Kömür döneminin yıldız şehri Zonguldak'ta işsizlik SOS veriyor!.. İnsanlar bir bir kenti terk ediyor. Sağ olsun küreselleşme!..
Arızalı demokrasisiyle ünlü Çin'in mahkûmlarını ucuz işgücü olarak Zonguldak maden ocaklarında çalışmaya razı etti. Çin hapishanelerinden bilmediğiniz bir ülkeye göç edip para kazanmak kolay mı?
Bu bize ders olmalı!
Duyduğumda inanamadım. Yıllardır, "işçilik maliyetleri yüksek" diyen, elindeki ocakları sessizce özel sektöre devreden Türkiye Taşkömür İşletmeleri bile bir dönem Çinli mahkûm çalıştırmış.
Yabancı işçi çalıştırmayı düzenleyen Türkiye, Çinli mahkûm işçiler için ne gibi önlemler aldı, bilmiyorum. Çatalağzı'nda hâlâ 30 Çinli mahkûm işçi var. Yakında 30 Çinli mahkûm işçi daha geliyormuş. "Cezamı Türkiye'de çekmek istiyorum" diyen Çinli mahkûm işçi olayı, fıkra gibi...
***
Peki, bizim madenciler nerede?
Yanıtı Zonguldak'lılar veriyor: "Ocaklarda sık sık göçük oluyor. İş sağlığı güvencesi yok denecek kadar az. Hâlâ ölülerimiz toprak altında. Korkuyoruz, bin metrenin altına inmek istemiyoruz." Ocaklarda teknoloji, yerli kömürü iyileştirmeye dönük çaba yok. Bir avuç ithalatçıyla, "Al gülüm ver gülüm" sistemi dönüp duruyor. İşveren, çarkları döndürecek, küresel köleliğin nimetinden yararlanacak. Çinli işçiler sayesinde daha çok artı değer yaratıyor. Anlamadığım şu: Türk -İş'e bağlı Genel Maden- İş bugüne kadar niye sessiz kaldı?
Zonguldak'ta herkesin morali bozuk.
Çaycuma'da çöken köprü, maden ocağında göçük, toprak kaymaları, bozuk yollar halkı bezdirmiş. Vatandaş, "Şehrin merkezindeki köprü Çaycuma'daki gibi felakete yol açabilir. Yıkılmalı ya da güçlendirilmeli" diyor.
***
Zonguldak halkı şehri sorguluyor.
En büyük ekonomik girdi kaynağı olan Bülent Ecevit Üniversitesi şehri kurtarır mı?
Rektör Prof. Dr. Mahmut Özer, "19 bin olan öğrenci sayımız bir yıl içinde 25 bine çıkacak. 11 ayrı kampusumuzu bölgeye yayacağız. Araştırma merkezi, enerji, maden, kömür, gıda, sağlık konusunda çalışıyor. Batı Karadeniz'in en büyük sağlık merkeziyiz. Filyos Vadisi'nde teknokent kuracağız. Ama bunlar şehri kurtarmaz" diyor.
***
Bu noktada Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) bölgesel işgücü piyasalarıyla ilgili hazırladığı çarpıcı rapora dikkat çekelim. Raporda, "Türkiye genelinde tarım dışı istihdam son 6 yılda yüzde 20 arttığı halde Zonguldak'ta hiç artmadı" deniliyor. Sanayisi kömüre dayalı, istihdam dostu Zonguldak eriyor.
BETAM Direktörü Prof. Seyfettin Gürsel'in, "Zonguldak'taki aşırı istihdam giderek boşalıyor, yerine yenisi konmuyor. Hükümetin açıkladığı teşvik paketinde Zonguldak'ın 6'ncı bölgede yer alması gerekirken, 3'üncü teşvik bölgesine konması çok hatalı" uyarısı düşündürücü. Bu rapora göre Zonguldak'ın çıkışı yok.
Teşvik çalışmasına baş koyan Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın dikkatine sunulur.
