İnsan beyninin oluşumdaki en büyük gizemlerden biri, Yale Üniversitesi'nde genetik üzerine çığır açıcı çalışmalara imza atan Prof. Dr. Murat Günel'in Türkiye'deki araştırmacılarla işbirliği sonucu çözüldü. Çalışma sonunda, insan beynine şekil vererek, zekânın oluşmasına zemin hazırlayan yeni bir gen keşfedildi. "Laminin- gamma3'' isimli genin keşfi, beyinsel hastalıkların engellenmesi için kritik rol oynuyor. Bu tür genlerin keşfinin, alzheimer ve parkinson gibi hastalıkların tedavilerinin bulunmasına zemin hazırlayabileceği düşünülüyor. İnceledikleri ilk hastanın İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nden, erken yaşta sara nöbeti geçirmeye başlamış bir kişi olduğunu anlatan Günel, bu hastanın beyninin büyük bir kısmının normal geliştiği halde, görme merkezlerinin bulunduğu arka kısmının kıvrımlarının oluşmadığının, beyin yüzeyinin düz kaldığının görüldüğünü belirtti. Prof. Dr. Murat Günel, hasta üzerindeki ilk genetik
incelemelerin, Dr. Kaya Bilguvar'ın gözetimi altında, İstanbul Üniversitesi Tip Fakultesi öğrencisi Tanyeri Barak tarafından başlatıldığını belirtti. Dr. Bilguvar ve Barak'ın yoğun çalışmaları ile genin rekor bir hızla keşfedildiğine işaret eden Günel, bu genin insan beyninin gelişiminde temel bir rol oynadığını vurguladı. Günel, yeni teknoloji sayesinde insan genetik yapısını oluşturan 3 milyar harfin içinde sadece iki harfin silinmesinin bu hastalığa neden olduğunun kanıtlandığını söyledi. Çalışmaya katılan ikinci hastanın Hacettepe ve Bilkent Üniversitesi'nden uzmanlar tarafından incelendiğini, genin beyin kıvrımlarının oluşumunda oynadığı rolü kanıtlayan 3. ailenin de Prof. Beyhan Tüysüz tarafından keşfedildiğini dile getiren Günel, şu bilgileri verdi: "Çalışmalar, 'laminingamma3 (LAMC3)' isimli bu genin beynin gelişimi sırasında kök hücrelerce sentez edildiğini ve ileri dönemlerde beyindeki sinir hücrelerinin birbiri ile temasını sağladığını gösterdi. Kıvrımlar, beynin en üst tabakasının yüzey alanını genişletiyor ve bir anlamda beynin kompütasyon gücünü arttırarak kompleks işlemleri yapmasına olanak sağlıyor.'' İlk olarak beyin kanamasına yol açan anevrizma genlerini keşfeden Prof. Günel ve ekibi bir ay önce beynin gelişiminde önemli olan diğer bir gen bulmuş ve bu gendeki bozuklukların küçük beyin (mikrosefali) hastalığı yaptığını göstermişti.
AA
