AVRUPA Birliği (AB) kamu görevlileri için hediye sınırını 50 euro olarak belirliyor. AB'de oluşturulan etik kurallarına göre, uluslararası memurlar üçüncü taraflardan hediye veya hizmet kabul edemiyor. Değeri, 50 euro'dan düşük olan hediyeler ise "konukseverlik" veya "küçük hediye" kapsamında görülüyor. Uluslararası kamu görevlileri, rüşvet veya yolsuzluk olaylarına tanık oldukları durumlarda ise AB'nin yolsuzlukla mücadele eden dairesi OLAF'ı bilgilendirmek durumunda.
İNGİLTERE'DE 140 STERLİN
Türkiye'nin kurucu üyelerinden olduğu 49 üyeli Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin 2001'de kabul ettiği kamu çalışanlarına ilişkin önerilerde hediye konusuna değiniliyor. Öneriler belgesinin 18'inci maddesi, kamu çalışanlarının kendi görevlerine etkide bulunabilecek hiçbir hediyeyi kabul edemeyeceklerinin altını çiziyor. Öte yandan konukseverlik veya küçük hediyelerin yasağın dışında tutulacağı da vurgulanıyor. Küçük hediyelerin miktarının Konsey ülkeleri tarafından belirleneceği ifade edilirken, bu hediyelere "Pahalı olmayan yiyecek, içecekler, takvimler, kalemler, büro malzemeleri" örneği veriliyor. İngiltere'de başbakan ve yardımcısı da dahil olmak üzere devlet bakanları, danışmanları ve kamu personeline verilen değeri 140 sterlin üzerinde olan hediyeler, "şeffaflık" uygulaması gereğince ve kamunun bilgilendirilmesi amacıyla üç aylık dönemler halinde yayınlanıyor. Başbakan David Cameron, 2010'da kendisine verilen hediyeler arasındaki Mike Faith'in hediyesi iPad'i bakanlıktan 429 sterline satın aldı. Cameron'a verilen ancak devlete kalan 140 sterlin üzerindeki hediyeler arasında Başbakan Erdoğan'ın hediyesi kilim de bulunuyor.
ABD'DE BAŞKAN KRİTERİ
ABD'de Kongre üyesi senatör ve milletvekilleri için ayrı, Başkan Obama'nın kabinesi için ayrı "hediye" sınırlaması uygulanıyor. Kongre tarafından çıkarılan Etik Yasası'na göre senatörler, milletvekilleri ve Kongre çalışanları için alınacak hediye sınırı 50 dolarken (77 TL), bakanlar için bu sınırın 20 doların (31 TL) altında olması gerekiyor. Kongre'de bir yıl içinde tek kişi veya kurumdan alınan hediyelerin toplam değeri 100 doları (154 TL) aşamıyor.
Duygu LELOĞLU / BRÜKSEL Perihan KORKMAZ / LONDRA
