İşte Türkiye'nin çehresini değiştirecek düzenlemenin müthiş detayları:
♦ Gecekondu sahibine konut verilene kadar evi yıkılmayacak. Kiracı bile yıkılacak binada hak sahibi olabilecek.
♦ Riskli yapıların sorumluluğu yapı maliklerinde olacak. Yıkılacak yapıların maliklerine kira yardımı verilecek.
♦ Kararlar üçte iki çoğunlukla alınacak. Çoğunluk kararına katılmayan yapı sahibi mağdur edilmeyecek.
♦ Yıkılacak binaların işlemi sonuçlanıncaya kadar satılamayacak, kiraya verilemeyecek, tahsis edilemeyecek.
♦ Hak sahibinin görüşü alınarak riskli binaya elektrik, su, doğalgaz hizmetleri verilmeyecek. Verilen durdurulacak.
♦ Yıkılan binanın arsası kat sahiplerine payları oranınca tescil edilecek. Hak sahipleri bu duruma göre borçlanacak.
Vatandaş yıkıma ikna edilecek
♦ Çevre ve Şehircilik Bakanı Bayraktar, dönüşüme itiraz eden vatandaşın nasıl ikna edileceğini BUGÜN'e anlattı. Hissedarların tamamının muvafakatini aramadıklarını söyledi.
♦ "Çoğunluğun anlaşmasını kabul etmeyenin hissesini biz alacağız. Üçte ikinin anlaşmasına uyacağız. Satış sonrası razı olmayan yapı sahibine parasını vereceğiz" dedi.
Kentlerde büyük dönüşüm başlıyor
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı. Yasaya göre gecekondu sahibine konut verilene kadar evi yıkılmayacak. Riskli yapıların yıktırılması için yapı maliklerine verilen süre 30 günden 60 güne çıkarılacak. Sahibi tarafından yıktırılmayan yapılar idari makamlarca yıkılacak. Riskli yapıların yıkımını engelleyenler hakkında ise Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulunulacak. İhtilafları denetleyecek bilirkişi sayıları illerin nüfusuna göre belirlenecek.
10 Daire Başkanlığı kurulacak
Kanunla Altyapı Hizmetleri Genel Müdürlüğünün adı, Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü olacak. Kentsel dönüşümle ilgili çalışmaların yürütüleceği genel müdürlük bünyesine 10 daire başkanı kadrosu verilecek. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, görev alanına giren konularda her türlü etüt, plan, proje, maliyet hesaplarını ve yapım işlerini, yapı denetim sistemini oluşturacak.
Son sözü Bakanlar Kurulu söyleyecek
Kentsel dönüşüm alanlarının belirlenmesi il genel ve belediye meclisleri tarafından belirlenecek. Meclisler üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verecek. Alınan karar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın teklifiyle Bakanlar Kurulu'na sunulacak. Bakanlar Kurulu karar verirse kentsel dönüşüm gerçekleşecek. TOKİ'ye, belediyelere ve diğer kamu kuruluşlarına tahsis edilen veya devredilen yerlerde, 2 yıl içinde dönüşüm ve iyileştirme çalışmaları yapılmamışsa bu taşınmazların tahsisleri kaldırılacak ve Maliye Bakanlığı'na devredilecek.
İtiraz süresi 15 gün
Tespitler bakanlıkça lisanslandırılan kurum ve kuruluşlarca yapılacak. Masraflar yapı maliklerince karşılanacak. Tespitlere karşı ev sahipleri, 15 gün içerisinde itiraz edebilecek. Riskli yapıların yıktırılmasında öncelikli olarak malikler ile anlaşma yoluna gidilecek. Anlaşma ile tahliye edilen yapıların maliklerine kira yardımı yapılabilecek.
Elektrik ve su yok
Yıkılmasına karar verilen riskli yerlerde elektrik, su doğalgaz hizmetleri verilmeyecek. Üzerindeki bina yıkılarak, arsa haline gelen taşınmazlar kat sahiplerine payları oranınca tescil edilecek. Yapılacak konutların ve iş yerlerinin bedelleri, sosyo-ekonomik durumlar gözetilerek belirlenecek. Hak sahipleri bu duruma göre borçlanacak veya alacaklı olacak.
Eviniz yola bakabilir
DEV kentsel dönüşüm projesinde belediyelerle hareket edilecek.Yasayla belediyelere her türlü ödenek aktarımı, teknik ve mali destek sağlanacak.Yasada ayrıca Belediye Meclislerinin alacağı kararlarla masrafların tamamı veya bir kısmı belediye bütçesinden karşılanmak kaydıyla, kentin uygun görülen alanlarında bina cephelerinde değişiklik, yenileme, özel aydınlatma çalışmaları yapılabilecek. Cephe değişikliği yapılacak binalarda talep etmesi halinde hak sahiplerine telif hakkı ödenecek.
Güçlendirmeye kredi
Kanunun uygulanacağı alanlar dışında kalan ve güçlendirme imkanı bulunan yapılar için kentsel dönüşüm projeleri özel hesabından ''güçlendirme kredisi'' verilebilecek. Vatandaş kanun uyarınca yapılan idari işlemlere karşı tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde itiraz edip dava açılabilecek. Bu davalarda yürütmenin durdurulmasına karar verilemeyecek. Vatandaşın mağduriyetinin olup olmadığı tespit edilecek ve hak iadesi yapılacak.
Bilirkişi sayıları artırılacak
Yasanın uygulamasında vatandaş ile çok fazla ihtilafa düşüleceği tahmin edildiği için bilirkişi sayısı da artırılıyor. Türk Mühendis ve Mimar Odaları nüfusun yüzde 3'üne denk gelecek şekilde isim listeleri hazırlamaya başladı. Listeler valiliklere verilecek. Taraflar bilirkişi seçmekte anlaşamadıkları takdirde, bilirkişiler hakimin kararı ile tayin edilen gün ve saatte kura yolu ile seçilecek.
Bir saniye bile vakit geçirmeyeceğiz
Yasanın yürürlüğe girmesi için bir saniye bile vakit kaybetmeyeceklerini belirten Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, "Bunu mutlaka yapacağız. Dönüşümde her türlü tasarruf hakkı oradaki parsel sahiplerinin olacak. Ancak çoğunluğun menfaati ne ise herkes buna uyacak. Uymayan kişinin hakkı açık artırma ile anlaşma sağlayan diğer hissedarlara satılacak. Diğer hissedarlaralamazsa o zaman devlet gerçek değer üzerinden yeri alacak. Devletin asli görevi vatandaşın hakkını korumak. Hiç kimseye rant sağlamadık. Koruyup kollayacağımız k esim fakir fukara" dedi.
Sektör ne diyor?
♦ Ege Yapı Group Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı: Sektör açısından son derece önemli. Dönüşümde metrekare hesabı yapılıp çok fazla emsal artırılmamalı.
♦ Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas: Bu fırsat iyi kullanılmalı. Şehir merkezlerinde arsa çok değerli. Konut fiyatları gerilemez. Biz de dönüşümde yer alacağız.
Kaynak : Çetin Çiftçi / Bugün
