Japonya'da eğitim sistemi çalışkanlık, bireyin kendisini sorgulaması ve düzenli çalışma alışkanlıklarının edinilmesinin gerekliliği üzerine kurulmuştur. Öğrencilerin okul hayatının büyük bir kısmı dolaylı ya da dolaysız olarak ahlaki davranışların ve karakter gelişiminin öğrenilmesi sürecidir. Okul müfredatları Japontoplumunun ve kültürünün temel değerlerinin öğretilmesine adanmıştır. Aynı zamanda Japon öğrencilerin akademik başarıları uluslar arası standartların çok üzerindedir. 'Sasumata' gerçeği ve okul güvenliği Japonya gibi son derece güvenilir bir ülkede dahi okullar baskınlara, izinsiz girişlere, kavgalara, vs. karşı kendini korumak zorundadır. Japonya'da ulusal bütçenin %12'si eğitime ayrılırken %7,7'si askeri harcamalara ayrılmaktadır. Japonya'da okur-yazarlık oranı % 99'dur. İlkokul düzeyinde bir öğretmene ortalama 25 öğrenci, orta öğretimde 18 öğrenci, yüksek öğretimde 11 öğrenci düşmektedir. Japonya'da zorunlu eğitim 9 yıldır. Bunun ilk 6 yılı ilkokul, son 3 yılı da orta okuldur. Zorunlu eğitim 6-15 yaş arasındaki çocukları kapsar ve devlet okullarında parasızdır. Okullaşma oranları okul öncesinde % 65, ilkokulda %99,9 , ortaokulda % 99 , lisede %92 ve yüksek öğretimde %39' dur. Japonya'da 6 yaşını dolduran her çocuk 6 yıl süren ilkokula başlar. İlkokul zorunlu ve parasızdır. İlkokulun amacı, işbirliği ruhunu, bölgesel ve ulusal gelenek bilgisini, uluslararası anlayış ruhunu, matematik, dil ve bilim yeteneğini, müzik, sanat ve edebiyata olan ilgiyi geliştirmek ve kazandırmaktır. Japonya'da okul yılı , 1 Nisan'da başlar ve 31 Mart'ta biter. Nisan-Temmuz ortası, Eylül – Aralık sonu ve Ocak- Mart sonu olmak üzere üç dönem halinde yapılır. Haftada 5,5 gün (cumartesi yarım gün) okula gidilir. Yılda toplam 240 iş günü vardır. Japon okullarında karma eğitim yapılmaktadır. Her sınıf bir tek öğretmen tarafından yürütülür ve o öğretmenin sorumluluğundadır. Öğrenciler tüm dersleri aynı sınıfta alır sadece laboratuvar ve pratik uygulamalar için özel sınıflara giderler. İlkokulda tam gün eğitim yapılır. Sabah 8:30 'da ders başlar, 15:50'de biter. Dersler 45 dakikadır. İlkokulda Japonca, sosyal çalışmalar, matematik, fen bilgisi, müzik, resim ve el sanatları, ev işleri ( 5. ve 6.sınıfta ), beden eğitimi, ahlak eğitimi ve özel faaliyetler dersleri verilir. Okulların % 90'ında jimnastik salonu, % 75'inde yüzme havuzu bulunmaktadır. Bütün okullarda eğitim amaçlı Japon Televizyon Kurumu (Nippon Hosa Kyokai) tarafından mükemmel bir şekilde hazırlanmış radyo ve televizyon sistemi mevcutt Devlet okullarının çoğunda üniforma yoktur ancak ayırt edilebilmeleri için şapka veya sembol taşımaları gerekmektedir. 1969'dan itibaren bütün ilk ve orta okullarda ücretsiz kitap dağıtımı yapılmakta, ilkokulların %98'inde devletin finanse ettiği öğle yemeği verilmekte Japon okullarında müstahdem veya hizmetli yoktur. Ortaokullar zorunlu eğitimin son kısmı olup 3 yıl sürmektedir. İlk 6 yıl haricinde ortalama ders saati hafta içi 6 saattir ki bu dünyadaki en uzun ders saati süresidir. Yedek öğretmen diye bir kavram yoktur. Öğle yemeği birlik ve beraberliğin simgesi. 9 yıllık eğitim süresi boyunca Japonya'daki tüm okullarda, öğrencilere devlet tarafından belirlenen ve okulda hazırlanan aynı öğle yemeği verilir. Öğretmenler ve öğrenciler aynı yemeği yemek zorundadır ve bunun için bir yemekhane bulunmaz, öğrenciler öğle yemeklerini kendi sınıflarında kendi sıralarında yer. Öğrenciler tabaklarında yemek bırakmamaya teşvik edilir hepsi 'Temiz Tabak Kulübünün' doğal üyesidir. Japon eğitim sistemini diğer eğitim sistemlerinden ayıran en büyük fark grup kurallarıyla öğrenciyi kontrol altında tutmaktır.