Şirket evliliği ve satın almaları alanında Türkiye'de en fazla işleme sahip olan 3Seas Capital Partners, 10'uncu yılında 100'üncü işleme imza atınca geçtiğimiz günlerde gazetelere tam sayfa ilan vermişti. ABD ve Avrupa'da ekonomiler ciddi sorun yaşarken, Çin'de yavaşlama herkesi tedirgin etmişken, Türkiye'de istenen büyüme rakamlarının uzağına gitmişken şirket satın alma ve birleşmelerinde neler yaşandığını merak ediyoruz. Kurucu ortak ve CEO Şevket Başev, bu sektörün önemli oyuncularından. Öyle ki ödeme sistemleri alanının en büyük isimlerinden Multinet'in satın alma sürecinde başarıyla rol aldıktan ve satın alan şirket adına bu şirketin yönetim kurulu başkanlığını da yönettikten sonra 1.5 milyar cirolu ve her yıl yüzde 25-30 büyüyen Multinet'in yüzde 50'sini satın alacak kadar da hızlı bir girişimci.
3Seas'ın imza attığı son iş, dünyanın en fazla satın alma yapan şirketlerinden ISS'in iştiraki 4500 kişilik bir çağrı merkezi olan CMC'nin, İzmir Kent Hastanesi'nin de sahibi olan İngiltere merkezli özel sermaye fonu Mid Europa Partners'a satılması olmuş.
Türkiye'de şirket evlilik ve satın almaları 2000'lerden sonra başlamıştı. Başev, 2007'de özelleştirmelerin de çokluğuyla 30 milyar dolarlık şirket satın alma ve evliliği işlemi gerçekleştiğini ancak 2015'te bu rakamın 15 milyar dolarlara gerilediğini söylüyor.
Bu arada dünya genelinde yapılan şirket evliliğinin 2015 itibarıyla 4.5 trilyon dolara ulaştığını da söyleyelim. Şevket Başev, Türkiye'nin her şeye rağmen iyi yolda olduğunu vurguluyor ve "2015 çok kötüydü. İki genel seçim, terör olayları, Ukrayna, Rusya, Suriye krizleri düşünülecek olursa, 15 milyar dolar bir başarıdır" diyor. Geçen yıl doğrudan gelen yabancı sermayenin de 15 milyar dolar seviyesinde olduğunu hatırlatmakta yarar var.
Başev'e göre Türkiye'de şirket satın almalarına karşı ilgide bir eksiklik yok ancak fiyat tutturulamadı. "Şirket, kârının belli bir çarpanına satılıyor. Şirketin ebittası 15 katıyken, şimdi 11'e, 10'a düştü. Bu da satışları etkiliyor." Geçen yıl 3Seas, 12 şirket satışı tamamlamış. Hep de yabancı şirketler satın alma yapmış. Başev, riskin çok olduğu bir yılda bu satışların Türk şirketlerinin ne kadar güçlü olduğunu da gösterdiğini söylüyor. Bu yıl 30'un üzerinde yeni şirket satışı için çalışmalar yapan Şevket Başev, Türkiye'nin algısının da geçen yıla göre daha iyi olduğu görüşünde. Politik istikrarın alım kararlarını rahatlattığını belirtiyor.
Peki Türkiye olarak bu alanda eksiğimiz nedir? Unicorn (tekboynuz) adı verilen ve 1 milyar dolarlık girişimcilerin dünya genelinde sayısı 229'a ve pazar da 1.3 trilyon dolarlık büyüklüğe çıkmışken, Türkiye'de henüz 1 tane bile olmaması üzücü. UBER, Airbnb bu alandaki şirketlerin en ünlüleri. Türkiye'de kim unicorn olmaya adaydı diye sorunca, Başev, "Nevzat Aydın, Yemek Sepeti için biraz daha bekleseydi, belki 1 milyar dolarlık olacaktı ama şartlar daha önce satışı gerektirmiş olabilir" diyor.