Teknoloji, küreselleşme ve internet sayesinde yeni oluşan bir akım şu aralar oldukça aktif. Anarşist kapitalistler olarak adlandırılan bu akım, blockchain teknolojisi ve bitcoin'in hızlı yükselişini de arkasına alarak dünya genelinde yeni para birimleri yaratıyorlar. Öyle ki, 2017'de piyasaya çıkacak (Initial Coin Offering-ICO) yeni paraların miktarı 2.22 milyar doları buldu. Ortak noktaları ise yeni servet yaratma, bireyi ön plana çıkaran bir felsefe ile hareket etme. Bir diğer ortak özellikleri ise Goldman Sachs veya Morgan Stanley gibi büyük bir yatırım bankasında çalışmış olmak.
Ancak online ve offline yüz milyonlarca dolar para toplayan bu girişimlerin güvenilirliliği de sorgulanıyor. Örneğin Tezos adlı proje 233 milyon dolar topladı ancak, üç kurucu arasındaki anlaşmazlıklar projenin geleceğine ilişkin soru işaretleri doğurdu. Piyasaya sürülecek olan sanal paraların merkezleri ise ağırlıklı olarak İsviçre, ABD, Kanada ve Singapur gibi finans merkezlerinin olduğu ülkeler. Sanal paralar sadece yatırım, para transferi veya satın alma işlemleri için de kullanılmıyor. Aynı zamanda online kumar ve bahis için de sanal para üretenler var. Hatta bulut temelli bir bahis parası bile üretilmiş durumda.
TÜRKÇE'YE DE ÇEVİRİ VAR
Yatırımcılarına 20 yıl sonra şu anki değerinin 100 katını öneren bu tür para toplama projelerinin bir 'balon' olduğunu söyleyenlerin sayısı da az değil. Bunun dışında 1800'lerde ABD'de yaşanan altına hücuma da benzetenler var. Online bir sözleşme imzalayan bu projeler birçok dile de kendini uyarlamış. Sözleşmelerde Çince, Rumence ve Türkçe gibi alternatifler mevcut. Yeni bir kültür olarak çıkan bu projelerin fon toplama işlemi ile ekonomiye canlılık getireceğine kesin gözüyle bakılıyor.