Vakıflar Genel Müdürlüğü'nce restorasyonu yapılan 201 eserin toplu açılış töreni bugün Cumhurbaşkanlığı Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilecek. Toplu açılış töreni kapsamında İstanbul'da da restorasyonu tamamlanan 33 eser hizmete açılacak. Başkan Recep Tayyip Erdoğan aralarında Kariye'nin de bulunduğu 33 eserin açılışına videokonferans yöntemiyle bağlanacak.
6'ncı yüzyılda inşa edilen Kariye Kilisesi, İstanbul'un fethinin ardından 1511'de Sultan II. Bayezid'in sadrazamlarından Atik Ali Paşa tarafından camiye çevrildi ve o tarihten itibaren "Atik Ali Paşa Camii", "Kariye Camii" isimleriyle hizmet verdi. Bakanlar Kurulu'nun 2 Ağustos 1945'te aldığı kararla 79 yıl önce müzeye çevrilen Kariye Camii, 2020'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kararıyla Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredildi.
MOZAİK VE FRESKLER KORUNDU
Osmanlı döneminde kullanılan mihrabı elden geçirilen Kariye Camii, dış mekandaki restorasyonun tamamlanmasıyla ibadete hazır hale geldi. Restorasyon işlemleri devam ederken müze olarak ziyarete açık tutuldu. Restorasyonda tarihi caminin içinde yer alan mozaik ve fresklerin özgünlüğünün korunduğu ifade edildi. Büyük İstanbul depremlerinin tanığı Kariye Camii, farklı dönemlerde geçirdiği büyük inşa ve restorasyon çalışmalarından sonra bugünkü halini aldı. Dışarıdan bakıldığında taş ve tuğla duvarlarıyla sade bir yapı gibi görünen Kariye asıl mimari değerini çerisindeki mozaik ve dekoratif öğelerden alıyor. Yıkılan kubbesi ahşaptan yapılarak üzeri alçı ile kaplanmıştı, kubbesinin sadece kasnağı orijinal olarak bugüne gelebildi.
1875'te Sultan Abdullaziz'in yaptırdığı başta Enver Paşa, Mareşal Fevzi Çakmak, Türkiye'deki ilk akciğer hastalıkları kürsüsünü kuran Tevfik Sağlam, tarihçi İsmail Hakkı Uzunçarşılı ve yazar Mehmed Rauf'un da mezun olduğu Gülhane Parkı karşısındaki Soğukçeşme Askeri Rüştiye Binası da 33 bina ile birlikte restore edildi. Bir ara Mekteb-i Mülkiye olarak kullanılan bina, daha sonra adli tıp ve morg oldu, 12 Eylül'den sonra Devlet Güvenlik Mahkemesi, sonra İstanbul Çocuk Mahkemeleri oldu. Şimdilerde ise Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü olarak kullanılıyor.
AÇILIŞTAN ÖNCE İLK KEZ SABAH GÖRÜNTÜLEDİ
6'ncı yüzyılda inşa edilen Kariye Kilisesi, İstanbul'un fethinin ardından 1511'de Sultan II. Bayezid'in sadrazamlarından Atik Ali Paşa tarafından camiye çevrildi. Bakanlar Kurulu'nun 2 Ağustos 1945'te aldığı kararla 79 yıl önce müzeye çevrilen Kariye Camii bugün yeniden camii olarak ibadete açılacak. SABAH, açılış öncesi camiinin ibadet alanını ve minberini görüntüledi.
AYASOFYA 86 YIL SONRA AÇILMIŞTI
İstanbul'un fethine kadar 916 yıl kilise, 1453'ten itibaren de cami olarak kullanılan Ayasofya, 1934'te alınan karar üzerine 86 yıl müze olarak hizmet verdi. Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle açılan dava 10 Temmuz 2020'de karara bağlandı. Danıştay 10. Dairesinin, camiden müzeye dönüştürüldüğü 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını oy birliğiyle iptal etmesiyle Ayasofya'da yeniden ibadet etmenin yolu açılırken, Erdoğan aynı gün imzaladı. Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi, 24 Temmuz 2020'de 86 yıl sonra kılınan ilk cuma namazıyla ibadete açıldı.
İSTABUL'DA 33 ESER İHYA EDİLDİ
İstanbul'da restorasyonun ardından yeniden hizmete alınacak Vakıflar 1. ve 2. Bölge Müdürlüklerine ait 33 eserden bazıları şöyle: Soğukçeşme Askeri Rüştiyesi, Muradiye Camii, Muhtesip İskender Ağa Camii, Bostani Ali Camii, İstanbul-Eyüpsultan Mihrişah Valide Sultan Külliyesi"nde İmaret (Eyüp İmareti), İstanbul-Eyüpsultan Arpacı Hayrettin Camii, Hz.Cabir Camii (Koca Mustafapaşa Camii) Şile Çavuş Ahmet Camii, Üsküdar Altunizade İsmail Zühtü Paşa Camii, Kazasker Abdulkadir Efendi Camii, İskele Camii, Şeyh Devati Camii, İbrahim Hakkı Konyalı Kütüphanesi, Pervititch Evi, Hacı Selim Ağa Kütüphanesi.
