Kadınlar için şu hayatta en vazgeçilmez aksesuvar ayakkabıdır. Nedense o ayakkabı ihtiyacı hiç bitmez. Spordan topukluya, terlikten sandalete, çizmeden bota her an ayakkabı alınabilir. Fakat çanta dediğinizde akan sular durur. Bir kadın için çanta en önemli prestij meselelerindendir. Hele bir de o çanta markaysa tadından yenmez. Eğer sezonun en hit çantalarından birine sahip olmuşsanız artık havanızdan geçilmezdi. Artık devir değişti! Devir ekonomi devri! Şimdi kadınlar ikinci el marka çantalara daha çok ilgi duyuyor. Hem eski sezon çantalarını satıp değerlendiriyorlar hem de değerlendirdikleri çantalar sayesinde arşivlerine bir yenisini ekleme fırsatı buluyorlar. Bu döngü hayatımıza girdi gireli inanılmaz bir arz talep oluştu. Meğer herkes bunu beklermiş. O çantalar tozlu rafladan çıktığı gibi, Original Seconds, Miniko Shop, Berna Butik ve auvintage.com gibi mecralar sayesinde meraklılarına ulaşıyor. Böylece az kullanılmış cillop gibi marka çantalara artık herkes ulaşma şansına sahip oldu. Bu çantaların orijinal mi sahte mi veya hangi sezona ait olduğunu, ne kadara alıp ne kadara satabileceğimizi kısacası ikinci el marka çantalarla ilgili öğrenmek istediğiniz her şeyi bir bilene sordum. Şimdi gelin ikinci el marka çantaların dünyasında kısa bir yolculuğa çıkalım.
- Sizi biraz tanıyabilir miyiz?
- 1986 İstanbul doğumluyum. İstanbul Üniversitesi Ekonometri Bölümü mezunuyum. Halen İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik bölümünde yüksek lisans öğrenimi görüyorum. Yedi yıldır lüks marka çanta ve aksesuvarlar üzerine yurtdışında araştırma yapıyorum. Lüks marka çanta ve aksesuvarların orijinallik ve değer tespiti ile ilgili mahkemelerde bilirkişilik de yapıyorum. Aynı zamanda 15 yıldır faaliyette olan bernaboutique'i beş sene önce ailemden devraldım. Pazar araştırmaları ve sektörel çalışmalar yaparak dünyadaki ikinci el online mağazaya çevirdik. Türkiye'de ilk olan recommerce sistemini de başlattık.
- İkinci el ürünlerin popülerleşmesinin sebepleri nelerdir?
- İkinci el aslında bir yaşam tarzıdır. Ancak Türkiye'de önceleri ikinci el ürünler biraz yadırganıyordu. 10 sene önce kimse başkasının kıyafetini ya da çantasını almak istemiyordu. Fakat zamanla artan tüketimle beraber insanlar dolaplarında yer açma ve değişikliğe gitmeye başladılar. Bunun da psikolojik olarak nedenleri var. Tüketiciler her daim 'en son' çıkan ürün ve hizmetlerin vaat ettiği yeni ve heyecan verici deneyimleri yaşamak için can atıyor. Ayrıca lüks marka ürünlerin statü göstergesi olması ve gittikçe artan lüks marka fiyatlarının tüketici üzerinde baskı oluşturması sonucu ikinci elin popülaritesini arttırdı. Ekonomiyi de yakından etkileyen bu trend yurtdışında son sürat ilerliyor, Türkiye'de ise son senelerde hızını arttırdı. Ancak daha tam olarak istediğimiz noktaya ulaşmadı. Bunun nedeni ise ikinci ele olan önyargıdan kaynaklanıyor.
İKİNCİ EL ÇANTA ALMAK ZOR DUR
- Özellikle ikinci el, marka çantalar neden daha fazla tercih ediliyor?
- Yapılan bir araştırmada kadınların çantasız sokağa çıktıklarında kendilerinde bir boşluk hissetmeleri ve kullandıkları çantanın marka ve modeline bağlı olarak kendilerini mutlu hissettikleri ortaya çıktı. Tanıdığım bir müşterimin dolabında 400 çantası olduğunu söyleyebilirim. Buradan yola çıkarak kadınların aslında çantayı ihtiyaç olarak değil de görsel bir haz olarak gördükleri ortaya çıkıyor. Dolaplarını her açtıklarında kadınları mutlu hissettiren çantaların ikinci el sektörünün de lokomotifi olmasını da bu nedene bağlıyorum.
