Britanyalı gazeteci- yazar Mehdi Hasan, New Statesman'da yayınlanan makalesinde soruyor:
"Bilin bakalım, mayıs ayında Birmingham'dan Suriye'ye giderek cihatçılara katılan Yusuf Sarwar ve Mohammed Ahmed, Amazon.com'dan hangi kitabı ısmarlamışlardı?"
Che Guevara'nın "Gerilla Savaşı" kitabı olabilir mi? Değil. Bin Ladin'in "Dünyaya Mesajları" olabilir mi? O da değil.
Cevap: Ismarladıkları kitaplar, "Islam for Dummies" ile "Koran for Dummies" imiş. Yani "Çaylaklar için..." serisinden çıkan "İslam" ve "Kuran"...
Mehdi Hasan diyor ki: "Modern cihatçı hareketlerin, 1400 yıllık İslam ile ilişkisinin ne kadar düşük seviyede olduğunu bundan daha iyi gösteren başka bir örnek olabilir mi?"
Yine buradan hareketle, "O kitaplardan edinilen yalan- yanlış bilgiler" yüzünden birtakım Müslümanların kafa kesecek caniler haline dönüştüğü söyleniyor.
Bu yorumlara katılmıyorum. Hatta meseleyi anlamada tamamen yanıltıcı buluyorum. İki temel nedenden dolayı:
* Yeni başlayanlara göre hazırlanan "Çaylaklar için..." serisi, hiç de öyle küçümsenecek, "yalanyanlış bilgilerle dolu" denilecek türde kitaplar değildir.
Sözü geçen kitapların... Gündeme gelen bir kavramı (faraza "epistemoloji") 30-40 sayfaya sığdıran, olayın birçok boyutunu atlayan, yanlışlara yol açacak kadar indirgemeci olan uyduruk el kitaplarıyla da bir alakası yoktur.
"Çaylaklar için..." serisi gayet ciddi ve "hafif" isminden beklenmeyecek kadar ayrıntılı kitaplardır.
Örneğin "Islam for Dummies" 384, Koran for Dummies 388 sayfadır.
"Çaylaklar İçin İslam" yalan ve yanlışlarla dolu olduğu için değil, "uzun ve sıkıcı" bölümler ihtiva ettiği için eleştirilmiştir. ("Sıkıcı" bir kitap, okurunu kafa kesen bir canavara dönüştürebilir mi? Bence imkânsız. Okur en fazla yazarı öldürmek isteyebilir!)
Bu kitaplar... Çaput bağlayan annelerin, Allah'ı, gücü her şeye yeten bir erkek sanan babaların, muskacıların, üfürükçülerin bildiğinden çok daha hakiki bir İslam'ı satırlarında barındırır.
Ama zaten meselenin "bilmekle", yani İslam'ı "doğru" veya "yanlış" bilmekle hiçbir alakası bulunmuyor.

Sadece okumak değiştirmez
Birçok kişi (ve bu arada devlet), Orhan Pamuk'un ünlü "Bir kitap okudum hayatım değişti" cümlesini gerçek zanneder. Halbuki mekanizma öyle işlemez. Yani hiçbir kitap, durup dururken insanı değiştiremez.
Kişi zaten bir arayış içindedir. Fikri sorularına, ruhi sorunlarına cevap aramaktadır. İşte o ortamda karşısına tam da benliğini kurcalayan sorulara cevaplar sunan bir kitap çıkıverir. Ve ona bağlanır.
Eğer kitap sanıldığı manada bir dönüştürücü güce sahip olsaydı... Çok kitap okuyanlar, Woody Allen'ın filmindeki gibi Zelig'leşirler; bugün Budizm hakkında okuyup Budist, yarın Yahudilik hakkında okuyup Yahudi olurlardı.
Velhasıl mesele karışık... Bizim bir an evvel asıl şu soruya cevap aramamız gerekiyor:
Nasıl oluyor da Konya gibi İslam'a "yakın" bir ilimizde, bir sürü genç IŞİD'e katılıyor? (İddiaya göre 3 bin!)
Not: Sakın "Çünkü kandırılıyorlar" diyerek, kendinizi kandırmayın; olur mu?