Bu aralar Thomas Piketty'nin 21.Yüzyılda Kapital adlı meşhur eserini altını çize çize okuyorum. Bitirmeme az kaldı. Tüm Batı aleminde fenomen olan Piketty 19 Kasım'da Türkiye'ye geliyor. Bu eser ve Piketty'ye dair de birkaç yazı üst üste yazacağım. Fakat birkaç gün önce posta kutumdan öyle bir adamın öyle bir adama dair öyle bir eseri çıktı ki Piketty'yi bir kenara bıraktım ve hemen bana özel imzalanmış o eseri okumaya koyuldum ve bir solukta bitirdim. O adam Türkiye'nin yaşayan en önemli kültür adamlarından Beşir Ayvazoğlu'dur. Ayvazoğlu'nun biyografisini yazdığı kişi ise Türk edebiyatının gelmiş geçmiş en özgün şairlerinden biri olan Asaf Halet Çelebi'dir...

Asaf Halet Çelebi'yi ilk olarak lise sıralarında rahmetli kültür adamı Mustafa Miyasoğlu'nun şairi anlatan eseriyle tanımıştım. Şairin kendine özgü manevi dünyası çok ilgimi çekmişti. Bir yönden tam anlamıyla modern ve seküler bir adamdı Asaf Halet ama bir yandan da tradisyonalist ve spiritüel bir adamdı. Bizim Haşmet Babaoğlu da bu açıdan Asaf Halet'e çok benzer bir karakterdir. Asaf Halet'in tüm bu çelişkili gözüken ama kendi içinde bütünlük taşıyan özellikleri şiirine yansıyordu ve ortaya eşsiz şiirler çıkıyordu. Rahmetli Miyasoğlu'nu da 4 Ağustos 2013 günü bu köşeden anmış ve eserlerinden bahsetmiştim. Okurlarıma o yazımı da yeniden okumalarını tavsiye ederim...

Kendisi de Asaf Halet gibi bir şair olan Beşir Ayvazoğlu'nun komple bir kültür adamı olduğu bilinen bir olgudur. 4 Şubat 2013'te bu konuda bir yazı da kaleme almıştım. Edebiyat ve sanat camiasının tüm farklı cenahlarının saygı duyduğu nadir isimlerden biridir Ayvazoğlu. Fakat tüm bunların ötesinde Beşir Ayvazoğlu Türkiye'nin bir numaralı biyografi yazarıdır. Biyografi sahasında Beşir Ayvazoğlu'ndan daha yetenekli ve başarılı bir yazar yok Türk edebiyatında. Türkiye'de bir yere gelmiş isimleri dünyaca ünlü isimlere benzetmek gibi bir alışkanlık vardır. Ben bu alışkanlığı pek isabetli bulmam ama bu bağlamda bir teşbih yapılacaksa Beşir Ayvazoğlu Türkiye'nin Stefan Zweig'ıdır. Nasılki büyük yazar Zweig Avrupa'nın dününün dünyasını muhteşem biyografileriyle anlattıysa Ayvazoğlu da Osmanlı'dan Cumhuriyet'e miras kalan birikimin dünyasını anlatır okurlarına yazdığı kitaplarla. Zweig klasik anlamıyla tam bir Avrupalı Ayvazoğlu ise tam bir Osmanlı'dır...

Hem Zweig'da hem de Ayvazoğlu'nda sadece bahsedilen kişinin biyografisi değil bütün o neslin yazgısı anlatılır aslında. Hem araştırmacı bir titizlik hem de edebi lezzet vardır bu iki isminde biyografilerinde. Ayvazoğlu'nun Asaf Halet biyografisi olan Kapı Yayınları'ndan çıkan He'nin iki gözü iki çeşme'de de bu özellikleri bulabiliyorsunuz. Görsel malzemelerle zenginleştirilmiş ve okuması çok keyifli bir kitap bu. Üstelik bana göre Ayvazoğlu'nun bu eseri daha önceki biyografilerinden de daha özgür bir kalemle yazılmış. Şair'in tüm yönleri tüm çıplaklığıyla ve ayrıntılarıyla ortaya konmuş. Ayvazoğlu'nun 90'larda ve 2000'lerin başında yazdığı biyografilerden bu açıdan daha farklı bu eser bence. 90'lardaki eserlerde ben Ayvazoğlu'nun üzerinde bir mahalle baskısı olduğu kanaatindeyim. Ney'in Sırrı hala hasret eserinde Ayvazoğlu'nun başına gelenler ise ibretlik bir manzaraydı. Muhafazakar kesim özellikle kendi çok sevdiği isimler noktasında daha kutsallaştırıcı ve sansürcü bir bakış açısına sahipti 90'larda. Şimdi ise muhafazakar kesim kendi sevdiği isimler noktasında da çok daha özgüvenli ve özgürlükçü bir bakış açısına sahip.

Bu arada Ayvazoğlu'nun haftalık kültür sanat yazılarına okurları olarak hasretiz. Beşir Bey yazdığı gazetenin bağlı olduğu cemaat yapılanması bir suç örgütüne dönüşüp Türkiye'ye savaş açınca derhal o gazeteden ayrılmış ve paralel çeteye karşı net tavır almıştı. Bazı gazetelerin Beşir Ayvazoğlu'na düzenli köşe yazdırmak istediğini biliyorum. Bizim gazeteye de çok yakışır Üstad. Fakat bu eserinin yazımına ağırlık verdiği için bir süredir köşe yazarlığına ara vermişti. Bence artık köşe yazarlığına dönmek vaktidir...