15 ay ve 6 ay olarak yapılan askerlik hizmetinin 9 ay olarak değiştirilmesi gündeme gelmişken biz de tüm dünyadaki askerlik uygulamalarını araştırdık. İlk olarak Eski Mısır'da uygulanan zorunlu askerlik uygulaması halen dünyanın birçok ülkesinde var. Bazı ülkeler de profesyonel ordu ile yetiniyor. Hatta bazı ülkelerde bu bile yok. İŞTE ÜLKELER VE ASKERLİK SİSTEMLERİ... Derleyen: Aygül GÜÇLÜ/ SABAH İNTERNET 18 aya kadar askerlik yapılan ülkeler ALMANYA I. Dünya Savaşı'nda Almanya, zorunlu askere alma usulü uyguladı ve büyük bir ordu kurdu. Şu anda Almanya’da hala zorunlu askerlik uygulaması mevcut. Askerlik erkekler için 6 ay. Kadınlar da gönüllü askerlik yapabiliyor. Askerlik yapmak istemeyenler sosyal hizmet alanlarında görevlendiriliyor ya da dış ilişkileri geliştirme uzmanı olarak en az 18 ay görev yapabiliyor. YUNANİSTAN 2009 yılından bu yana Yunanistan'da erkekler için 9 ay zorunlu askerlik uygulanıyor. Yunan ordusuna kadınlar da maaşlı eleman olarak alınabiliyor; ancak, zorunlu değil. Zorunlu olarak askere alınanlardan, askerliğini er olarak yapanlara 9 Euro maaş veriliyor ve sağlık sigortası yapılıyor. Profesyonel askerlerin maaşı ise 800 Euro'ya kadar çıkıyor. AVUSTURYA 18 ile 35 yaş arası erkekler için 6 ay askerlik zorunlu. Ancak, askerlik yapmak istemeyenler, 9 ay kamu hizmeti yapabiliyor. Avusturya'daki Soykırım Anma Bölümü, Avusturya Sosyal Hizmetler ya da Avusturya Barış Merkezi'ne 12 ay boyunca katılmak da askerlik yerine geçiyor. BREZİLYA Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik süresi 12 aydır. Bu süre 18 aya kadar uzatılabilmektedir, ancak hangi durumlarda bunun yapılabileceği belirsizdir. Vicdani retçilik düzenlemesi bulunmaktadır. Alternatif hizmetin süresi normal askerlik hizmetinde olduğu gibi 12 aydır. Fakat alternatif sivil hizmetler konusunda bir düzenleme olmadığı için vicdani retçilik statüsünden istifade edenler ordu bünyesinde silahsız olarak görev icra etmektedirler. NORVEÇ Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik süresi 12 aydır (Pratikte 8 veya 9 ay şeklinde gerçekleştirilmektedir). Az sayıdaki yükümlü askerlik görevini ulusal muhafız teşkilatında yapmaktadır. Buradaki hizmet süresi 6 aydır, ancak 44 yaşına kadar her sene iki haftalık yedek eğitimi almaları gerekmektedir. Vicdani retçilik statüsü 1922 yılından beri bulunmaktadır. GÜRCİSTAN Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi 18 aydır. 1997 yılından beri vicdani retçilik yasal bir hak olarak tanınmıştır. Bu haktan yararlananların alternatif ulusal hizmetlerde 36 ay çalışmaları öngörülmüştür. 2004 yılında askerlik süresinin 12 aya, üniversite mezunları içinse 6 aya indirilmesi yönünde bir yasa tasarısı parlamentoya sunulmuştur. Ancak, bu konuda halen bir ilerleme kaydedilmemiştir. Ordu bünyesinde NATO standartlarına erişebilme yönünde çalışmalar yapılmaktadır. Zorunlu askerliğin kaldırılması düşünülmemektedir. Ancak, profesyonel kadroların genel mevcut içerisindeki oranlarının arttırılarak üçte iki seviyesine getirilmesi planlanmaktadır. DANİMARKA Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi görev alınan kuvvet ve rütbeye göre 3 ay ile 14 ay arasında değişmektedir (Ortalama süre 9 aydır). 1917 yılında vicdani retçilik kabul edilmiştir. Bu statüyü tanıyan ilk Avrupa ülkesidir. Alternatif hizmet süreleri 3 aydan 14 aya kadar değişmektedir (Ortalama süre 9 aydır). 