Türkiye, her etkinliğin talibi!.. Olimpiyat, futbol şampiyonası ve EXPO'lar... Konuya "Eğer büyük bir etkinliğe ev sahipliği yaparsam bu benim refah ve itibarımı yükseltecek" diye bakıyor. Ancak elinde stratejik planı yok. Programı olsa zaten bunlara ihtiyacı olmayacak. Olsa, etkinlikleri sürdürülebilir başarının içine nasıl monte edeceğini bilir.
Şimdi bilinmeyen bu.
Türkiye bilmiyor ki, kamu bürokrasisi bilmiyor ki, şehirler bilsin!.. Ne yazık ki şehir aklı, küresel rekabet üstünlüğü sağlamaya yetmiyor. İzmir, 2020'deki genel EXPO'ya talip. Dubai, Sao Paulo, Ekaterinburg, Ayutthaya gibi çok ciddi dört rakibi var.

***
Brezilya'nın İstanbul'u Sao Paulo, güney yarımkürenin en kalabalık şehri. İlginç bir tarafı var. Çok farklı kültürlerin bir arada yaşandığı bir şehir Sao Paulo. Japonya dışında en fazla Japon'un yaşadığı şehir. 1 milyon Japon az mı? "Farklılıklar zenginliktir" temasını sahiplenen şehir kendi gerçeğini de birebir yansıtıyor.
Rusya'da Urallar'ın başkenti Ekateringburg, 26 üniversiteye sahip ve teması, "Küresel akıl." "Dünyada konuşulan yedi bin dil var, nasıl ortak bir dille konuşacağız" diyor.
"Akılları birleştirmek, geleceği inşa etmek" diyen Dubai, 4 milyar dolar harcamaya hazır olduğunu beyan etti bile... "Dengeli hayat, sürdürülebilir yaşam" diyen Ayutthaya ve "Herkes için sağlık" diyen İzmir. İzmir ve Antalya, bugün Paris'te OECD binasının bir katına yerleşmiş, Uluslararası Sergiler Bürosu'nda (BIE) sınava girecek. "Çiçek ve Çocuk" temalı 2016 Botanik EXPO'sunu düzenleme hakkını kazanmış yasasız Antalya ile genel EXPO'ya henüz aday ama yasası hazır olan İzmir, delegeleri etkilemek için sunum yapacak.
Peki, şehirlerimiz bu sunumlara nasıl hazırlandı? EXPO'lar sadece sergi süresince gelecek ziyaretçi ve yapılacak bazı fiziki yatırımlardan mı ibaret? oksa şehirleri geleceğe taşıyacak önemli bir kaldıraç yani bir fırsat olarak mı?
Şayet ellerinde stratejik bir pazarlama planı olsaydı, bu kaldıraç görevini görme şansı yüksekti. Ne yazık ki böyle bir plandan yoksun olan iki şehrimiz, sadece gelgeç bir fayda sağlayabilir.
O bile tartışmalı.
***
Mesela İzmir. Böyle bir konuyu ne kadar tutarlı ele alıyor?
Geçen hafta EXPO logosu ile birlikte kullanılacak ve İzmir'i dünyaya anlatmayı amaçlayan bir logo ve slogan sunuldu. 2010'da İzmir Kalkınma Ajansı, bir stratejik pazarlama planı hazırlatmış ve marka vaadi ve vizyon saptamıştı.
Bu plana göre; İzmir'in vizyonu en çok ödüllendiren Akdeniz şehri olmaktı. Marka vaadi de "İzmir, gizli kalmış cevherleriyle size unutulmaz deneyimler yaşatır" sloganıyla dile getirilmişti.
Aradan iki yıl geçti.
Marka sloganı, "öncülerin şehri..."
Ne oldu da aralarında bağ olmayan iki farklı stratejik ifade ortaya kondu.
Kimse kusura bakmasın ama İzmir'in aklı karışmış.
Ünlü afiş tasarımcısı Emrah Yücel, İzmir'e nazar boncuğunu takmış ama İzmirliler de bu nazar boncuğuna çok takılacak!.. Nazar boncuğu üretim merkezi Görece köyü, Çin'den gelen nazar boncuklarıyla savaşırken, bir de İzmir'in nazar boncuğuyla uğraşacak!..