İŞTE EMEKLİ MAAŞINI ARTIRAN 3.5 YIL FORMÜLÜ Çalışanlar için emeklilikte son 3.5 yıl çok önemli. Bu sürede yapacağınız tercihler ileride hem maaşınızı yükseltiyor hem de erken emekli olmanın yolunu açıyor. Faruk Erdem / Sabah HESAPLAMALAR AYRI AYRI YAPILIYOR Türkiye'de tüm kurumlar Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çatısı altında birleşmesine rağmen bir norm birliği olmadığı için emeklilik hesaplamaları ayrı ayrı yapılıyor. BAĞ-KUR'LU 9 BİN, SSK'LI 5 BİN GÜN İLE EMEKLİ OLUYOR SSK (4A), Bağ-Kur (4B) ve Emekli Sandığı (4C) olarak çalışanlar için şartlar da farklı oluşuyor. Yani Bağ-Kur'lu birisi 9 bin günle emekli olabilirken, SSK'lı çalışan 5 bin günle emekliliğe ayrılabiliyor. MİLAT TARİH 1 EKİM 2008 Bu kurumların ikisine birden prim ödemiş birisi ise son 3.5 yılına (1261 gün) bakılarak değerlendiriliyor. Hesaplamalar yapılırken milat tarih olarak da 1 Ekim 2008 alınıyor. 9 EYLÜL 1999 İÇİN GEÇERLİ Bu tarihten önce ve sonra işe girenler için şartlar farklılaşıyor. Bir başka miladi tarih ise 9 Eylül 1999 öncesi ve sonrası için geçerli. ERKEN EMEKLİLİK İMKANI VAR 1 Ekim 2008 öncesi Bağ-Kur'lu olan birisi son 7 yılın (2520 gün) 3.5 yılını (1261 gün) SSK'ya geçerek tamamlarsa önceki primleri de SSK kapsamında değerlendiriliphesaplanıyor. Erkek çalışan 25 yılın 22'sini Bağ-Kur'da geçirmiş olsa bile son 3.5 yıldaSSK'lı ise bu kurumdan emekli olabiliyor. HESABIN İÇİNDE YER ALMIYOR 1 Ekim 2008'den sonra sigortalı olmuş birisi için ise en fazla hangi statüde çalışmışsa o kurumdan emeklilik hakkı veriliyor. Burada 7 ve 3.5 yıl kavramları takvim yılını değil, prim ödenen gün sayılarını ifade ediyor. Çalışmadığınız günler bu hesabın içinde yer almıyor. AYLIK KAZANCI DA ETKİLİYOR Son 3.5 yıl tercihi öncelikle ileride alacağınız emekli maaşını artırıyor. Emekli maaşında genel anlamıyla en etkili parametre prime esas kazancınız (brüt maaşınız) oluyor. Ayrıca aylık bağlama oranları da etkilendi. SSK hesaplamasında bu kazançlar ve oranlar yüksek olduğu için de maaşınız artıyor. Son 3.5 yılın en büyük kazançlarından birisi de daha erken emeklilik imkânı sunması. ÇİFTE SİGORTA YAPMAK MÜMKÜN 2011 öncesinde 'tek statüden sigortalılık' mecburiyeti varken Torba Yasa ile farklı sigortalılık imkânı getirildi. Yani bir kişi aynı anda kendine ait bir firmada Bağ- Kur'lu olurken bir başka şirkette de SSK'lı olarak çalışabiliyor. Burada kazançlar toplanırken ileride emekli maaşını artırıyor.