2004 yılında hükümet ve muhalefet partileri orduda belirli reformları içeren ‘Danimarka Savunma Anlaşması 2005-2009’ üzerinde uzlaşmaya varmışlardır. Bu anlaşmaya göre, zorunlu askerlik sisteminin bundan sonrada devam ettirilmesine karar verilmiştir. Ancak, hizmet süresinin önemli oranda düşürülerek 4 aya indirilmesi planlanmaktadır. ESTONYA Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik süresi 8 ay, memurlar ve bazı özel pozisyondaki kişiler için 11 aydır. 1991 yılında vicdani retçilik yasalaşmıştır. Bu haktan yararlanan kişiler 16 aylık alternatif hizmetlerde görev almaktadırlar. FİNLANDİYA Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi görev alınan kuvvet ve rütbeye göre 180, 260 veya 362 gün olarak belirlenmiştir (Yükümlülerin %50’si 180 günlük hizmette bulunmaktadırlar). 1931 yılında vicdani retçilik statüsü yasalara girmiştir. Alternatif görev süresi 395 gündür. Zorunlu askerlik sisteminin kaldırılması düşünülmemektedir. LİTVANYA Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi 12 ay, üniversite ve kolej mezunları içinse 6 aydır. 1992 yılında vicdani retçilik yasalaşmıştır. Alternatif hizmet süresi 18 aydır. MEKSİKA Suç ülkesi Meksika'da da 18 yaşını geçen erkekler için askerlik zorunlu. ÇİN Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. İhtiyaç olması halinde kadınlarında askerlik yapmaları öngörülmüştür. Hizmet süresi kara kuvvetlerinde 3 yıl, deniz ve hava kuvvetlerinde 4 yıldır. Vicdani retçilik statüsü bulunmamaktadır. POLONYA Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik hizmeti 10 ay, üniversite mezunları içinse 3 aydır. 1988 yılında vicdani retçilik statüsü yasalarla güvence altına alınmıştır. Alternatif hizmetin süresi 18 ay, üniversite mezunları içinse 6 aydır. BEYAZ RUSYA 18- 27 yaş arası erkekler için askerlik zorunlu. Yüksek öğrenimi olanlar 12 ay, olmayanlar da 18 ay askerlik yapıyor. TÜRKİYE 1916'da çıkarılan bir yasaya göre Türkiye Cumhuriyeti uyruğundaki her erkek 20 yaşına geldiğinde ilk askerlik yoklamasını yaptırır. Yedek subay olanların hizmet süreleri on iki ay, kısa dönem erbaşların ise altı aydır. Yedek subaylık Yükseköğrenim (dört yıllık fakülte) görmüş olanlar ise yedek subay adayı olarak askerlik şubelerine müracaat ederler. Türk Silahlı Kuvvetlerinin o anki yedek subay ihtiyacı, kişinin kendi isteği ve yedek subaylık sınavı sonucuna bakılarak yedek subay ya da 6 ay kısa dönem er olarak askerlik görevlerini tamamlarlar. Dövizli askerlik Yurtdışında çalışanlar ise, bedeli ( 5112,00 € ) dövizle öder ve 21 gün askerlik eğitiminden geçirilirler. LETONYA Hükümet 2007 profesyonel orduya geçilmesine karar vermiştir. 18 aya kadar zorunlu askerlik yapan diğer ülkeler: Azerbaycan Kamboçya Kolombiya Eritre Fildişi Sahilleri Madagaskar Laos 18 aydan daha uzun süre askerlik yapılan ülkeler İSRAİL İsrail'de 18 yaşını doldurmuş kadın ve erkekler için askerlik zorunlu. İsrail'li Araplar, hamile ve evli bayanlar, zihinsel ya da fiziksel özürlüler askerlikten muaf. Askerlik hizmeti bayanlar için 2, erkekler için 3 yıl. RUSYA Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi 24 ay, yüksek okul mezunları için 12 ay olarak belirlenmiştir. Vicdani retçilik statüsü 2004 yılında tanınmıştır. Kızılordu'daki kadın askerler arasında güzellik yarışması yapılmaktadır. TAYVAN Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi 2 yıldır. Vicdani retçilik statüsü bulunmamaktadır. 