Twitter'a tedbir amaçlı erişim yasağının kaldırılması yönünde alınan kararı açıklamak için bir hafta beklemesi nedeniyle tepki alan Anayasa Mahkemesi (AYM) bu kez gizli ve hızlı bir şekilde aldığı kararla gündeme geldi. AYM'nin kamuoyunun yakından izlediği Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) Kanunu'ndaki hükümlerin iptal istemlerini görüşüp karara bağladığı ortaya çıktı. Gündemine aldığı iptal başvurusunu internet sitesinden duyuran AYM, kamuoyunun merakla beklediği HSYK Yasası ile ilgili CHP'nin yaptığı başvuruyu "gizlice" yaptığı toplantıda ele aldı. Toplantı sonunda düzenlemedeki bazı maddeler iptal edildi.
BAKAN YETKİLERİNE İPTAL
HSYK Kanunu'nda yapılan değişiklikle, üyelerin, Kurul'un hangi dairesinde görev yapacaklarını belirleme yetkisi Adalet Bakanı'na tanınmıştı. Aynı maddede, dairelerin başkanlarının kendi üyeleri arasından belirlenecek iki aday arasından HSYK Genel Kurulu'nca seçilmesine ilişkin düzenleme yer alıyordu. AYM bu düzenlemeyi iptal etti. AYM, "HSYK Teftiş Kurulu Başkanı ve başkan yardımcılarının Adalet Bakanı tarafından atanması", "Kurul müfettişlerinin Birinci Daire tarafından önerilip HSYK Genel Kurulu'nca atanmaları" ve tetkik hâkimlerinin belirlenmesine ilişkin hükümleri Anayasa'ya aykırı buldu. Mevcut düzenlemede, Adalet Bakanı'nın HSYK Teftiş Kurulu Başkanı ve başkan yardımcılarına yasada sayılanların dışında görev verilmesi de yer alıyordu. Bu düzenleme, hukuk devleti ilkesine aykırı bulundu.
HSYK'YA DOKUNULM AZLIK
Adli Kolluk Yönetmeliği'ne ilişkin bildiriden sonra HSYK üyelerinin suç işlemeleri halinde nasıl soruşturulacakları tartışma konusu olmuştu. Bu nedenle de HSYK Kanunu'na, Kurul üyeleri ile ilgili soruşturma yaptırma konusunda Adalet Bakanı'na yetki tanınmıştı. AYM, bunu da iptal ederek disiplin ve adli suçlarının soruşturulmasını zorlaştırdı. Kanuna göre hâkimler ve savcılar, HSYK'ya kendi aralarından üye seçimi yaparken, seçilecek üye sayısı kadar aday için oy kullanabiliyordu. Bu düzenlemede iptal edildi. HSYK'ya yeni müfettiş ve tetkik hâkimlerinin nasıl alınacağını düzenleyen hükmün yürütmesini de durdurdu. Ancak Kurul'a geçen hafta içinde yeni müfettiş ve tetkik hâkimi alındığı için bu durdurma kararı bu kişiler için
'İVEDİ GÜNDEME ALINMASI ANLAMLI'
Yetkileri
alınan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ: "Kanunun görüşülmesi AYM gündeminde yoktu. Demek ki gündeme alınmasını sağlayan ivedi şeyler oldu. Karara uyacağız. AYM kararları geriye yürümez. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten bu yana yapılan değişikliklerin eski haline gelmesi sözkonusu olmayacak. İptal edilen maddeler anayasaya aykırı değil. HSYK'da kilitlenme olmaz. Ama Genel Kurul seçileceği zaman sıkıntılar olabilir. Çoğunluğu elinde bulunduran grup gelmeyebilir."
'AYM SON KARARLA KENDİNİ YIPRATTI'
Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay: Sorunlu maddeler temizlenmişti. Şimdi ne buldular bilmiyorum. Son karar AYM'yi yıprattı. Türkiye'nin temel sorunlarından biri kurumların siyasetten rol çalması. Bu tekrar eski vesayet tartışmalarını getirir. Yargı reformu yaptık, her şey yerine oturuyor derken tekrar yargının içinde bir paralel yapı organizasyonu...
'BU KADAR HIZLI OLMASI MANİDAR'
Başbakan
Yardımcısı Emrullah İşler: Kararın bu kadar hızlı çıkması ve zamanlaması manidar. Karar bağlayıcıdır. O konuda tereddüt söz konusu değil. AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş: AYM son günlere hızlı karar veriyor. Her türlü karara da saygı duymak zorunda değiliz.
'DERS VERİR NİTELİKTE KARAR'
CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu: HSYK'yı genel müdürlük, haline getirmişlerdi. Bundan dönülmüş oldu. CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi: İptal kararı, hükümetin hukuksuzluğuna, Anayasa tanımazlığına ders verir nitelikte. MHP Grup Başkanvekili Yusuf Halaçoğlu: Anayasa'ya aykırı olduğunu yasa görüşülürken söylemiştik.
GERİYE DÖNÜK ETKİLEMEYECEK
Anayasa Mahkemesi, iptaline karar verdiği düzenlemelerin yerine yenilerinin yapılabilmesi için TBMM'ye, gerekçeli kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından geçirli olmak üzere üç ay süre tanıdı. Bu süreye kadar mevcut düzenleme geçerli olacak. AYM'nin kararı geriye yürümeyeceği için HSYK'nın şu andaki işleyişinde bir değişiklik olmayacak. İptal kararı, önümüzdeki ekim ayından sonra yapılacak seçimle yenilenecek HSYK için önem taşıyor.
BTK'NIN GİZLİLİK YETKİSİNE İPTAL
AYM Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'na (BTK) elektronik haberleşme sektörüyle ilgili kişisel verilerin işlenmesi ve gizliliğinin korunmasına ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi veren kanun hükmünü de iptal etti. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Elektronik Haberleşme Kanunu'nun söz konusu düzenlemeyi içeren 51'inci maddesinin iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuştu. Başvuruyu esastan inceleyen AYM bu maddenin Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline hükmetti.
AYM TWITER'DA HESAP AÇTI
Anayasa
Mahkemesi, @AYMBASKANLIGI adresiyle 8 Nisan'da Twitter hesabı açtı. Resmi internet sayfasına da Twitter hesabına erişim için link konulunca, takipçi sayısı bir anda artmaya başladı. Dün sabah saatlerindeki 3 binlerde olan takipçi sayısı öğle saatlerinde 20 binleri buldu. AYM, Twitter hesabından gündemindeki yasa iptal davaları ve sonuçlarını duyurmaya başladı. Hesaptan ayrıca Başkan Haşim Kılıç'ın açıklama özetleri de duyurulak.
