Türkiye'de işsizliği bitirecek istihdam seferberliği Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından başlatıldı. Gerek kamu, gerekse özel sektör peş peşe yeni eleman alacağını açıkladı. 2 milyon yeni istihdamın hedeflendiği seferberlik ile birlikte birçok teşvik de devreye girdi. Bunlardan en önemlisi 687 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile getirilen 31 Aralık 2017 tarihine kadar yeni eleman alan işletmelere işçi başına verilecek 773 liralık prim ve vergi desteği oldu. Öte yandan Asgari ücrete 2016'da başlatılan destek de devam ettirildi. İşte işverenler için uygulanan teşvikler:
1)5 PUAN İNDİRİM: Ödemelerini düzenli ve zamanında yapan, beyannamelerini tarihinde veren işletmelerin SGK işveren prim ödemelerinde 5 puan indirim yapılıyor. İşçi başına aylık kazanç en az 88,87 TL oluyor. Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının yüzde 20'si olarak uygulanıyor. Bunun yüzde 9'u sigortalı hissesi, yüzde 11'i işveren hissesinden oluşuyor. Bu teşvik ile yüzde 11 olan işveren hissesinin 5 puanlık kısmını Hazine karşılıyor.
2)YURT DIŞI İŞÇİLERİ: Yurt dışına Türkiye'den işçi götüren işverenlerin prime esas kazanç üzerinden ödediği GSS priminin işveren hissesi 5 puan indiriliyor.
3) BÖLGESEL TEŞVİK: Teşvik bölgelerinde yatırım yapıp yeni eleman alanlara 5 puanlık sigorta prim indirimine 6 puan daha ekleniyor. Toplam indirim 11 puanı buluyor.
4)VERGİ ALINMIYOR: 1 Şubat 2017 ile 31 Aralık 2017 arasında yeni eleman alanlardan gelir ve damga vergisi alınmayacak. Böylece işçi başına kazanç 106,81 lira olacak.
5)PRİM VE ASGARİ ÜCRET HAZİNEDEN: 1 Şubat-31 Aralık 2017 arasında yeni eleman alan işyerlerinin her bir işçi için ödeyeceği primin 666 lirası Hazine tarafından ödenecek. Ayrıca geçen yıl başlatılan ve işçi başına 100 lira olarak uygulanan Asgari ücret desteği bu yılda günlük 3.33 Lira olarak devam edecek.
6)KADINA VE GENCE ÖZEL İNDİRİM: Özel sektörde 31.12.2020 tarihine kadar mesleki belge sahipleri ile 18 yaş üstü kadın ve 18-29 yaş arası genç eleman alanların işveren priminin tamamı 48 aya kadar işsizlik sigortası fonunda karşılanıyor. Alınan eleman İŞKUR kayıtlı işçi ise 6 ay daha eklenecek. Her işçi sadece tek teşvikten yararlanabilecek.
7)ENGELLİNİN PRİMİ HAZIR: Engelli işçi alan işyerlerinin asgari ücret üzerinden işveren priminin tamamı (yüzde 100) hazine tarafından ödeniyor.
8) İŞSİZ AL KAZAN: İşsizlik ödeneği alan kişileri istihdam edenlerin, ödeneğin kalan süresi kadar yüzde 33,5 oranındaki tüm primleri işsizlik sigortası fonundan karşılanıyor. Bu teşvik uyarınca, kısa vadeli sigorta kolları priminin 1 puanlık kısmı, malullük yaşlılık ve ölüm sigortası priminin tamamı ve Genel Sağlık Sigortası priminin tamamı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanıyor.
9)İŞ BAŞI EĞİTİMİ: İşbaşı eğitim programını tamamlayanlar 3 ay içinde istihdam edilirse, sektöre göre 42 aya kadar asgari ücret üzerinden işveren priminin tamamı işsizlik sigortası fonundan karşılanıyor. İşbaşı eğitiminde işçilere ödenen asgari ücreti İŞKUR karşılıyor.
