Yakın gelecekte "doktor robot, doktor robot; lütfen ameliyathaneye..." anonslarını duyabileceğimizi yazmıştım 3 ay önce... Akıllı robotlar çağında beyaz yakalıların tehdit altında olduğundan; avukat, ekonomist, finansal analist hatta cerrahların dahi işlerini kaybetme riskinden söz etmiştim.
Dün de PwC'nin hazırladığı "Hangi doktor? Neden yapay zekâ ve robotbilim yeni sağlık sektörünü şekillendirecek?" İsimli rapor geçti elime... Öngörüler sarsıcı; Dünya çapında tüketicilerin %55'i doktorların yerini yapay zekâ ve robotların alması konusunda istekli...
İsteklilik oranı çok değişiyor: İngiltere'de %39, Nijerya'da ise %94. Türkiye'de ise tüketicilerin %85'i sağlık hizmetlerinde robotlara hazır... Erişilebilirlik ve hatasızlık avantaj olarak görülürken, güven ve insan unsuru temel zorluklar olarak öne çıkıyor.
Peki, bu mümkün mü? Pekâlâ mümkün... Yarım asır öncesinin akılsız robotu, genelde kol gücü ve sıradan beceriye dayanan mavi yakanın işine talipti. Milyonlarca robot, mesai ücreti, sendikal hak talep etmeden 7/24 çalışabildiklerini ispatladılar. Şimdi akıllı robotlar çağı ve beyaz yakalıların işine talip olacaklarını gördük.
Misal, internette tıbbi tavsiyeler verilmesine dahi tahammül edemeyen doktorlar... Peki, ne yapıyorlar? Yüzlerce cihazın binlerce testini, deneyimleriyle yoğurup teşhis koyuyorlar. İyi de bunu biyomedikal cihazlardan beslenen akıllı medikal yazılımlar da yapıyor ki...
Benim dikkatimi çeken, dünya ortalaması %55 iken Türkiye'deki tüketicinin yapay zekâlı robot doktorları kabule hazır olmadaki yüksek oran: %85. Burada üzerinde düşünülmesi gereken durum, doktorların yetkinlikleri ve hasta ile iletişimleridir.
Sağlıkta devrimini başaran Türkiye, şehir hastanelerinden sağlık turizmine dek modern hizmetler sunarken, doktor boyutu acaba bu devrime eşlik edebiliyor mu? İyileri özenle ayrı tutarak diyebilirim ki doktorlar, teşhisi cihazlara bırakmış, vesikalık çektirir gibi MR talep eden, hastasını dinlemeyi pek sevmeyen kesim.
Biliyoruz ki hasta konuşur. Hastası konuşmayana da doktor değil veteriner diyoruz zaten. PwC'nin bu raporu internette var. Sadece doktorların değil, sağlık bürokrasisinin indirip okumasını öneriyorum. Acaba neden "robot doktorları, bizimkilere tercih ediyoruz" sorusunun cevabında çok sayıda ileri iyileştirme alanı olduğunu düşünüyorum.