Batman'ın tarihi antik ilçesi Hasankeyf, yapılan Ilısu barajı nedeniyle sular altında kalacak. Hasankeyf ilçesi ve tarihi eserler için yeni yerleşim alanı yapıldı. Baraj suyu altında kalacak olan eserler arasında bulunan 550 yıllık Zeynel Bey Türbesi, yeni yerleşim alanına taşındı. Uzun süre yapılan çalışmaların ardından taşınan türbe, 4 saatte yeni yerine yerleştirildi. Türbenin taşınması Türkiye'de bir ilk oldu.
'SEKİZ ESER DAHA TAŞINACAK'
Hasankeyf ilçesinde, bulunduğu yer Ilısu Baraj Gölü altında kalacak olan 550 yıllık Zeynel Bey Türbesi'ni 2 kilometre uzaklıktaki yeni yerine taşıma işlemi sabah saat 07.30'da start aldı. Kültür Bakanlığı ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nce ortak yürütülen çalışmalar kapsamında, taşıma işlemini Türk ve Hollanda firması yüklendi. Mühendis, arkeologlar ve bilim adamlarından oluşan profesyonel bir ekibin aylarca süren hazırlıkların ardından bin 100 tonluk Zeynel Bey Türbesi'nin taşınmasına karar verildi. Ardından türbenin taşınacağı güzergâhta yeni özel bir yol yapıldı. Hasankeyf'in en önemli tarihi eserlerinden biri olan Zeynel Bey Türbesi'nin taşınması işlemleri jandarmanın güvenlik önlemleri altında sabah erken saatlerde başladı. Türkiye'de ilk kez bütün olarak taşınan ilk türbe olan Zeynel Bey Türbesi'nin taşıma çalışmalarına 150 kişilik özel bir ekip katıldı. Hasankeyf Kaymakamı Faruk Bülent Baygüven, taşınacak olan 8 eserin daha olduğunu belirterek, bunlarla ilgili çalışmaların sürdüğünü söyledi. Taşıma işlemi için projenin 2015'te başladığına dikkat çeken Baygüven, "Zeynel Bey Türbesi'nin taşınma işi uzun gayretler sonucunda en güzel şekilde yapıldı. Devletimiz burada baraj yaparken ve baraj kapsamında da tarihe ve kültüre ne kadar önem verdiğini de gösteriyor. Yeni Hasankeyf yerine konumlandırılacak ve taşınacak bütünsel ve parçalı taşınacak 8 eser daha var. Çalışmaları tamamlayıp onları da inşallah yeni Hasankeyf'e, ülkeye ve Batman'a kazandıracağız" diye konuştu.
Başarıyla tamamlanan transferin ardından işçiler büyük sevinç yaşadı.
'EN İLERİ TEKNOLOJİYİ KULLANDIK'
Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, "Bin 100 ton ağırlığındaki Zeynel Bey Türbesi'ni taşımak için dünyanın en ileri teknolojilerini kullandık. Bu, dünyada bir ilk olacaktır. Türkiye'nin nereden nereye geldiğinin açık göstergesidir" dedi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzecilik Genel Müdürü Yalçın Kurt ise, "Zeynel Bey Türbesi mimari açıdan çok önemlidir. Adeta bir pırlanta kıymetinde olan bu eserin bütüncül olarak taşınması bizim hedefimizdi. Türk insanımıza, mimarımıza, arkeologlarımıza, sanat tarihçimize güveniyoruz" ifadesini kullandı.
Türbe, dıştan silindirik, içten ise sekizgen bir özellik arz ediyor.
ZEYNEL BEY TÜRBESİ
Akkoyunlular
1462-1482 yıllarında Hasankeyf'e tam hâkim oldular. Bu dönem içinde Hasankeyf'te bıraktıkları tek eser Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ın oğlu Zeynel Bey Türbesi'dir. Dicle'nin kuzey yakasında yer alan bu eserin giriş kapısı üzerindeki kitabede, buranın Zeynel Bey'e ait olduğu ifade ediliyor. Türbenin silindirik gövdesi üzerinde turkuaz ve lacivert, sırlı tuğla ile dört kuşak oluşturulmuştur. Birinci kuşakta "Allah" , ikinci ve üçüncü kuşaklarda baş kısmında "Ahmet" devamında ise "'Muhammed" dipteki son kuşakta ise "Ali" isimleri hayranlık verici bir şekilde yazılmıştır.
Yusuf GÜNEŞ / SABAH
