Türkiye'deihracatınpatronuTİMBaşkanıOğuzSatıcıeylülayıihracatrakamlarınıaçıkladı. Satıcı'nın açıklamasına göre eylül ayında 7.6 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmişiz. İlk dokuz aylık ihracatımız yüzde 14.97 oranında artarak 61 milyar 449 milyon dolara yükselmiş. 12 aylık ihracatımız ise, yüzde 13.31'lik artışla 81 milyar 445 milyon dolara çıkmıştır. Pekineredeithalatrakamlarımız? Neden birileri aynı hızla ithalat rakamlarını açıklamıyor? Bizim ülkemizde iyi haberler önce verilir, kötü haberler arkadan gelir. Beklerdim ki, Satıcı'nın açıklamalarında ihracat ile birlikte ithalat rakamları da açıklansın. O zaman görürdük ithalat mı daha hızlı artıyor, yoksa ihracat mı? Bunun mukayesesi yapıldığında daha anlamlı olurdu. İhracat rakamı tek başına bir anlam ifade etmez. Şimdi sizi mecburen 1 ay geriye götürüyorum. Çünkü elimde mukayese edilebilecek ihracat ve ithalat rakamları ağustos sonu itibarı ile var da ondan. Önce ilk sekiz aylık ihracat rakamına göz atalım. Sekiz ayda gerçekleşen ihracat 53.2 milyar dolar. Bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde14.1 oranında artmış. Bu ayki artış oranı ise yüzde 10.4'e gerilemiştir. Şimdiithalatrakamlarınabakalım.İlksekizaydagerçekleşenithalatrakamı88.8milyardolar.Geçenyılınaynıdöneminegöreartışyüzde18.5olarakgerçekleşmiş.
Çözümne? Rakamlarla kafanızı fazla yormak istemiyorum. İhracatınartışıdoğru,ilksekizaydaartışoranıyüzde14olmuş.Aynıdönemdeithalatartışoranıiseyüzde18.5olarakgerçekleşmiş . Bunun izahı şu, ithalat ihracattan daha fazla artıyor. Onun için ödemeler dengesi açığı da sürekli olarak artıyor. Çözüm için iki yol var. Yaihracatınızithalattandahafazlaolmalıveyaithalatınızıkısacaksınız. Sanki gerçekçi yol, ithalatı kısmanın yolunu bulmak. İçinizden şunu diyenler olduğunu düşünüyorum. 'Efendim ne gerek var viski ithalatına veya muz ithalatına. Öncelikle bu tür lüks tüketim mallarının ithalini kısalım.' O zaman benim de bunu düşünenlere cevabım şu olur. Tüketim malı ithalatı dediğiniz bölüm, toplam ithalat içindeki payı sadece yüzde 12.1'dir. Bunun da lüks tüketim diye tabir edilen payı çok düşüktür. İthal edilen kalemler arasındaenbüyükpayenerjinin de içinde yer aldığı yüzde 71.6 ile ara malı geliyor. Yılsonuitibarıileenerjivepetrolürünleriithalatınaharcanacakmeblağ25milyardolardolayındadır .İşte dış ödemeler dengesinin belini kıran en büyük kalem enerjidir. İthalattakienerjipayınıdüşürmenintekyoluenerjiithalatınaihtiyaçduyulmayacakönlemlerialmakolmalıdır . Türkiye'de tüketilen elektrik enerjisinin yüzde 44'ü doğalgaz ithalatından karşılanmaktadır. Enerji ithalatını kısmanın da bence iki yolu vardır. Birincisi, ithal enerji kaynaklarına karşı, başta nükleerenerji olmak üzere alternatif yerlikaynaklıenerjimodelleriüzerindeçalışılmalıdır . Bunlar da nükleer ve yerel kaynaklı kömür ve su kaynağı ile elde edilecek enerji kaynaklarıdır. İkinci yol ise, elektrikenerjisininyüzde44'üdoğalgazolduğunagöre,doğalgazıngeldiğiRusyailedışticaretilişkisinigeliştirmekolmalıdır . Rusya'ya daha çok mal satmanın yolu aranarak doğalgaz faturası onlarla karşılanmalıdır. İhracat artışını gösterip, ithalattaki yüksek artış ve nedenlerini kamuoyunun gözünden kaçırırsanız bunun çok fazla yararı olmaz, aksine çözümü ertelersiniz.
