Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Ergene Havzası Koruma Eylem Planı kapsamında yapılan çalışmaları ve Ergene Nehri'nin temizliğinde kullanılan yerli tünel açma makinasını (köstebek) yerinde inceledi. Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Marmara Bölge Toplantısı'na katılmak üzere Tekirdağ'da bulunan Bakan Varank, bölgede çalışmaları devam eden Ergene Havzası Koruma Eylem Planı'na ilişkin toplantı düzenledi.
Varank, toplantının ardından Ergene Derin Deşarj Tünel ve Arıtma Projesi'nin gerçekleştiği alanı ziyaret ederek, Ergene Nehri'nin temizliğinde kullanılan yerli tünel açma makinasını inceledi. E-Berk Tünel Teknolojileri AŞ'nin geliştirdiği yerli tünel açma makinasına ilişkin yetkililerden bilgi alan Varank, daha sonra beraberindekilerle birlikte "Lale" isimli tünel açma makinasının kullanıldığı tünele girdi.
İncelemelerinin ardından basın mensuplarına açıklama yapan Varank, Ergene Havzası Koruma Eylem Planı'nın Türkiye'nin en büyük çevre projelerinden biri olduğunu söyledi.
Varank, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla Ergene Nehri'ndeki kirliliği azaltmak için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının birlikte çalıştığını belirterek, arıtılmış atık suların derin deşarjı için proje kapsamındaki tünellerden birini ziyaret ettiklerini dile getirdi.
TÜBİTAK destekleriyle Ankara'da üretilen yerli tünel açma makinasının 18 Eylül'de banttan indirilme törenini gerçekleştirdiklerini hatırlatan Varank, şöyle konuştu:
"Yerli tünel açma makinası Türkiye'nin en büyük çevre projesinde tünel kazmak için kullanılıyor. Hep beraber tünelin içine girdik. Biraz sıcak ve rahatsızlık verici bir havası olsa da 120 metre kadar ilerledik. Orada çalışan işçi kardeşlerimizin Allah yardımcısı olsun. Gerçekten çok mutlu olduk. Hem oradaki emekçilerle selamlaşma fırsatı bulduk hem de yerli ve milli olarak birkaç ülkenin üretebildiği teknolojinin burada kullanılması hepimizi mutlu etti, gurur duyduk. İnşallah Ergene Projesi'ni de 2020'nin sonuna kadar önemli ölçüde tamamlayarak nehrimizdeki su kalitesini yükseltmek istiyoruz. İnşallah bu projeyi de bir hal yoluna koyup tamamlamış olacağız, zaten son aşamalara geldi."
Varank, tünel açma makinalarının Türkiye'de karayolları, raylı sistemler ve su tünelleriyle ilgili projelerde çok fazla kullanıldığına işaret ederek, daha önce bu makinaların ithal edildiğini hatırlattı.
Bakanlığın destekleriyle geliştirilen bir ürünün önemli projelerde kullanılmasının "değerli" olduğunu vurgulayan Varank, "Hem ülkemize döviz kazandırıcı bir hizmet hem de cari açığın azaltılmasına katkı sunacak. Firmamız bunun ihracatını da gerçekleştirebiliyor. 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejimizin ana unsuru yüksek katma değerli ürünlerle kalkınan bir Türkiye'yi yakalamak, bu manada önemli bir proje." değerlendirmesinde bulundu.
Ergene Havzası Koruma Eylem Planı kapsamında yapılan çalışmaları da değerlendiren Varank, yerel yönetimlerin gerekli hassasiyeti göstermemesi sebebiyle 1970'li yıllardan itibaren bölgedeki sanayi tesislerinin atıklarını Ergene Havzası ve Ergene Nehri'ne bıraktığını ifade etti.
Varank, bölgedeki sanayi kuruluşlarını 12 Islah OSB çatısı altında topladıklarını belirterek, "Buradaki sanayi kuruluşlarımızın atık sularını arıttıktan sonra derin deşarj tünelleriyle Marmara Denizi'nin 4-5 kilometre dibine pompalamış olacağız. Bunlar arıtıldıkları için çevreye zararlı bir hale gelmeyecek. İnsan kullanımına uygun değil ama çevreye zararsız bir halde. Böylece, buradaki sanayi kuruluşlarımızın atık sularını bertaraf etmiş olacağız." diye konuştu.
Türkiye'nin ihracatının yüzde 65'inin Marmara Bölgesi'nden yapıldığına dikkati çeken Varank, "Marmara Bölgesi'nde sadece OSB'lerde 800 bin vatandaşımız istihdam ediliyor. Türkiye'nin gücüne güç katan bir bölgemizden bahsediyoruz. Buradaki sanayimiz bizim göz bebeğimiz. Sürdürülebilir kalkınmanın devam etmesi için sadece yatırım değil çevreye hassasiyet göstermemiz lazım. Bu proje de sürdürülebilir kalkınmayı çevre açısından destekleyen bir proje." ifadelerini kullandı.
Türkiye'yi dünyada tünel açma makinesi üreten sekizinci ülke konumuna getiren E-Berk, ilk tünel açma makinası "Anadolu"yu 2017'de üretti.
TÜBİTAK desteğiyle üretilen tünel açma makinası "Lale" ise 18 Eylül'de banttan indirilerek, 12 Kasım'da kazı çalışmalarında kullanılmaya başladı. Söz konusu makinayla yaklaşık 2 bin 500 metre uzunluğundaki tünelin bu zamana kadar 100 metresi açıldı.
Türk mühendis, teknisyen ve işçilerinin bilgi ve birikimiyle geliştirilen tünel açma makinası, günlük ortalama 20 metre kazı yapabiliyor.
Yaklaşık 12 bin parçadan oluşan, 60 metre uzunluğunda ve 120 ton ağırlığındaki tünel açma makinesi, Ergene Derin Deşarjlı Atık Su İletim Tünel Projesi kapsamında toplam 2 bin 500 metrelik kazı gerçekleştirecek. Söz konusu tünel açma makinesiyle yaklaşık 30 milyon liralık iş bitirilmesi hedefleniyor.
