Son yıllarda Türk dizileri Ortadoğu, Kuzey Afrika, Türk Cumhuriyetleri ve Balkanlar'da izlenme rekorları kırıyor. Yayın saatlerinde buralarda adeta hayat duruyor. İşadamları bile toplantılarını dizilere göre ayarlıyor. Son olarak Pakistan ve Vietnam bu kervana katıldı. Senaryo ve format için Amerika yapımcılarla temasa geçince, dizilerimiz 4 kıtaya yayıldı. Satışlar, kanal, yapımcı firma ve varsa aracı şirket tarafından yapılıyor. Fiyatlar ise bölüm başına 15 ila 150 bin dolar arasında değişiyor. Türkiye'den yurtdışına dizi satışı pazarı yılda yaklaşık 100 milyon doların üstüne çıktı. "Diziler Türkiye'nin yurtdışında yumuşak gücü oldu. Bu ülkelerle zaten ticari ilişkilerimiz vardı. Şimdi kültür ihraç etmeye başladık" diyen atv Genel Müdürü Adem Gürses'le dizilerin yurtdışı yolculuğunu konuştuk.
Dizilerimizi kaç ülkeye ihraç ediyoruz?
Diziye göre değişiyor. Ancak atv açısından bakarsak Ezel'i 47 ülkeye sattık. 2011'de 76 ülkede 150 milyon kişi 10 bin 500 saatten fazla Türk içeriği izledi. Hollywood ve Latin Amerika içerikleri ise 100'den fazla ülkeye ihraç ediliyor. Ancak Türk dizilerinin ortalama dakika başına satış geliri yüksek. Toplam gelirimiz Amerika'yla yarışıyor.
Bu talep, ne kadarlık bir gelir yaratıyor?
2012'de 100 milyon doları buldu. Yapımcı satışlarını da katarsak, son 3 yıldır atv bu alanda en fazla gelir elde eden firma oldu.
atv olarak size en ilginç talep hangi ülkeden geldi?
Bizi en çok Ezel'in Vietnam'da yayınlanması ve Ermenistan'a da format haklarının (senaryoya sadık kalarak dizinin yeniden çekilmesi) satılması şaşırttı. 2013 Pakistan için adeta Türk yılı olacak. Ülke kanalları çeşitli Türk dizilerini ilk çeyrekte lisansladı.
2013 için beklentiniz nedir?
2012'de geçmişte yayınladığımız güçlü diziler Sıla, Beyaz Gelincik, Unutulmaz, Aşka Sürgün, Asmalı Konak, Adanalı, Gönülçelen ve Hatırla Sevgili'yi farklı bölgelere sattık. Bu yıl 2012 satış gelirimizin üzerine çıkmak bizim için güzel bir sonuç olacak.
Amerikan yapımcılara pazar kaybettirdik
Türk dizileri artık Avrupa'ya rahatlıkla pazarlanıyor. Amerika'ya da satabiliyor muyuz?
Dizilerimizin en kolay girdiği pazarlara baktığınızda Türkiye'den ekonomik olarak daha küçük olduklarını görüyoruz. Bunlar yapım anlamında gerimizde olan ülkeler. Ortadoğu, Türk Cumhuriyetleri ve Doğu Avrupa içeriklerinin de kalite anlamında çok önündeyiz. Amerika için ise bu durum çok farklı. Eğri oturup doğru konuşmak gerekirse bu ülkelerde ortaya çıkan yapımlar bizden daha iyi. Yurtdışına satış daha dizi senaryo aşamasındayken düşünüldüğü için algıları da çok yüksek. Elbette uzun vadede bu bölgelere de girmek istiyoruz. Ancak her yere hazır içerik satmak hemen mümkün olmuyor. Bu bölgelere de senaryolarımızı (format haklarımızı) satar hale geldik. Artık Amerikan dizilerini satan firmalar, pazar kaybettikleri için bize gelip şikâyet ediyorlar. Öte yandan bizim işlerimizi yeniden çekerek pazarlamak istiyorlar.
İzleyen İstanbul'a koşuyor
Türk
diziler,i özellikle Ortadoğu'dan gelen turist sayısını ciddi anlamda artırdı. Araştırmalara göre dizilerin etkisiyle Türkiye'ye gelen Arap turistler kısa sürede 30'dan 150 bine kadar çıktı. Bugün Arap ülkelerinin çoğunda en çok ziyaret edilmek istenen yer İstanbul. Turizm acentelerinin İstanbul için gelen taleplere yetişemediği ifade ediliyor. Arap basınına göre diziler sayesinde Suudi Arabistan'dan Türkiye'ye gelen turist sayısı 5 misli arttı. Ezel'den Unutulmaz'a, Kurtlar Vadisi'nden Aşk-ı Memnu'ya izlenme rekorları kıran birçok Türk dizisi sadece Arap dünyasında etkili değil. Diziler Hırvatistan'dan Karadağ'a, Sırbistan'dan Yunanistan'a kadar Balkanlar'ın tamamını etkisi altına almış durumda.
Sıla yok satıyor
atv dizileri arasında rekor kıran satışlar var mı? Ezel 47 ülkeyle birinci sırada. Sıla'yı ise toplam 31 ülkeye sattık. Bu sayının 40'a ulaşmasını bekliyoruz. Unutulmaz da yine benzer bir serüvene hazırlanan dizilerimizden. Zira bugüne kadar yayınlandığı tüm ülkelerde tıpkı Sıla gibi hep maksimum reyting aldı. Yeni dönemde ise şu anda devam etmekte olan Huzur Sokağı şimdiden birçok ülkeden alıcının dikkatini çekti. Türk dizilerinin yurtdışında yakaladığı en yüksek satış ise Karadayı'yla oldu.
Vietnam Başbakanı Ezel'i beğendi
atv'nin sevilen ve yurtdışından en fazla talep gören dizilerinden Ezel'in Vietnam'a satış hikâyesi oldukça ilginç. Vietnam Başbakanı yaklaşık 2 yıl önce Bulgaristan ziyareti sırasında konakladığı otelde Ezel'i izlemiş ve çok beğenmiş. Hemen danışmanına atv'yi aratmış ve İçerik Satış Yönetmeni Ziyad Varol'la görüştürmüş. "Dizilerimiz hakkında bilgi aldılar. Bu, bizi çok şaşırttı" diye konuşan Varol, Türk dizileri ile ilgili bir başka enteresan hikâyeyi atv'nin de katıldığı Fransa'nın Cannes kentinde düzenlenen bir fuarda yaşamış: "Bir Arap kanalının alım yetkilileri ile toplantı yapacaktık. Toplantıya başlamadan büyük bir telaşla 'Kıvanç öldü mü?' diye sordular. Sonra bunun Türkiye kaynaklı bir asparagas olduğunu öğrendik. Ancak bizden önce bu haberi onların alması da gerçekten hayret vericiydi." Diziler sayesinde atv yönetimine de dünyanın dört bir yanındaki izleyiciden mesaj yağıyor. Birbirinden ilginç e-postalarda, oyunculara evlenme teklifleri bile yapılıyor. Poster ve DVD taleplerinin yanı sıra dizilerin çekildiği mekânların adresi de soruluyor.
