İstanbul Sanayi Odası, Türk şirketlerini iki kategoriye ayırmış: İlki, "500 Büyük." Diğeri ise "500 Küçük." Her iki "İSO500" marka olmuş. Türk ekonomisinin ana sektörü haline gelen sanayideki büyümenin dinamiklerini yansıtıyor. Sadece sanayi mi? Hayır, "İSO500BüyükSanayiKuruluşu" aynı zamanda Türk ekonomisinin lokomotifi. Ekonominin çarklarını döndüren şirketler burada. BumarkaTürkekonomisininyarısındanfazlasınıtemsilediyor. İSO yıllardır "500BüyükSanayiKuruluşu" çalışmasıyla ekonomide bir "lig" yaratmaya çalıştı. Şimdi ilginç olan şu; İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu ligi başka söylüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise çok daha başka... Kırmızıalarm TÜİKverilerinegöre,Türkiye,2005yılındayüzde7.6büyüdü. Aynı dönemde "İSO500BüyükSanayiKuruluşu" çalışması ise Türk ekonomisinin "kırmızıalarma" geçtiğini gösteriyor. İSO500Büyükdiyorki; * Sanayi şirketleri istihdam yaratamıyor. * Kâr edemiyor. * Katma değer yaratamıyor. * Milli gelire kaynak aktaramıyor. Örnek verelim. 2004 yılında "500 Büyük Sanayi Kuruluşu" Türkiye milli gelirinin yüzde 13.5'ini üretirken, 2005 yılında bu oran yüzde 12.2'ye düştü. Bu göstergelerin anlamı açık; Türk sanayisi "Kayıpİlanı" veriyor. İlan önce otomotiv ve tekstilin kalbi olan Bursa'dan geldi. Arkasına imalat sanayinin beyni İstanbul eklendi.
Açıkpozisyonriski Oysa 2000-2005 dönemi önemliydi... Türkiye, kriz sonrası dış kaynağa dayalı istikrar paketi ile yola çıktı. 2002yılıkasımayındaiktidaragelenAKParti'yebüyüksanayicitekmilibirdenselamçaktı.HattaIMFprogramıveAByolculuğunedeniylebüyüksanayici,islamcıAKParti'yleadeta'büyükkoalisyon'kurdu. Bu dönemde "Dengelikur" yerine "Dalgalıkur" olan politika, Türkiye'yi sıcak para ile kuşattı. Faiz yüksek, getiri cazip olunca ne olur? Türkiye'yi kuşatan sıcak para bizim yerli büyük sanayici için de çok cazip oldu. İyi, güzel de riskin adı belli; Açıkpozisyon. Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Profesör Dr. Özer Ertuna, '2005yılısonundaİMKB'deişlemgörenşirketler,satışgelirlerininyüzde13.7'sioranındadövizcinsindenaçıkpozisyontaşıyor' diyor.
Koç,farkattı Buyrun, şimdi bu duruma ne diyeceğiz? Bize kızmayın ama "SanayiciBeyazTürkler" tasfiye oluyor. Sermayenin yapısı değişiyor. Aldığımız duyumlara göre; İSO500KüçükSanayiKuruluşu değerlendirmesinde de tablo değişmeyecek. Açıkçası, sanayi envanteri olmayan Türkiye'de, Türk şirketleri 'Küresellige' çıkamıyor. Bu durumda Türkiye'nin iki büyük grubu KoçveSabancıHolding ne yapıyor? KoçHolding, Tüpraş'la birlikte sınıf atladı. Küresel lige entegre olmak için yarışıyor. 'İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu' sıralamasında ilk 10'da5şirketiyeralıyor. Rakipleriyle arayı açmış, fark yaratmış. Peki ya SabancıHolding? İlk10'daşirketiyok.İlk50'de2şirketiyeralıyor. Şaşırıyoruz!!! Sanayiye ara malı üreten Sabancı Holding, sanayici kimliğinden uzaklaşıp, 'finansvehizmet' sektörüne mi odaklanıyor? Yanıtı Sabancı Holding vermeli.