10) BORÇLAR ERTELENDİ: Asgari ücret desteğinden yararlanan işverenlerin Aralık 2016, Ocak 2017 ve Şubat 2017 prim ödemeleri 9 ay sonra faizsiz olarak ödenebilecek. Buna göre; 2016 Aralık ertelenen tutar için son ödeme tarihi 31 Ekim 2017, 2017 Ocak ertelenen tutar için son ödeme tarihi 30 Kasım 2017, 2017 Şubat ertelenen tutar için son ödeme tarihi 26 Aralık 2017 olarak belirlendi. Erteleme için işverenlerin bir işlem yapması gerekmeyecek.
İŞÇİ BAŞINA 773 LİRA
1 Şubat 2017 tarihinden 31 Aralık 2017 tarihine kadar İŞKUR'a kayıtlı işsizlerden eleman alan özel sektöre ait işverenlere işçi başına 773 lira ödeniyor. Sigortalının aylık prim ödeme gün sayısının 22,22 TL ile çarpılması sonucunda bulunacak tutar, işverenin SGK'ya ödeyecekleri tüm primlerinden düşülmek üzere İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanıyor. 30 günlük prim üzerinden yapılan hesaplamaya göre burada verilen destek işci başına 666 lira 60 kuruş oluyor. Hükümet bu teşvike ilave olarak gelir vergisi ve damga vergisi desteği de getirdi. Buna göre asgari ücret üzerinden ödenen ve AGİ düştükten sonra ortaya çıkan 93.32 liralık gelir vergisi ile 13,49 liralık damga vergisi işverenden tahsil edilmiyor. Bu şekilde işverene sağlanan vergi desteği 106 lira 81 kuruş oluyor. Prim desteği ile birlikte işçi başına sağlanan destek toplamda 773 lira 41 kuruşu buluyor. Bu teşviklerden yararlanabilmek için işe alınacak sigortalının İŞKUR'a kayıtlı işsiz olması, sigortalının işe alındığı tarihten önceki 3 ayda işsiz olması gerekiyor.
ÖRNEK HESAPLAMA
SGK (M) Anonim Şirketinde 03.04.2017 tarihinde işe alınan bir sigortalının ilgili aydaki; prim ödeme gün sayısının: 28, prime esas kazanç tutarının ise: 3 bin TL olduğunu varsayalım. *3.000 X % 34,5 = 1.035,00 TL destek öncesi işverence ödenmesi gereken sigorta primi tutarı, *3.000X % 3 = 90,00 TL destek öncesi işverence ödenmesi gereken işsizlik sigortası primi tutarı bulunuyor. *Bu işçi için 28 X 22,22 = 622,16 TL İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak. Bu durumda, işverenin ödeyeceği prim (1.035,00 + 90,00)- 622,16 = 502,84 TL olacak.
ASGARİ ÜCRETE KATKI SÜRÜYOR
2016 yılında başlatılan asgari ücret desteği bu yıl da sürdürülecek. Günlük üst limiti 110 lira, yani aylık 3.300 lira sigorta matrahı bulunan tüm çalışanların prim günlerinin 3.33 lirayla çarpılması sonucu ortaya çıkacak rakam işverenlere bir başvuruya gerek olmadan ödenecek. Yeni işyerlerinde ücret üst sınırı da aranmıyor. Verilecek destek tutarı takip eden ayda tahakkuk edecek prim borçlarından mahsup edilecek.
YARARLANMA ŞARTLARI
4A (SSK) kapsamında prim ödeyerek işçi çalıştırmak
Aylık prim oranı ve hizmet belgelerinin yasal süresinde vermek.
Sigortalı çalıştırılan işçilerin primlerinin tam olarak bildirilmesi. (Asgari ücret hilesi yapılmaması)
Sigortasız işçi çalıştırılmaması, ya da kişilerin sigortalı yapılıp çalışıyormuş gibi gösterilmemesi.
Kuruma borcunun bulunmaması.
DİKKAT ŞARTLAR VAR
Teşviklerden yararlanmak için bazı özel şartların dışında aşağıdaki şartları taşıyanlar yararlanamıyor:
Aylık prim ve hizmet belgelerini veya beyannamelerini süresi içerisinde vermediği, primlerini ödemediği tespit edilenler.
Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumları belirlenenler.
Sosyal Güvenlik Kurumu'na borcu bulunanlar. (Borcunu yapılandıran ve taksitlendirenler hariç)