Dünyanın en prestijli ödüllerinin başında gelen Nobel Barış Ödülü, dün sahibini buldu. 2013 Nobel Barış Ödülü'nü sürpriz bir şekilde Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'ne (KSYÖ) verildi. Norveç'in başkenti Oslo'daki Nobel Komitesi, KSYÖ'nün "kimyasal silahların ortadan kaldırılması için harcadığı kapsamlı çabalar" nedeniyle Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldüğünü açıkladı. Böylece geçen yıl Avrupa Birliği'ne verilen Nobel Barış Ödülü, iki yıl üst üste bir kuruma gitti. Bu yıl 112'ncisi verilen Barış Ödülü toplamda 22'nci kez uluslararası bir kuruma verilmiş oldu. Bu yıl rekor sayıdaki 259 aday arasında favorisi 16 yaşındaki Pakistanlı genç aktivist Malala Yusufzay'dı. Bir diğer öne çıkan isim de Kongo'da tecavüz mağdurları kızlar için kurduğu hastaneyle adını duyuran Doktor Denis Mukwege'ydi. Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü, 1.2 milyon dolarlık ödülünü 10 Aralık'ta Oslo'da düzenlenecek törenle alacak. Nobel Komitesi'nin resmi açıklamasından yaklaşık 1 saat önce Norveç Devlet Televizyonu, Barış Ödülü'nü KSYÖ'nün aldığını duyurdu. Kanalın geçen yıl ki ödülü de doğru bilmesi nedeniyle KSYÖ'nün telefonları anında kilitlendi. Nobel Komitesi de resmi açıklamadan önce KSYÖ merkezini aradıklarını ancak, telefonların sürekli meşgul olduğu için duyuruyu Twitter üzerinden yapmak zorunda kaldıklarını duyurdu.
ÖDÜLÜ ÜZÜMCÜ ALACAK
KSYÖ'nün başında 2010'dan bu yana Türk diplomat Ahmet Üzümcü'nün bulunması nedeniyle Nobel, Türkiye'de ayrı bir heyecan yarattı. 2009'da Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık ve Dışişleri Bakanlığı tarafından verilen büyük destekle KSYÖ içindeki oylamayla Başkanlık görevine seçilen Üzümcü'yü ilk kutlayanlar Türk yetkililer oldu. Üzümcü, yaptığı açıklamada, "Nobel'i almak bizim için sürpriz oldu. Ödül bizim için büyük önem taşıyor. Personelimize cesaret verecek, dünya barışına ve güvenliğine katkıda bulunacaktır. Suriye misyonu, KSYÖ'nün bu kadar dar bir zaman çerçevesi içinde çalışmış olması açısından bir ilk. Örgütümüz, uluslararası toplumun duyduğu büyük güvenin bilincinde. Nobel'in vereceği para ödülünü Suriye'de kimyasal silahların yok edilmesi çalışmalarına harcayabiliriz" dedi. Nobel Barış Ödülü'nün açıklanmasıyla ilk kez başında bir Türk'ün bulunduğu uluslararası kurum bu ödüle layık görüldü. Üzümcü, 10 Aralık'ta Oslo'da verilecek ödülü örgüt adına alacak.
SURİYE SAVAŞIYLA DUYULDU
Merkezi Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan ve Birleşmiş Milletlere bağlı çalışan KSYÖ'nün adı, 1997'de kurulmasına rağmen kısa süre öncesine kadar çok duyulmamıştı. En son üyesi Suriye olan KSYÖ'nün ismi Suriye'de kimyasal silahların imhasını denetlemeye başlamasıyla gündemden düşmemeye başladı. Suriye'nin başkenti Şam'da 21 Ağustos'ta binden fazla kişinin kimyasal saldırıda ölmesiyle başlayan süreçte ABD ve Rusya, Suriye'nin kimyasallarının yok edilmesi için anlaşmaya vardı. Şam yönetiminin de anlaşmayı kabul etmesiyle devreye BM girdi. BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon işbirliği için KSYÖ Genel Direktörü Diplomat Ahmet Üzümcü ile irtibata geçti. Örgüt, 1 Ekim'de Suriye'deki görevine başladı. İlk kez savaş halinin devam ettiği ülkede görev yapan örgütün 27 denetçisi Suriye'nin kimyasallarını yok etmeye çalışıyor. Şimdiye kadar 12 ton kimyasalı imha eden örgütün, 300 tonu sarin gazı olmak üzere 1000 tonluk kimyasalı imha etmesi gerekiyor. BM Güvenlik Konseyi'nin kararı gereği Suriye'nin kimyasal silah stoklarının Haziran 2014'e kadar imha edilmesi bekleniyor. Nobel Ödül hakkındaki konuşmasında Suriye'deki çalışmalarına da değinen Üzümcü, eğer ateşkes sağlanırsa hedeflenen tarihte çalışmalarını bitireceklerini açıkladı.
MUHALİFLER MEMNUN DEĞİL
Barış Ödülü, Suriye'deki kutuplaşmayı ise daha da derinleştirdi. İki buçuk yılı aşkın süredir 100 binden fazla kişinin öldüğü ve 2 milyondan fazla kişinin öldüğü ülkede, muhalifler Nobel'e itiraz etti. AP ajansına konuşan muhalifler, ödülle Suriye'de dikkatlerin akan kandan başka yöne çekildiğini söyledi. Baas Partisi üyesi ve milletvekili olan Fayez Sayegh ise ödülün Şam hükümetinin güvenirliğini vurguladığını söyledi ve "Suriye kimyasal ve nükleer silahlara sahip ülkelere örnek oluyor" dedi.