Aşure ayı olarak da bilinen Muharrem ayı bu yıl ağustos ayına tekabül ediyor. Hicri yılbaşı olan 1 Muharrem hangi gün, ağustosun kaçında soruları ile Diyanet Dini Günler Takvimi'ni ziyaret eden vatandaşlar, Muharrem ayı ne zaman başlıyor diye merak ediyor. Ramazan, Recep ve Şaban aylarından sonra en önemli aylardan biri olan bu ayı ibadetle geçirmek isteyenler, Muharrem ayı orucu, duası ve ibadetleri hakkında da araştırma yapıyor. İşte feyz ve bereketi içinde barındıran bu ayla ilgili merak edilenler.
MUHARREM AYI NEDİR?
Bu mübarek ayın hangi önemli olayları ihtiva ettiği ve önemi pek çok kişinin merak ettiği hususların başında geliyor. Hicri takvimin ilk ayı kabul edilen bu ay, Recep, Şaban, Ramazan aylarından sonraki en kıymetli aydır. Bu ayda yapılan ibadetler her zamankinden kıymetlidir. Hz. Peygamberin Mekke'den Medine'ye hicret ettiği 622 yılının 1 Muharrem Hicri Takvim'in başlangıcı olarak kabul edilir. Ayın, Güneş ve dünya etrafındaki dönme süresini esas alır. Hicri yılın ilk basamağı olan Muharrem ayının önemi ilahi dinler açısından büyüktür. Özellikle bu ayın onuncu gününe 'Âşura' denir. İnsanoğlunun atası; ilk insan ve ilk Peygamber Hz. Adem'in tövbesi bu ayda kabul olunmuş, Hz. Nuh'un tufandan kurtuluşu bu ayda gerçekleşmiş, Hz. İbrahim ateşten bu ayda kurtulmuştur. Hz. Eyyüb bu ayda şifa bulmuş, evlat acıyla yanıp kavrulan Hz. Yakub Hz. Yusuf'a bu ayda kavuşmuştur. Hz Muhammed'in (s.a.v.) geçmiş ve gelecek bütün günahlarının affedileceğine dair kendisine Allah tarafından teminat bu ay da verilmiştir.
AŞURE GÜNÜ NE ZAMAN?
Muharrem ayının 10'uncu günü Aşure Günü olarak adlandırılır. Bu yıl 10 Muharrem 18 Ağustos'a tekabül ediyor. Dolayısıyla 2021 Aşure Günü 18 Ağustos Çarşamba gününe denk geliyor.
AŞURE GÜNÜ ÖNEMİ NEDİR?
Aşura ya da ashura olarak da bilinen Aşure Günü'nde pek çok önemli olay meydana gelmiştir. Aşura kelimesi Arapça'da "on" anlamına gelir. Muharrem ayının 10'uncu günü olması dolayısıyla bu isim verilir. Aşure günü yaşanan olaylar dolayısıyla bu günün çok özel ve kutsal olduğuna inanılır. Bu günde edilen dualar kabul olur, tutulan oruçlar ve yapılan ibadetler Allah katında daha çok rıza görür. Öte yandan Hz. Muhammed'in torunu Hz. Hüseyin ve yakınlarının Kerbela'da şehit edilişi nedeniyle bu gün aynı zamanda yas günü kabul edilir. Hüseyin bin Ali ve beraberindeki 72 kişi hicri 61'de Muharrem'in onuncu gününde (10 Ekim 680) Kerbelâ'da Yezid'in Ordusu tarafından katledilmiştir. Bunun dışında Aşure Günü'nde gerçekleştiğine inanılan dini açıdan önemli bazı rivayetler bulunmaktadır.
MUHARREM AYININ 10. GÜNÜ OLAN OLAYLAR NELER?
