Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Liderler Zirvesi 11 yıl aradan sonra dün Kazakistan'ın başkenti Astana'da toplandı. Zirvenin ilk günkü oturumunda söz alan liderler diyalog ve barış vurgusunu ön plana çıkardılar Türkiye'nin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından temsil edildiği 7. AGİT zirvesinde konuşan BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, nükleer silahsızlanma ve nükleer silahların yayılmasının önlenmesi konusunda önemli gelişmeler kaydedildiğini, ancak tehdidin varlığını devam ettirdiğini söyledi. Genel Sekreter "Bu konuda BM Güvenlik Konseyi'nin 1450 sayılı kararının uygulanması için işbirliği şart'' dedi. AGİT Genel Sekreteri Marc Perrin De Brichambaut da yaptığı konuşmada, zirvenin AGİT tarihinde yeni bir sayfa yazmak için tarihi bir fırsat ortaya koyduğunu söyledi. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ise, dünyada barış ve huzurun sağlanması için daha çok diyaloğa ihtiyaç bulunduğunu belirterek ''Biz bugün nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya için her türlü desteği vermeye hazırız'' diye konuştu. AGİT'in görevlerinin azaltılmaması aksine yeni sorunlara çözüm bulacak bir yapılanmanın sağlanması gerektiğini vurgulayan Nazarbayev, ''Yeni güvenlik tehditlerinin dikkate alındığı bir yapı içinde AGİT daha da aktif hale gelmelidir'' dedi.
YUKARI KARABAĞ VURGUSU
Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev de konuşmasında, ilk kez bir doğu ülkesinde AGİT zirvesi düzenlendiğine dikkati çekti. Medvedev, "Uyuşmazlıkların çözümü için ortak ilkelerin geliştirilmesi gerek. Bu ortak ilkelere de tüm ülkeler sıkı bir şekilde riayet etmeli'' diye konuştu. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ise konuşmasının bir bölümünü Yukarı Karabağ sorununa ayırdı. Yukarı Karabağ sorununun Minsk Grubunun himayesindeki ilkeler çerçevesinde çözülmesi gerektiğini kaydeden Clinton, bölgede çatışmaların önlenmesi için çabaların artırılması gereğine dikkati çekti. Clinton ayrıca, Kazakistan'ın Afganistan'a yardım için oluşturulan koalisyonun bir parçası olacağını açıkladı. Almanya Başbakanı Angela Merkel de konuşmasında, zirvenin bölgede neler yaşandığı konusunda bilgilerin tazelenmesine bir fırsat sunduğunu söyledi. Zirvenin Helsinki Sözleşmesinden 35, Paris Anlaşmasından 20 yıl sonra yapıldığına dikkati çeken Merkel, Bu sürede barış ve güvenlik arayışlarının çok ağır ilerlediğini belirtti. Sırbistan Cumhurbaşkanı Boris Tadiç'in gündemiyse Kosova idi. Tadiç, "Diyalog Kosova'da barış için tek yol'' dedi.
BÜYÜKELÇİMİZ ADAY
Öte yandan Cumhurbaşkanı Gül, Astana'da Türk gazetecilerle yaptığı sohbette AGİT Genel Sekreterliğine Türkiye'nin Brezilya Büyükelçisi Ersin Erçin'i aday gösterdiklerini ve önemli destek aldıklarını söyledi. Gül, Erçin'i son aylarda yapılan uluslararası zirve ve toplantılarda liderlere tanıttığını anlattı. Erçin'in AGİT'te çalıştığının ve görev tanımı itibarıyla deneyimi olduğunun altını çizen Gül, büyük destek aldıklarını söyledi. Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev ile görüşmesinde ağırlıklı olarak Kafkaslar ve bölgenin istikrarını ele aldıklarını belirten Gül, Kafkaslar'daki sorunların çözümünde Rusya'nın en önemli aktör olduğunu vurguladı. Gül, şöyle konuştu: "Türkiye, Ermenistan ve Azerbaycan'ı ilgilendiren problemlerin büyük bir çerçeve içinde muhakkak çözülmesi gerektiğine, bölgenin bu problemlerden kurtulmasının, Türkiye, Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan'a fayda getireceğine inanıyorum.''
HAN ÇADIRINI GEZDİ
Türkiye-Ermenistan arasındaki ilişkilere de değinen Gül, "Hiçbir şey ölmedi. Biz kararlıyız. Zor meseleler bir hamlede hallolmuyor. Üzerinde ısrarla çalışmak gerekir, çalışıyoruz'' diye konuştu. Gül, zirvede Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan ile karşılaştıklarını ve "hal hatır sorduklarını'' söyledi. Gül ayrıca içinde alışveriş merkezi bulunan Han Çadırı'nı gezdi. AGİT zirvesine konuk devlet başkanlarının Astana'nın 10 yllık gelişiminden övgüyle bahsederken "Buraları siz yapmışsınız"dediklerini anlatan Gül " Ben de 'evet yüzde 90'ını biz yaptık'diyorum. Gurur verici bir şey"dedi.
