini anlatıyor. Sürücü Okan'ın iki küçük çocuğu var. "Bu işi sevmezsen yapamazsın" diyen Okan'ın 6 yaşındaki oğlu, Kurban Bayramı'nda korona olmuş. Herkes benden şüphelendi ama oğlum komşulardan kapmış. Şimdi durumu iyi" diyor. Çağrılar bitmek bilmiyor. Üsküdar, Beykoz, Ataşehir, Ümraniye, Maltepe, Kadıköy arasında mekik dokuyoruz. Yaşlılar, gençler, kadınlar, çocuklar her yaştan insan var gittiğimiz çağrılarda. Birini bırakıp diğerini alıyoruz. Betül ve Okan buldukları fırsatta kafalarını bir yere koyup dinlenmeye çalışıyor. Saat gece 11'e geliyor. Yeni çağrı düdüklü tencere patlaması ama o da korona temaslı. Test yaptırmış bugün. Muhtemelen kendisi de korona. Gece yarısı oldu, 13'üncü vakadan sonra artık çok yorulduğumu söylüyorum, gazeteden bir araç gelip beni alacak. Ben 17 saat çalıştım. Ekip, ertesi sabah 08.00'e kadar mesaiye devam edecek. "Sizin de işiniz zor" klişesi 112 sağlık ekiplerinin bugünlerde yaşadıklarını anlatmaya yetmiyor. Sağlıkçıların tek bir isteği var: Evinizde kalın, kurallara uyun. Biz sizin için çalışıyoruz...
PAKET SERVİSE GECE YARISI AYARI
İÇİŞLERİ Bakanlığı, kısıtlama ve tedbirlere güncelleme getirdi.
REFAKATSİZ SEYAHAT: Ailelerinin yanında olmayan 18-20 yaş arasndaki gençler, sadece şehirlerarası toplu ulaşım aracı kullanmak kaydıyla tek başlarına ailelerinin bulunduğu yere seyahat edebilecek.
PAKET SERVİSE GECE YARISINA KADAR MÜSAADE: Çevrim içi satış firmaları vatandaşların talepleri doğrultusunda hafta içi ve hafta sonları 10.00- 00.00 arasında servis/dağıtım yapabilecek. Lokanta, restoran, pastane, tatlıcı gibi yerler de hafta içi ve hafta sonlarında 20.00-00.00 saatleri arasında paket servis hizmeti verebilecek.
İNŞAAT ÇALIŞANLARI VE APARTMAN GÖREVLİLERİNE İZİN: İnşaatlarda çalışanlar, apartman görevlileri, at yetiştiricileri, ilaçlama yapanlar ev ve iş güzergahlarında ve belirli koşullarda kısıtlamadan muaf tutulacak. Evcil hayvan satışı yapanlar hafta sonu 10.00- 17.00 arasında iş yerlerine giderek hayvanları besleyebilecek. Otel rezervasyonu bulunan 65 yaş ve üzeri vatandaşlar seyahat izin belgesi alarak seyahat edebilecek. ANKARA
TEMASLI İÇİN KARANTİNA SÜRESİ 10 GÜNE İNDİ
Sağlık Bakanlığı, Hastalık Kontrol Önleme Merkezi (CDC) ve Avrupa Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (ECDC) tarafından yapılan güncellemelerin anlık olarak takip edildiğini ve Kovid 19 rehberlerimize entegre edildiğini belirterek, yakın temaslı kişilerde karantinanın sonlandırılmasına ilişkin yeni düzenlemeye gidildiğini açıkladı. Yeni düzenlemeye göre, karantina dönemi süresince herhangi bir semptom gelişmeyen temaslıların karantinası, PCR yapılmaksızın, 10'uncu günün (14 gündü) sonunda bitecek. Temaslı, PCR testi sonucuna göre 7. günün sonunda karantina sonlandırılabilecek. PCR testi, ancak kapasitenin uygun olduğu durumlarda, en erken 5. günden sonra evde numune alınarak yapılacak. PCR testi negatif çıkan ve semptom gelişmeyen kişilerde 7. günün sonunda karantina sonlandırılacak. Temaslılarda karantina hiçbir şekilde 7 günden önce sonlandırılamayacak. Çalışanların 8. günde işe geri dönüşleri sağlanabilecek. Bu uygulama yaşlı bakım evleri, ceza infaz kurumları, bağışıklığı düşük hastalar için geçerli olmayacak. İşyerlerinden de 4 metrekareye bir çalışan düzenlemesi yapılması istendi. ANKARA
VAKALAR OCAK'TA DÜŞECEK
Kovid-19 salgınıyla mücadelede arka arkaya alınan kararlar ilk etkilerini göstermeye başladı. Büyükşehirlerde vaka sayıları inişe geçti. Sağlık Bakanlığı ve ilgili kurumların yaptığı projeksiyonlara göre süreç böyle devam ederse önce büyükşehirler ardından Anadolu'da vaka ve hasta sayıları düşecek. Ocak'ta vaka sayısı 20 bin, Şubat'ta 10 binlere inecek. Aşılanma ile bahar aylarında rahatlama başlayacak. Önümüzdeki günlerde illerin durumlarına göre özel önlemler devreye sokulacak.
HURİYE NİNEYE MAŞALLAH
Kovid-19'a yakalanmasının ardından karaciğerinde ve böbreklerinde sorun tespit edilmesi üzerine hastaneye yatırılan Huriye Başkapan (105), 5 günlük tedavi sonucunda hastalığı yenerek, taburcu edildi. Başkapan "Hastalığım erken geçti çok uzun sürmedi. Ben zaten ne olduğunu anlamadım" derken Başkapan'ın tedavisini yapan Şile Devlet Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Emre Özge "Hastamız 105 yaşında olmasına rağmen gayet iyi atlattı. Gençliğinde sağlığına dikkat etmesi bize yardımcı oldu" dedi.
ÜZEN HABERLER...
Hatay
Payas İlçe Emniyet Müdürü Mustafa Bağ, Eski Turizm Bakanı İrfan Gürpınar (77), dünyanın en yaşlı faal judocusu unvanlı 82 yaşındaki Ayten Alataş koronavirüsten yaşamını yitirdi.
Bora ERDEM- Ziya RAMOĞLU/SABAH