Akbank-Citibank ortaklığı için Rekabet Kurulu'ndan ilginç karar
AkbankT.A.Şninyüzde20oranındakihisseleriCitigroup'asatıldı. Bu hisse devri ile ilgili taraflarca 'yedieminsözleşmesi' imzalandı. 4054 sayılı Rekabet Kanununun 7'nci maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan 1997/1 nolu RekabetKurulu'ndan izin alınması gereken birleşmeler ve devralmalar hakkında tebliğ uyarınca, her türlü şirket birleşmeleri veya devralınmaları Rekabet Kurulu'nun iznine tabidir. Citigroup'daAkbank'ınyüzde20'sinidevraldığı (Citigroup Akbank'ın yönetiminde de temsil edilecek) içinRekabetKurulu'ndanizinalmasıgerekmektedir. Akbank ve Citigroup arasında Akbank'ın yüzde 20'lik hisse devrini öngören 'yedieminsözleşmesi'ni Rekabet Kurulu'na 'menfitespit' veya 'birleşme-devralma' izni için Rekabet Kurulu'na başvuruyor. CitibankileAkbank'ın birleşme ve devralma sonunda Türkiye'de bankacılık sektöründeki pazar payı yüzde 14 olmaktadır. Yüzde 14'lük pazar payı ile sektörde hakim durum oluşmayacağı için Rekabet Kanunu'na göre, söz konusu birleşme ve devralmada bana göre yasal bir sakınca yoktur.
Menfitespitkararıtartışılır Rekabet Kurumu'nun uzmanları, AkbankveCitigroup arasında, Akbank'ın yüzde 20 oranında hisse devrini öngören 'yedieminsözleşmesi' ve bununla ilgili Kuruma sunulan bilgi ve belgeleri inceledikten sonra hazırladığı raporu Rekabet Kurulu'na sunuyor. RekabetKurulu da, uzmanların hazırladığı raporu görüşüp, bana göre ilginç bir karar veriyor. Kararın özü şu 'Akbank'ın yüzde 20 oranında hisselerinin Citigroup'a devredilmesi 'Birleşmevedevralma' sayılmaz. Bu 'yedieminsözleşmesi' ne Rekabet Kanununun 5 ci maddesine göre 'menfitespitbelgesi' verilmesine karar veriyor. Karar geçen hafta Rekabet Kurumu Başkanlığı'nca ilgili taraflara ve basına açıklandı. Ancak henüz gerekçeli karar ortada yok, fakat bunun birleşme ve devralma izni değil, menfi tespit izni olması kafamı iyice karıştırdı.
Rekabetibozmaz Akbank'ınyüzde20oranındakihisseleriCitigroup'adevredilecekveüstelikCitigroupAkbankYönetimKurulu'ndatemsiledilecek. Rekabet Kurulu da bunu, kanunun 7. maddesinde belirtilen devralma olarak kabul etmiyor. Bu karar idari yargıya taşınırsa bozulma ihtimali çok yüksektir. Ancak tarafların bu kararla da işi görüldüğü için idari yargıya taşınma ihtimali zayıftır. Rekabet Kurulu'nun bu kararı Rekabet hukukçuları tarafından çok tartışılacak. Bana göre Kurul, bunu 'menfitespitbelgesi' verme ile geçiştirmeyerek, aksine pazarda hâkim durum yaratmayacağı için birleşme ve devralma çerçevesinde devrineizinvermesigerekirdi.
Birleşmevedevralmadeğilmi? RekabetKanunu'nun, RekabetKurulu'ndanizinalınmasıgerekenbirleşmevedevralmalarbaşlıklı7'ncimaddesibakınıznediyor. "Bir ya da birden fazla teşebbüsün hâkim durum yaratmaya veya hâkim durumlarını daha da güçlendirmeye yönelik olarak, ülkenin bütünü ya da bir kısmında herhangi bir mal veya hizmet piyasasındaki rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuracak şekilde birleşmeleri veya herhangi bir teşebbüsün ya da kişinin diğer bir teşebbüsün mal varlığını yahut ortaklık paylarının tümünüveyabirkısmını ya da kendisineyönetimdehaksahibiolma yetkisi veren araçları devralmasını rekabethukuku bakımından devralma olarak kabul etmektedir." Rekabet Kanununa göre, "ortaklık payının 'birkısmını' veya 'tümünü' ya da kendisineyönetimdehaksahibiolma yetkisi veren araçları devralması" devralma sayıldığına göre, Rekabet Kurulu bu başvuruyu 4054 sayılı Kanun'un 7'nci maddesi kapsamında olduğunu kabul ederek, ancak AkbankileCitigroup'un birlikte pazar payı yüzde 14 cıvarında olması nedeniyle hâkimdurumyaratmayacağı için koşul öne sürmeksizin birleşme ve devralma çerçevesinde izinvermesi daha doğru olacaktı.
Kontroldeğişmiyormuş Rekabet Kurumu'nun konu ile ilgili değerlendirmelerini öğrenmek için, Teknik Dairelerin bağlı bulunduğu KurumBaşkanYardımcısıİsmailHakkıKarakelle'yi arayıp düşüncelerini sordum. Karakelle, "Her ne kadar Citigroup Akbank'ın yüzde 20'sini alıyor ise ve Yönetim Kurulu'nda temsil edilecek ise de, kontrol el değiştirmediği için bunu devralma olarak değerlendirmiyoruz. Ancak kurul üyelerinden birisi de sizin gibi düşünüyor ve muhalefet şerhi koymuştur, kaldı ki hukuk yoruma dayalıdır, farklı yorum yapılması doğaldır" dedi. Rekabet Kurumu'nun web sayfasında yer aldığı belirtilen karar ile ilgili web sayfasında herhangi bir karar bulamadım. Rekabet Kurumu'nun bugüne kadar kontrol değişmediği halde, buna benzer başvurular "birleşme ve devralma" şeklinde değerlendirilerek izin verilmiş veya verilmemiş çok sayıda kararı vardır. Rekabet Kurulunun bu konuda verdiği gerekçeli kararı çok merak ediyorum. 'Gerekçelikarar'ı ve 'muhalefetşerhi'ni gördükten sonra da konuyu sizlerle paylaşacağım. NOT: Yarın, Akbank ile Citigroup arasında imzalanan "Stratejik İşbirliği Anlaşması" için Rekabet Kurulu ne dedi?