Bunlar; Âdem'in işlediği günâhtan sonra tövbesinin kabul edilmesi, İdris'in diri olarak göğe yükseltilmesi, Nuh'un gemisinin tufandan kurtulması, İbrahim'in ateşte yanmaması, Yakup'un oğlu Yusuf'a kavuşması, Eyyub'un hastalıklarının iyileşmesi, Musa'nın Kızıldeniz'den geçip İsrailoğulları'nı firavun'dan kurtarması, Yunus'un balığın karnından çıkması, İsa'nın doğumu ve ölümden kurtarılıp göğe yükseltilmesidir. Musevilerin de bu günü oruçla geçirdikleri, İslam peygamberi Muhammed bin Abdullah'ın bu günde oruç tutmayı tavsiye ettiği, Yahudilere benzememek açısından orucun Aşure günü ile bir gün öncesi veya bir gün sonrası ilâve edilerek tutulması gerektiğine inanılır.
MUHARREM AYININ ANLAMI NEDİR?
Muharrem Arapça bir kelime olup, kelime kökü itibarıyla "haram"dan türemiştir. Sözcük karşılığı, haram olan, yasaklanan anlamındadır. Araplar, İslamiyet öncesi dönemde (Cahiliye döneminde) dahi, kabile yaşantısının bencilliklerinden kaçınarak, Arabi ilk ay olan "muharrem" ayında birbirlerine savaş açmak gibi "yasaklanan" fiillerden kaçınır ve uzaklaşırlarmış.
MUHARREM AYI NE ZAMAN BAŞLIYOR VE BİTİYOR?
Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayınlanan 2021 Dini Günler Listesi'ne göre, 2021 yılında Muharrem ayının 1. Günü 9 Ağustos'a tekabül ediyor. 9 Ağustos'ta başlayan Muharrem ayı 7 Eylül'de sona erecek.
MUHARREM AYI ORUCU NE ZAMAN TUTULUR?
Muharrem orucu Muharrem ayı içinde tutulur. Bu oruç dinimizde müstehab kabul edilir. Ayın başında, sonunda veya ortasında (13,14,15. Günler) oruç tutulabilir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Yahudiler bu ayın 10'uncu gününde oruç tuttuğu için onlara benzememek adına tek başına 10. Gün oruç tutmamış, 10'uncu günden önceki gün oruca başlayıp bir sonraki gün orucu tamamlamıştır. Yani 9, 10, 11. Günlerde oruç tutmuş ve Müslümanların bu şekilde oruç tutmasını önermiştir. Yalnızca Aşure Günü oruç tutmak mekruh kabul edilmiştir. Dolayısıyla 2021 yılında Muharrem ayı orucu 17-18 ya da 18-19 Ağustos tarihlerinde tutulacak.
MUHARREM AYI DUASI
Senenin birinci gününde (1 Muharrem'de) üç defa okunacak dua:
"Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın adıyla. Allah (c.c) Efendimiz Muhammed'e âline ve ashâbına salât u selâm eylesin! Allah'ım! Sen ebedîsin, Kadîm'sin, Evvel'sin. Fazl u ihsânın çok yücedir. Her şeyi kaplayan ve her şeyin sığınağı olan cömertliğin çok yücedir. Yeni yıl gelmiş bulunuyor. Bu sene içinde bizi şeytandan, onun dostlarından ve ordularından korumanı istiyoruz. Şu dâimâ kötülüğü emreden nefse karşı yardımını istiyoruz. Sana yaklaştıracak şeylerle meşgul olabilmem için yardımını istiyorum, ey Celâl ve İkrâm Sâhibi olan Allah'ım! Allah, ümmî nebî Efendimiz Muhammed'e, âline, mübarek ve temiz ashâbına salât eylesin! Hamd, âlemlerin Rabbi olan Allah'a mahsustur."
Muharrem ayının ilk günü aşağıdaki duayı üç sefer okuyanın, gelecek Muharrem ayına kadar tüm belalardan emin olacağı, Aşure Günü "Muharremin 10. Günü" üç sefer okuyanınsa, ölümden de emin olacağı; şundan dolayı o sene öleceği takdir edilmiş olana, bu duayı okumak kısmet olmayacağı bildirilmiştir.
Hicri Yılbaşı duası
Elhamdülillâhi Rabbilâlemîn. Vessâlatü vesselâmü alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve sahbihî ecmaîn. Allâhümme entel ebediyyül kadîm. El-hayyül kerîm. El-hannânül mennân ve hâzihî senetün cedîdetün es'elüke fîhel'ısmete minesseytânirracîm. Vel'avne alâ hâzihinnefsil'emmâreti bissûi vel-iştigâle bimâ yukarribunî ileyke yâ zel'celâli vel'ikrâm. Bi rahmetike yâ erhamerrâhimîn. Ve sallallâhü ve selleme alâ seyyidinâ ve nebiyyinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve sahbihî ve ehl-i beytihî ecmaîn.
