Geçtiğimiz haftalarda ABD Kongresi'ne soğuk savaş döneminden kalma bazı fırkateynlerin hibe yolu ile elden çıkarılmasına ilişkin bir yasa önerisi verildi. Temsilciler Meclisi'nin Dış İlişkiler Komitesi'nde Demokrat ve Cumhuriyetçi üyeler tarafından ortaklaşa hazırlanan taslakta ABD donanmasına ait yaklaşık 30 yıllık Oliver Hazard Perry sınıfı fırkateynlerin Meksika ve Tayland'a hibe edilmesi öngörülüyordu. Obama yönetimi, hazırlanan taslağa müdahale etti ve üçüncü ülke olarak Türkiye'nin metne dahil edilmesini sağladı. Konu Temsilciler Meclisi'nde "mali uçurum" tartışmaları nedeniyle 2012 yılının son günü ele alındı ve onaylandı.
BAKIMI MALİYETLİ
Türkiye'nin ısrarla istediği silah taşıyabilen predatörlerin satışına onay vermeyen Amerikan Kongresi, elden çıkarmak istenilen eski gemilerin Türkiye'ye bedelsiz verilmesine yeşil ışık yakıyor. Hibe edilmesi söz konusu olan gemilerin bakım maliyeti ise oldukça yüksek. Modernizasyonu da pahalı. Başkan Barack Obama Temsilciler Meclisi üyelerini "Bu fırkateynlerin bakım maliyetlerinden kurtulacağız. Aynı zamanda dost ve müttefik Türkiye'ye de bir jest yapmış olacağız" diyerek ikna etti. Temsilciler Meclisi'nden geçen yasanın Rum ve Ermeni lobilerinin tepkisine rağmen senatodan da geçmesi bekleniyor. Yasa senatodan da geçerse Başkan Obama'ya bu hibe işlemi için yetki verilecek. Obama bu yetkiyi ne zaman kullanacağına kendisi karar verecek. Muhtemelen Başkan Obama Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmeyi bekleyecek. Diplomatik kaynaklara göre Başbakan Erdoğan'ın önümüzdeki aylarda Obama ile bir araya gelmesi bekleniyor. Bu görüşmede rutin olarak predatörlerin satışı konusu da gündeme gelecek. Obama, Başbakan Erdoğan'a predatör satışının hâlâ kongrenin onayını beklediğini ama ABD'nin Türkiye'ye olan desteğinin bir göstergesi olarak iki fırkateynin hibe işleminin tamamlandığını söyleyecek. Obama'nın bu jesti tabi ki Türkiye'nin predatörler konusundaki ısrarını ve baskısını azaltmayacak. Aksine Türkiye eski teknolojinin hibe edilip, yenisinin satılmamasını daha net sorgulayacak. Bu hibe sonrası ABD Türkiye'den yeni teknolojinin transferi için daha fazla baskı görecek.
İŞİMİZE YARAR MI?
Füze güdümlü hava savunma kapasitesine sahip Olivier Hazard Perry sınıfına ait fırkateynler Türkiye donanmasının işine yarayacaktır. Dünyada her ülkenin donanmasının ihtiyaçları farklılık gösteriyor. Dolayısıyla ABD donanmasının emekli ettiği gemiler modernize edildikten sonra Türkiye'nin kısa süreli ihtiyaçlarına cevap verebilir. ABD bu gemilerden Türkiye'ye daha önce 8 adet verdiği için Türk donanması Perry sınıfı gemileri yakından tanıyor. Ve bu gemilerin modernizasyonu konusunda Türkiye kendi sistemini kurmuş durumda. Genesis projesi ile Perry sınıfı fırkateynler modernize edilerek aktif görevde verimli hale getiriliyor. Ayrıca gelen fırkateynlerin parçalanarak Türk donanmasında aynı sınıfta bulunan 8 fırkateynin yedek parça ihtiyacını karşılaması da mümkün. Türkiye uzun vadede deniz savunma sistemlerinini Milgem Projesi ile millileştirmeyi planlıyor. Çok amaçlı fırkateyn projesi olan TF2000'ler de yakın bir zamanda kullanılmaya başlanılacak. Milli gemiler göreve başlayana kadar Türk donanmasında modernize edilmiş emektar Perry'ler boşluk dolduracak.
