Ülke genelinde yaşadığımız elektrik sistemindeki çökme; risk alanlarının belirlenmesinde fevkalade önemli ipuçları verdi bize. Benzer sorunun yenilenmemesi için atmamız gereken adımları da aydınlattı bu kesinti...
BAĞIMLILIK: Öncelikle, elektriğe ne derece bağımlı olduğumuzu gördük. Jeneratörün hayati önemini de hatırladık fakat taşıma su ile sanayi değirmeni dönmüyormuş. Ama şundan da emin olduk ki elektrik kesintileri, sosyal hayatı olduğu kadar ekonomiyi de felç edebiliyor.
RİSKLERİMİZ: 52 bin kilometrelik dağıtım hattının güvenliği, bir kez daha gündeme geldi. Hat güvenliğinin ihmal edilmeyeceği, tıpkı boru hatları gibi elektrik şebekesinin de her türlü sabotaja karşı hassasiyet taşıdığını hatırladık.
NİTELİKLİ KADRO: Özelleştirmelerin nitelikli işgücünü dışlamayacak düzeyde yapılması gerektiğini hissettik. Neticede elektrik gibi kritik faktörün, üretiminden dağıtımına dek değer zincirinde nitelikli yetişmiş işgücü asla vazgeçilmezdir.
SİBER TEHLİKE: Elektrik şebekeleri de giderek akıllanıyor. Saatlerin dahi yazılımla yüklü olduğu bu süreçte trafo şalterlerini, yazılım aracılığıyla yönetebiliyor, türbini açıp kapayabiliyor, bölgenin veya ülkenin elektriğini yönetebiliyorsunuz. Bu yazılımın güvenlik açığı veya siber riskleri de artık gündemimizdedir.
PARALEL YAPI: Seçim sandığını ekonomi ve sokak üzerinden etkilemek isteyenlerin, elektrik üretim ve dağıtım şirketlerinde kadrolaşması, başlı başına bir risktir. Sabotajın illa elektrik telini kesmek olmayacağını, bunu paralel yapının kadrolarının içeriden yapabileceğini gözden uzak tutmamamız gerekir.
KRİTİK ŞEBEKE: Evde ve fabrikada elektriksizliğin yol açtığı maliyet, 2 saat için 700 milyon lira oldu. Aslında doğan arızalar ve çöken sistemler yüzünden daha da yüksek fatura ödedik. Fakat daha da önemlisi, hastane, kimyevi tesisler, kritik vanalar, iletişim altyapısı, metro ve trafik ışıkları dahi devre dışı kaldı. Anladık ki muhtemel kesintiye karşı kritik şebeke kurmamız şart imiş.
NETİCEDE; gözyaşı dökülmeden büyük işler başarılmaz der bilgeler. Elektrik gibi hayati alanda bu kesinti sayesinde hatalarımız aydınlandı, eksiklerimiz belirdi, tedbirler de şekillendi. Bir sonraki kesintinin hayatımızı yönetmesine asla izin vermemeliyiz.