ABD Merkez Bankası dolar basımını azaltacağını duyurdu. Tabii bunun üzerine elinde düşük faizli ABD Hazine tahvili olanlar satmaya başladı. Bu nedenle faizler yükseldi. On yıl vadeli ABD Hazine tahvillerinin faizleri yaklaşık bir puan artarak yüzde 2.71 düzeyine çıktı. Bunun anlamı şu: On yıllık tahvil faizleri bu düzeyde kalırsa ABD ekonomisinde işler kötüye gider.
Niye bu değerlendirmeyi yapıyoruz? Çünkü ABD'nin devlet borçları 16.7 trilyon doları buldu. Ve ABD devlet borçları her gün 2.11 milyar dolar artıyor. ABD'nin 2012'de ödediği devlet borcu faizleri tam 432 milyar dolar tutuyor. Bu ödenen faizle- rin borç stokuna oranı ortalama yüzde 3 oluyor. Eğer ABD'de faizler iki puan yükselirse ödenecek faiz tutarı aynı borç stokunu çevirebilmek için yılda 840 milyar dolara yükselebilir. O halde ABD Merkez Bankası Başkanı Bernanke, 85 milyar dolar tutan aylık varlık alımlarını kısa sürede ve çok miktarda azaltırsa bundan başta ABD Hazinesi zarar görür. Çünkü şu anda faizlerin düşük olması ve enflasyonun nominal faizlerin üzerinde seyretmesi daha doğrusu negatif reel faizler ABD Hazinesini ve vergi mükelleflerini koruyor. Faizlerin yükselip pozitif reel faize geçilmesi halinde ABD Hazinesi zor duruma düşebilir. Artan bütçe açığını kapatmak için daha fazla vergi toplanacağından ekonomi durgunluğa girebilir. İşte bu nedenle Bernanke, büyüme, işsizlik, enflasyon ve uzun vadeli faiz oranlarına bakarak dolar basıp basmamaya karar verecek. En son verilere göre yüzde 2'ye yükselen enflasyon dışında dolar basımını azaltacak bir gelişme görünmüyor.
Diyelim ki Bernanke varlık alımlarını hızla azalttı, bu durumda müzik duracak mı? Hayır durmayacak orkestra çalmaya devam edecek. "O halde faiz lobisinin telaşı ne?" sorusu akla gelebilir. Onların telaşı şu: Biz hep orkestranın aynı parçayı çalmasını istiyoruz, diyorlar. Yani sıcak paraya sürekli yüksek kazanç elde etmek istiyorlar. Oysa yeni durumda sıcak paranın maliyeti artacak. Maliyeti arttığı için daha az sıcak para talebi olacak. Tabii aslında bu Türkiye için iyi bir değişim oluyor. Çünkü aşırı sıcak para girişi yatırım kalitesini azalttığı gibi Türkiye'nin kaynak dağılımını da bozuyor. İhracata yönelik yatırımlar yerine lüks lokanta, lüks otomobil, lüks konut yatırımı çoğalıyor. Böylece ekonomi adeta faiz lobisinin esiri haline geliyor. İşte bu nedenle faiz lobisi Bernanke'nin söylemini müzik duracakmış gibi algılatmaya çalışıyor. Müzik durmayacak. Orkestra Türkiye'nin beğeneceği parçaları çalacak artık. Niye böyle söylüyoruz? Çünkü Türkiye'nin bütçe açığı küçük, borç yükü düşük ve devletin kısa vadeli dış borcu yok. Yine son gelişmelerle rekabetçi bir döviz kuru ortaya çıktı; buna ilave olarak on sekiz aydır küçülen euro bölgesi büyümeye başladı. Bir de dolar basımı azalınca petrol ve hammadde fiyatları gerileyecek tabii. O halde Türkiye ekonomisi daha sağlıklı olacak diyebiliriz.