Türkiye' yi yasa boğan Soma faciasının ardından ihmal olup olmadığına ilişkin araştırmalar jet hızıyla başladı. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) iddialara el koyarak 20 kişilik bir ekip görevlendirdi. Hayatını kaybedenlerin ailelerine hızlı bir şekilde ölüm aylığı bağlama kararı aldı. Kaza dikkatleri firma ve ocaktaki çalışma koşulları ile güvenlik önlemlerine çevirdi. Şirketin ocağa kartla giriş yapan kadrolu personeli dışında kayıt dışı işçi çalıştırıp çalıştırmadığına yönelik iddialar da inceleniyor. Vardiya amiri, şirket genel müdürü ve sahiplerinin kusur durumu, sorumlulukları tespit edilecek. Maden kontrolünün mevzuatlara uygun yapılıp yapılmadığı, söndürme ekipmanının ve havalandırma yollarının sağlanıp sağlanmadığı konuları mercek altına alındı.
MARTTA DENETİM
SGK Başkanı Yadigâr Gökalp İlhan, İş Teftiş Kurulu Başkanı Mehmet Tezel'in de aralarında bulunduğu 20'ye yakın sosyal güvenlik uzmanından oluşan ekip bölgeye gitti. Çalışma Bakanlığı iş müfettişleri, el koydukları firma defterlerini incelemeye aldı. Çalışma Bakanlığı, 2012'de 2, 2013'te 2 ve son olarak da martta denetim yapıldığını açıklarken, koşullara ilişkin denetimin yeterli olup olmadığı da tartışılıyor. İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanının yanı sıra kaza durumunda kaçış planı, havalandırma hattı olup olmadığına da bakılacak.
SORUMLU AMİRLER DE VAR
İş müfettişleri, kusur durumu, sorumlular ve iş güvenliği açısından tedbirlerin yeterli olup olmadığını inceliyor. Hazırlanacak raporda vardiya amiri, şirket genel müdürü ve sahiplerinin sorumlulukları ortaya konacak. Uzmanlar, madenlerdeki trafoların korunaklı ve yanmayan maddelerden yapılması gerektiğini belirtiyor.
KAYIT DIŞI İŞÇİ İDDİASI
Madende çalışan işçiler, "Biz kartlarla gidip fener alarak aşağıya iniyoruz. Ancak kartı olmadan fener alıp çalışanlar da vardı" iddiasında bulundu. Soma madenleri kayıt dışı ve taşeron işçi çalıştırıldığı yönündeki haberlerle de daha önce gündeme gelmişti. İşçiler taşeron çalıştırmaya karşı kampanyalar düzenlemişti.
1.000 TL ÖLÜM AYLIĞI
SGK, Soma'da hayatını kaybeden madencilerin eş ve çocuklarına ölüm aylığı olarak bin liraya yakın maaş bağlayacak. Madene yeni başlayan bir işçinin net aylık ücreti bin 300 lira. Buna ikramiye gibi sosyal haklar dâhil değil. Madende asgari ücretle çalışan bulunmuyor.
15 YAŞINDA ÇOCUK VAR MI?
Hayatını kaybedenler arasında 15 yaşındaki Kemal Yıldız'ın bulunduğu iddiası ortaya atıldı. Enerji Bakanı Taner Yıldız ve Türk-İş bunun mümkün olmadığını belirtti. İddialar üzerine SGK soruşturma başlattı. Çalışma Bakanı Faruk Çelik de, "15 değil bu delikanlının 19 yaşında olduğunu tespit ettik" dedi.
İŞ KAZASINDA ÜÇÜNCÜYÜZ
Türkiye iş kazası ölümlerinde birinci sırada yer alıyor. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre Türkiye, 82 ülkeyi temel alan sıralamada dünya üçüncüsü. Faciadan sonra ILO'nun internet sitesinde işçilerin hayatını kaybetmesinden dolayı büyük üzüntü duyulduğu açıklamasına yer verildi.
HAPİS CEZASI ÖNGÖRÜLÜYOR
İş Yasası'na göre 18 yaş altı çocukların madenlerde ve su altı işlerde çalıştırılması yasak. Hapsin yanı sıra şirketi kapatmaya kadar giden cezalar verilebiliyor. İş hukuku kapsamında da idari para cezası kesiliyor. SGK Başkan Yardımcısı Mustafa Kuruca, ihmali bulunanlar hakkında cezai yaptırım uygulanacağını belirtti. İşçilerin verdiği bilgiye göre ocağa kartla iniş yapılıyor.
ÇELİK' E DOKTOR İZİN VERMEDİ
Soma 'ya gitmediği için eleştirilere hedef olan Çalışma Bakanı Faruk Çelik, sağlıkla ilgili bir mesele nedeniyle gidemediğini belirtti. Çelik, "Doktor tetkik için bugün saat 13.00'e kadar ayrılmamam gerektiğini söyledi. Böyle acı bir günde kişisel dururumun gündeme gelmesini istemedim" dedi. Bugün Soma'ya gitme arzusunda olduğunu ifade eden Çelik, "Gidememe durumu olursa aileleri gidip ziyaret etmek istiyorum. Yavrularının geleceklerini aydınlık kılmak için yapılması gerekenlerin çalışmasını yapacağız" diye konuştu. Bakan Çelik, ilgili şirketin 4 yılda 8 kez programlı teftişe tabi tutulduğunu belirterek, gelen şikâyetler ve kazalar nedeniyle de 8 kez inceleme teftişi yapıldığını söyledi. Bakan Çelik, işletmede, 13 iş sağlığı uzmanı ve işyeri hekiminin görev yaptığını belirtti.
TÜM TOPLANTILAR İPTAL EDİLDİ
Soma'da
meydana gelen facia nedeniyle ulusal yas ilan edilmesi iş dünyasında da karşılık buldu. Birçok şirket daha önce yapacağını duyurduğu toplantı ve gezileri iptal etti. İptal edilen toplantılar şunlar:
İstanbul Kuyumcular Odası'nın Kuyumcukent'te yapacağı toplantı.
Ankara Ticaret Odası'nın "Mağaza yöneticileri ve çalışanları bilgi şenliği
" etkinliği.
ÜNLÜ & Co basın toplantısı.
Fransız iç giyim markası Florange toplantısı.
AROW Mağazacılık basın toplantısı.
Kordsa Global'in düzenleyeceği ödül töreni.
Finansbank, Via Properties ile düzenlemeyi planladığı proje finansmanı anlaşması imza töreni.
Telekom ve tüketici elektroniği sektöründeki tüm şirketler toplantılarını iptal etti. Ayrıca sektördeki firmaların sponsorluk yaptığı tüm konser etkinlikleri de durduruldu.
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu (TGDF) Envanteri basın toplantısı.
Koru İstanbul Kuruçeşme açılış daveti.
Larus Loft lansman toplantısı.
Erden Timur ve Faruk Göksu'nun bugün yapılacağını duyurdukları 81 Kent 81 Vizyon Projesi'nin gelişimini anlatacakları basın toplantısı.
Birleşmiş Markalar derneği'ne (BMD) üye işlerlerinde de 3 gün süreyle müzik çalınmaması kararı alındı.