Aşkale'nin düşman işgalinden kurtuluşunun doksan yedinci yıldönümü bir müsamereyle kutlanmış.
Müsamerede temsili milis kuvvetleri yer almışlar, elbette "temsili Ermeniler" de.
Bunlar, uluorta şarap içmeleri hiç de yakışık almayacağından ama gayrımüslim olduklarını belirtmek için şarap marap birşeyler içmeleri de farz olduğundan, şişelere "şalgam suyu" doldurmuşlar ve halkın gözü önünde lıkır lıkır içmişler. (Kameralara dönüp "rengi kırmızı, tadı güzel" demeleri de gerekirdi.)
Eski Yeşilçam filmlerinde temsili Yunan subaylarını oynayanlar (tercihan Atıf Kaptan ya da Kayhan Yıldızoğlu) Yunanlı olduklarını belirtmek için şarap içip kadın oynatırlardı... Demek ki o zamanlar Anadolu'da hiçbir Türk içki içip kadın oynatmazmış...
Sonra Yeşilçam estetiği TRT estetiğine doğru evrim geçirdi ve yeni müsamerelerde (örneğin Kurtuluş dizisinde), gene yamuk tipli Yunan subaylarını oynayan Macit Koper ve Taner Barlas gibi sanatçılar artık şarap için kadın oynatmaktan vazgeçtiler. Bu büyük bir aşamaydı.
Aşkale törenlerinde bir camiyi temsili olarak yakan temsili Ermeniler, temsili bir imama da saldırmışlar (çocuk aslında berber) ve kendisini ezan okurken temsili olarak linç etmişler.
Temsili Ermeniler daha sonra hamur açan bir kadına da temsili olarak saldırmışlar ve kayınpederini de temsili olarak şehit etmişler (kayınpederi kimin oynadığı bilinmiyor.)
Sonuçta, Türk milis kuvvetlerini canlandıran Aşkaleli lise öğrencileri, ilçeye girerek temsili Ermeni çetecilerini temsili olarak öldürmüşler.
Tören, göndere bayrak çekilmesi ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla sona ermiş. Daha sonra mehteran bölüğü de elbette bir gösteri yapmış. Bu törende sanat okulu öğrencisi bir kızı bayrağa sarıp zincire vurarak sonra da kurtarmamışlar ve kızcağızın orasını burasını da mıncıklamamışlar.
Diğer ilçelerde öyle yaparlardı.
İşin güzel yanı, müsamereden sonra Aşkaleli çocuklar da temsili Ermeniler'le hatıra fotoğrafı çektirmişler!
Aşkale'de emekli bir vatandaş varmış, Fikri Bey, bu müsamerelerde otuz yıldır "Ermeni oynadığını" belirtmiş... Adı da belliymiş, Ohannes.
Bu da Aşkale için bir aşamadır. Çünkü o bölgedeki birçok ilçemizin kurtuluş törenlerinde Ermeni oynayacak adam bulunamıyor da hemen yakındaki gerçek Ermenistan'dan parayla gerçek Ermeni getirtiliyor!
Kesile kesile bölgede Ermeni kalmadığından, oynatacak yerli Ermeni bulmak da mümkün olamıyor tabii.
Bu tür milli, hamasi ve de terbiyevi gösterileri, keşke muhterem Aşkaleliler kendilerini yakından ilgilendiren başka tarihi konularda da gerçekleştirseler...
Örneğin 1943 yılında Aşkale toplama kampına taş kırmaya gönderilen "temsili Yahudiler" de başka bir müsamerede canlandırılabilir, bu yaşlı ve hasta insanlardan bazıları temsili olarak kalp krizi geçirip temsili olarak ölürler.
Kemal Kılıçdaroğu'nu da davet edersiniz, o da Milli Şef İnönü'yü oynar.
Şükrü Saracoğlu için de Gürsel Tekin'i tavsiye ederim.
