Aralarında Pepsi, IKEA, FedEx, Accenture, Burberry, Procter&Gamble, Heinz, JP Morgan, Amazon, Deutsche Bank gibi devlerin bulunduğu 340 uluslararası şirketin yasal boşlukları kullanarak Lüksemburg üzerinden milyarlarca euro vergi kaçırdığı tespit edildi. Skandal, WikiLeaks'te olduğu gibi büyük bir gazetecilik başarısına imza atan Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu tarafından ortaya çıkarıldı. 26 ülkeden, 80 gazeteci 28 bin belgeyi ele geçirerek vurgunu ispatladı. Buna göre, Lüksemburg'la yapılan gizli bir anlaşmayla şirketler, milyarlarca euroluk gelirlerini yüzde 1 gibi küçük bir oranla vergilendirdi. Belgeler ağırlıklı olarak PricewaterhouseCoopers'dan (PwC) sızdı.
2002-2010 ARASI İNCELENDİ
2002-2010 yıllarına ait sızan belgelerde birçok sektörden dev firmalar var. Başı enerji, finans, yiyecek, sağlık, sanayi, medya, perakende, teknoloji ve turizm sektörleri çekiyor. Vergi kaçırma sistemi şöyle işledi: Uluslararası holdingler, Lüksemburg'daki şubelerine "şirket içi kredi" aktardı. Böylece, faaliyet gösterilen ülkelerde daha az vergi ödendi. Ayrıca gayrimenkul projeleri için fon şirketleri devreye sokularak, vergi indirimi sağlandı.
OECD AVRUPA'YI UYARMIŞTI
Son aylarda Lüksemburg, Hollanda ve İrlanda'nın uluslararası şirketlere vergi kolaylığı sağladığı iddia ediliyordu. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), AB'yi vergi kaçakçılığıyla mücadele etmesi konusunda uyarmıştı. AB Komisyonu ise soruşturma başlatmıştı.
TÜRKİYE'DEN 6 FİRMA VAR
Belgelerde
Türkiye ile alakalı olan firmalar ise Türkiye menşeli değil. Ağırlıklı olarak Türkiye'de faaliyet gösteren yatırım bankaları. BC Partners, Bridgepoint, JER Partners, Merrill Lynch, Unicorn Inverstment Bank ve York Capital Management Türkiye ile alakalı olarak belgelerde vergi kaçağı tespit edilen firmalar. Finans alanındaki firmaların yurtdışındaki iştirakleri ile olan bağlantıları da belgelerle apaçık ortaya çıkıyor. Konu hakkında firmalardan sorularımıza herhangi bir yanıt gelmedi. Ortaya çıkan belgeler Pricewaterhouse- Coopers ağırlıklı olsa da Türkiye'de de faaliyet gösteren dört büyük danışmanlık firmasının bu işten büyük darbe alacağı belirtiliyor. KPMG, Deloitte ve Ernst&Young'ın da bu firmalar arasında oldukları belirtiliyor.
JUNCKER DÖNEMİNDE OLDU
Her
ne kadar Lüksemburg Başbakanı Xavier Bettel, "Lüksemburg yanlış yapmaz. Ülkemiz bir vergi cenneti değil" dese de ülkede finansın büyüklüğüne bakınca gerçek apaçık ortaya çıkıyor. 500 bin nüfuslu küçük bir ülke olan Lüksemburg, yatırım fonlarının büyüklüğünde ABD'nin ardından dünya ikincisi. Belgelerin ortaya çıkması dönemin başbakanı şimdiki AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker'i de yaktı. Juncker, "Eğer soruşturma açılırsa görevimi suistimal etmeyecek, soruşturmanın gidişatı üzerinde herhangi bir etkide bulunmayacağım" dedi.