2014 yılında ise tamamen gönüllü askerlik gelmesi planlanıyor. LİBYA Libya'da 17 yaş üstü olan erkekler için askerlik zorunludur. Libya, ayrıca ordusunda kadın asker olan tek İslam devletidir. Albay Kaddafi’nin 200 kişilik özel muhafız birliği Amazon Muhafızları olarak bilinmekte ve sadece kadın askerlerden oluşmaktadır. UKRAYNA Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi 18 ay, deniz kuvvetlerinde 24 aydır. Yüksek okul mezunları için 12 aylık kısa dönem seçeneği bulunmaktadır. 1996 yılında vicdani retçilik yasal bir hak olarak tanınmıştır. Alternatif hizmet süresi 27 ay, yüksek okul mezunları içinse 18 aydır. Savunma Bakanlığı 2005 yılında askerlik süresinin 12 aya indirileceğini açıklamıştır. AB adaylığı için adı geçen ülke, 2015 yılına kadar profesyonel askerliğe geçmeyi amaçlamakta ve halen bu konuda çalışmalar yapmaktadır. Ancak, mevcut sözleşmeli askerlerle bile birçok sorun yaşanması, bu hedefin gerçekleşme olasılığının sorgulanmasına neden olmaktadır. ERMENİSTAN 18 ila 27 yaşları arası erkekler iki yıl zorunlu askerlik yapıyor. IRAK Saddam Hüseyin rejiminin ortadan kalkmasıyla sonuçlanan ABD’nin son operasyonu sonrasındaki asker alma sistemi hakkında sağlıklı bilgi bulunmamaktadır. Rejim devrilmeden önceki düzenlemede, zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi 2 yıl, üniversite mezunları içinse 1,5 yıldır. Vicdani retçilik statü bulunmamaktadır. SURİYE Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik süresi 30 aydır. Vicdani retçilik statüsü bulunmamaktadır. GÜNEY KORE Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi 26 aydır ancak sağlık sektöründe görevli olanlar ile yerel ve merkezi yönetimde çalışanlar için bu süre 28 ay, bazı özel durumlarda ise 32 ay olabilmektedir. Ülkede vicdani retçilik konusunda herhangi bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. KUZEY KORE Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Kadınlar askerlik hizmeti yapmakla yükümlü değildir, ancak 40 yaşına kadar senelik olarak askeri eğitimden geçirilmektedirler. Askerlik hizmeti kara kuvvetlerinde 5 ile 8 yıl, deniz kuvvetlerinde 5 ile 10 yıl ve hava kuvvetlerinde 3 ile 4 yıl arasında icra edilmektedir. Yasalarda vicdani retçilik statüsü bulunmamaktadır. MISIR Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik süresi 3 yıl, öğrenim görmüş kişiler içinse 18 ay olarak tespit edilmiştir. Vicdani retçilik statüsü bulunmamaktadır. GÜNEY KIBRIS RUM KESİMİ Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik süresi 26 aydır. Çok sayıda çocuk sahibi olan (En az dört) ve yurtdışında yaşayanlar için 13 aylık kısa dönem askerlik imkânı bulunmaktadır. Diğer AB üyesi ülkelerin aksine vicdani retçilik için ayrı bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Sadece 1992 yılından beri ulusal güvenlik yasasında bu haktan bahsedilmektedir. Vicdani retçilikten yararlananların ordu içerisinde silahsız olarak 36 aylık, ordu dışında ise yine silahsız olarak 42 aylık askerlik hizmeti yapmaları öngörülmüştür. 18 aydan daha fazla süre askerlik yapan diğer ülkeler... Kongo Mozambik ZORUNLU ASKERLİK UYGULAMASI OLMAYAN ÜLKELER BULGARİSTAN Zorunlu askerlik sistemi uygulanmamaktadır. 