Mehmet Ali Birand'ın cenaze töreni Türkiye'nin bütün renklerini ve farklılıklarını bir araya getirdi.
Sağdan, soldan, İslamcı, demokrat, liberal, Türk, Kürt ve azınlık herkes oradaydı. Ülkenin her yanından gelenler vardı. Bu fotoğrafı başarmak herkese nasip olmaz.
Birand demokrat kimliğiyle Türkiye'yi Teşvikiye'de buluşturdu. Ocak ayı, son yüzyıllık tarihimizin birçok kırılma noktasının yaşandığı ay...
Dün Birand'ı son yolculuğuna uğurlarken, Hrant Dink, Uğur Mumcu, Muammer Aksoy, Gaffar Okan ve Özdemir Sabancı'yı hatırladım. Onlar da bu ayda öldürüldüler.
Hâlâ gerçek failleri de bulunmadı.
Bulunmadı çünkü ilginçtir bu ay aynı zamanda, Birand'ı andıçlayan, onlarca aydını da faili meçhul cinayetlerle ortadan kaldıran darbeci zihniyetin 100'üncü yılı.
Tam yüz yıl önce, 23 Ocak 1913'te bu coğrafyada darbelerin miladı olarak nitelenen ilk darbe gerçekleşti.
İlk kötü tohumun ekildiği o günden sonra ne faili meçhul cinayetler, ne de sivil iktidarlara karşı darbe girişimleri durdu.
Daha önce de yazdım, tarihe Bab-ı Ali Baskını olarak geçen o ilk darbeyi gerçekleştiren zihniyet, ne yazık ki Ergenekon dava sürecinin başladığı 2007'ye kadar etkisini sürdürdü.
Bab-ı Ali Baskını'nı gerçekleştiren Enver Paşa'nın gözü önünde yaşanan şu sahnenin, Menderes'in idama götürülmesinden, Dink'in, Mumcu'nun, Musa Anter'in ve diğer aydınların öldürülmesinden ne farkı var?
Dönemin Harbiye Nazırı (Milli Savunma Bakanı) Nazım Paşa, Bab-ı Ali'yi basan darbecileri kızgınlıkla karşılayınca, İttihat Terakki'nin ünlü tetikçisi Yakup Cemil, silahını çeker ve Paşayı şakağından vurur.
Enver Paşa; "Eyvah! Yakup ne yaptın, şimdi ne olacak?" deyince de şu cevabı alır:
"Uzun uzadıya bu adamı mı dinleyecektik yani?"
Enver Paşa'nın cevabı daha sonraki darbecilerin de ortak zihniyetini yansıtıyor:
"İnkılâptır! Ne yapalım arkadaşlar? Vazifemize devam edelim!"
Ergenekon ve diğer darbe girişimleri davası, son dönemde MİT'in Meclis Darbeleri Araştırma Komisyonu'na gönderdiği "Özel Harp Dairesi" raporları, 100 yıllık bir gecikme de olsa darbeci zihniyete karşı önemli bir mesafe alındığını gösteriyor.
Ama yetmez... Darbeci zihniyete karşı siyasetin ve sivil toplumun dikkatli olması gerekiyor.
Ve bir not: Darbelere Karşı 70 Milyon Adım Koalisyonu bugün saat 14.00'te İstanbul Tünel'de "Balyoz Darbecileri Aklanamaz" yürüyüşü düzenliyor.
Katılmak isteyenlere duyurulur.