Camiye, Almanya'da yaşayan arkadaşımız Bahattin Kaya ile birlikte gittik... Namaz vakti değildi... Fakat "Cami kalabalıktı."
"Almanlar" gelmişlerdi... Çoğu öğrenci... Camiyi geziyorlardı... Bilgi alıyorlardı.
"Bizimkiler" gelmişlerdi... Cami avlusunda sohbet ediyorlardı... Namaz saatini bekliyorlardı.
"Şehitlik ve cami" Berlin'in göbeğinde.
"Üç semtin birleştiği" bir yerde.
Tertemiz... Yeşillikler içinde.
Şehitlik "1866'da kurulmuş." Sultan Abdülaziz zamanında.
Mezar taşları... Türkçe... Eski Türkçe... Almanca.
Cemal Azmi Bey... Eski Trabzon Valisi... Doğumu: Arapgir-Malatya... 1866... Ermeni teröristlerce şahadeti 1922.
Merhum Prenses Mehpare Kadjar Takı.
Dr. Bahaddin Şakir... İttihat Ve Terakki Cemiyeti Üyesi... Doğumu: İstanbul-1874... Ermeni teröristlerce şahadeti 1922.
Hier ruht in Frieden mein lieber Mann unser guler Vater Hudadat Agaogli... 1874-1939.
Caminin cemaati Türkler, Araplar, Boşnaklar... Müslüman olan Almanlar.
Berlin'de ölenin cenaze namazı burada kılınıyor... Sonra ya Türkiye'ye gönderiliyor ya da Berlin'deki mezarlığa gömülüyor.