2008'in Ocak ayından itibaren zorunlu askerlik kaldırılmış ve profesyonel orduya geçilmiştir. FRANSA Napolyon Savaşları sırasında Fransa'da, bütün sağlıklı erkekleri askere alındı. Daha sonra Prusya, erkekleri askerlik eğitimi için bir süre askere çağırmaya başladı. Böylece, az sayıda askerden oluşan asıl ordu, savaş zamanında hizmet etmeye hazır, eğitim görmüş yedek askerlerin katılmasıyla büyüyordu. Fransa'da zorunlu askerlikuygulaması 2001 yılında kaldırılmıştır. Askerlik artık profesyonel olarak uygulanmaktadır. İNGİLTERE İngiltere, 2 Dünya Savaşı'nda da zorunlu askerlik uygulaması getirdi. I. Dünya Savaşı'nda, İngiliz ordusu düzenli askerlerden ve gönüllülerden oluşuyordu. 1930'larda İngiltere, oldukça küçük düzenli orduyla yetindi. II. Dünya Savaşı, hemen bütün ülkelerin orduya bakışlarını değiştirdi. İngiltere de çoğunlukla iki yıllık bir süre için gençleri askere alarak güçlü ordular kurdu. İngiltere'de zorunlu askerlik 1960'a kadar sürdü. Şimdi ise ordusu tamamen gönüllülerden oluşuyor. JAPONYA İkinci Dünya Savaşı sonrasında imzalanan anlaşmalara göre, bu ülkenin resmi olarak silahlı kuvvetlere sahip olması yasaklanmıştır. Ancak, fiiliyatta profesyonel ordusu vardır. KANADA Profesyonel ordusu vardır. Zorunlu askerlik sisteminin uygulanması konusunda yasalarında herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Küba Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Yasalara göre, kadın erkek tüm yurttaşlar askerlik hizmeti yapmakla yükümlüdür. Ancak, pratikte sadece erkekler bu görevi icra etmektedirler. Ülkede vicdani retçilik statüsü bulunmamaktadır. PAKİSTAN Pakistan'da diğer ülkelerden farklı bir askerlik sistemi var. Aslında zorunlu askerlik yok ancak; Pakistan'daki yerel kabilelerin belli sayıda gönüllü asker çıkarma zorunluluğu var. İSVEÇ 2010'un başına kadar askerlik zorunluydu. 18 ile 47 yaşları arası erkekler askere alınıyordu. BOSNA& HERSEK 2006 yılından itibaren zorunlu askerlik kalktı. ARJANTİN 1994 yılında zorunlu askerlik uygulamasını kaldırdı; ancak, savaş, kriz ya da olağanüstü hallerde zorunlu hizmet devreye giriyor. LETONYA 2007 yılında zorunlu askerlik kalktı. LÜBNAN Erkeklere zorunlu 1 yıl askerlik uygulaması 2005 yılında kalktı. AVUSTRALYA 1972'de Whitlam hükümeti zorunlu askerliği kaldırdı. SRİ LANKA ingiltere'nin hakimiyeti altındayken de 1948'de bağımsızlığını kazandıktan sonra da zorunlu askerlik uygulaması olmadı. Ordusu tamamen gönüllülerden oluşuyor. BARBADOS Ülkede gönüllü askerlik için yaş sınırı 18. İTALYA 2000 yılında parlamentoda alınan karar uyarınca ordunun 2007 yılından sonra tamamen profesyonel bir örgütlenme olması planlanmıştır. Ancak, geçiş süreci tahmin edilenden daha hızlı ve başarılı uygulanınca öngörülenden iki yıl önce, 2005 yılında profesyonel orduya geçilmiştir. BELÇİKA 1994'te zorunlu askerlik kaldırıldı, 2010 yılının başında da gönüllü askerlik uygulaması geldi. İSPANYA 2002 yılı itibariyle zorunlu askerlik sistemi kaldırılarak profesyonel orduya geçilmiştir. İRLANDA Zorunlu askerlik sistemi hiçbir zaman uygulanmamıştır. Profesyonel ordusu vardır. MACARİSTAN 2003 yılında profesyonel orduya geçilmesine karar verilmiştir. 2005 yılı içerisinde hazırlıkların tamamlanarak zorunlu askerlik uygulanmasının kaldırılması beklenmektedir. LÜKSEMBURG MAKEDONYA KARADAĞ FAS HOLLANDA YENİ ZELANDA TANZANYA PANAMA PERU FİLİPİNLER PORTEKİZ ROMANYA SLOVAKYA SLOVENYA GÜNEY AFRİKA