- İkinci el çanta alırken nelere dikkat etmeli?
- İkinci el çanta almak zor bir iştir. Lüks marka çantalarda öncelikle satış yapılan yerin güvenilirliği önemlidir. Orijinallik hususunda uzman olmuş kişi veya firmalar tarafından onaylanmış ürünler tercih edilmeli. Günümüzde internet üzerinden özellikle Instagram'dan satış yapan bir çok satıcı var. Bu satıcıların içlerinde sahte ürünü orijinal adı altında satan kötü niyetlileler de var. Hatta orijinal faturanın yanında sahte çanta satışı yapanlar da mevcut. Piyasada 'super fake' diye tabir ettiğimiz kendi mağazasında bile anlaşılamayan çantalar mevcut. Buradan acaba gerçekten birebir çantalar var mı sorusu aklınıza gelebilir. Bu sadece markanın kendi mağazasındaki ekspertiz yetersizliğinden kaynaklanmakta. Yoksa birebir çanta terimi sadece sahte ürün satıcılarının müşteriyi ikna etme metodundan başka bir şey değil.
- Bu çantaların satış fiyatları neye göre belirleniyor?
- İkinci el çantaların da ikinci el araba gibi bir piyasası vardır. Çantanın ikinci el fiyatı markası, modeli, kondisyonu ve popülerliğine göre değişebilir. Geçen sene ikinci eli 1000 TL olan bir model bu sene 600 TL civarına satılabilir ya da tam tersi de olabilir. Mağazasından aynı fiyata alınmış iki farklı modelin ikinci el fiyatları da birbirinden çok farklı olabilir. Bu yüzden çanta piyasasında nabzı iyi yoklamak gerekiyor.
- Marka çantalarını değerlendirmek isteyenler ne yapmalı?
- Modayı yakında takip eden tüketiciler bir süre sonra farklı nedenlerden dolayı aldıkları çantaları satma ihtiyacı duyabilir. Çanta satışını gerçekleştirmek için farklı yollara başvurulabilir. İnternet üzerinden belli siteler aracılığıyla bireysel olarak veya ikinci el satış yapan firmalar aracılığıyla satış gerçekleştirebilir. Ancak burada satıcıların dikkat etmesi gereken konu sattıkları ürünle ilgili yeterli bilgiye sahip olmalarıdır.
TAKLİT ÇANTA PAZARI ÇOK BÜYÜK
- Orijinal ve imitasyon olan çantalar nasıl ayırt edilir?
- Lüks marka çanta üreticileri ürettikleri çantalarda yüksek kalite işçilik uygular. Kullandıkları materyal ve uyguladıkları teknik yüksek maliyetlidir. Örnek olarak Hermes Birkin modelinin üretiminin 18-25 saat sürdüğünü düşünürsek böyle kusursuz bir üretimin taklidinin de ne kadar zor başarıya ulaşabileceği ortadadır. Orijinal bir çantayı taklit çantadan ayırt edebilmek için kullandığı deriye, derinin yumuşaklığına, derideki kokuya, materyal kalitesine, logosundaki kusursuzluğa, saplarındaki dikişlere, astarına, dikiş sayısına, kullandığı fermuar markasına varsa üretim tarihi kodu veya seri numarasına, saklama kılıfına, kartlarına genel formuna bakılabilir. Zamanla lüks marka çanta kullanan kişiler kullandıkları çantalara aşina olduklarından sahte çantaları daha kolay ayırt edebilirler. Ancak özellikle Uzakdoğu'da korkusuzca üretilen super fake çantalar ancak kıdemli uzmanlar tarafından anlaşılabilir. Bu taklit çantalarda da orijinal çantaların parçalarının kullanıldığını araştırmalarda görmekteyiz. Bu açıdan taklit çantaları ayırt ederken uzmanından yardım almak her zaman önemlidir.
- En çok hangi ülkeler imitasyon çantalar üretip satıyor, neden?
- Dünyada taklit çanta pazarı son derece ciddi bir pazar. 2008 ve 2010 yıllarında yapılan araştırmada taklit ürünlerin yüzde 70'inin Çin'den yayıldığı görüldü. Bu pazarın gelirinin ise yılda 25 milyar dolar civarında olduğu düşünülüyor. Ülkemizin ise dünya pazarındaki yeri küçümsenemez. Belli aralıklarla lüks markaların takipleri sonucu yapılan baskınlarda taklit ürünlere el konuluyor.