Hicri Yılbaşı duası Anlamı
Bütün hamdler alemlerin Rabbi olan Allah-ü Teala'ya mahsustur. Salat ve selam bizim efendimiz olan Muhammed (SAV)'in alinin ashabinin ve cümlesinin üzerine olsun. Kendinden evvel hiçbir varlik olmayan. Varligi, Hayati, Kullarina Keremi Ziyade-merhameti, nimetleri, bagislamasi sonsuz ve devamli olan yalniz sensin Allah'im. Iste bu yeni yildir ki: Bu yil boyunca huzurundan kovulmus seytandan korumani ve daima kötülügü emreden nefsime galib olmam için yardimini ve beni sana yaklastiran islerle mesgul olmami senden dilerim ey Celal ve ıkram sahibi Allah'ım. Ey merhametlilerin en merhametlisi rahmetinle Allah'ü Teala efendimiz ve Nebimiz olan Muhammed (s.a.v)'e, aline, ashabina, ehli beytine ve cümlesine salat ve selam etsin.
MUHARREM AYI İBADETLERİ
1 -Aşure günü oruç tutmak sünnettir. Yalnız Aşure günü oruç tutmak mekruhtur. Bir gün öncesi veya bir gün sonrası ile tutmalı!
2- Sıla-i rahim yapmalı. Yani akrabayı ziyaret edip, hediye ile veya çeşidi yardım ile gönüllerini almalı. Hadis-i şerifte, (Sıla-i rahmi terk eden, Aşure günü akrabasını ziyaret ederse, Yahya ve İsa'nın sevabı kadar ecre kavuşur) buyuruldu. (Şir'a)
3- İlim öğrenmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, ilim öğrenilen veya Allahü teâlâyı zikredilen bir yerde, biraz oturan, Cennete girer) buyuruldu. Bu gece ilim olarak, ehl-i sünnete uygun bir kitap, [mesela İslam Ahlakı veya Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye] okumalıdır. Ayrıca Kur'an-ı kerim okumalı, kazası olan kaza namazı kılmalı. (Şir'a)
4- Sadaka vermek sünnettir, ibadettir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, zerre kadar sadaka veren, Uhud dağı kadar sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir'a)
Bugün aşure ibadet diye aşure pişirmek günahtır. Aşurenin bugüne mahsus ibadet olmadığını bilerek, bugün aşure veya başka tatlı yapmak günah olmaz, sevap olur. Bu inceliği iyi anlamalı. Tedavi niyetiyle sürme çeken bugün de sürmelenebilir. Hadis-i şerifte, Aşure günü ismidle sür-melenen, göz ağrısı görmez buyuruldu. (Hakim)
5- Çok selam vermeli. Hadis-i şerifte, Aşure günü, on Müslümana selam veren, bütün Müslümanlara selam vermiş gibi sevaba kavuşur buyuruldu. (Şir'a)
6- Çoluk çocuğunu sevindirmek! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, aile efradının nafakasını geniş tutanın, bütün yıl nafakası geniş olur) buyuruldu. (Beyheki)
7- Gusletmeli. Hadis-i şerifte, (Aşure günü gusleden mümin, günahlardan temizlenir) buyuruldu. (Şir'a)
8 - O gün, eve ufak-tefek erzak alınmalı, alınırsa bir sene boyunca evde bereket olur.
9- Dua Okunmalı, 10 defa şu dua okunur:
''Sübhanallahi mil'el mizan. Ve müntehel-ılmi ve meblegar-rıza ve zinetelarş''
10- Namaz Kılınmalı Aşure gününe mahsus olmak üzere kuşluk vaktinde 2 rek'at namaz kılınır. Muharrem ayının ilk gecesi Tesbih Namazı kılınması tavsiye edilmiştir.
Sadaka vermek sünnettir, ibadettir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, zerre kadar sadaka veren, Uhud dağı kadar sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir'a)