Çinko eksikliği Türkiye'de yaygın denilebilecek seviyede görülür. En riskli gruplar, okul öncesi çocuklar, hamile veya emziren kadınlar ve yaşlılar olarak öne çıkıyor.
Vücudun doğru çalışabilmesi ve işlevini eksiksiz yerine getirebilmesi için vitamin ve mineraller büyük öneme sahip. Her bir vitamin ve mineralin ayrı bir görevi var. Mineraller arasından çinko, vücudun enfeksiyonlarla savaşabilmesi ve hücre üretebilmesi için gerekli.
Yaraların iyileşmesi ve tüm hücrelerdeki DNA'nın oluşması çinkoya bağlı. Çinko ayrıca bağışıklık fonksiyonları, büyüme, cinsel gelişim ve üreme sistemlerinin önemli bir parçasıdır.
Öyle ki, çinko eksikliği kansere bile neden olabilir. Çinko çeşitli gıdalar yoluyla alınır. Çinko içeriği bakımından yeterli beslenilmediği takdirde vücut yeni ve sağlıklı hücreler üretemez. Bu durumda bazı belirtiler ortaya çıkar;
Koku ve tat duyusunda azalma
İştahsızlık
Kilo kaybı
Ciltte açık yaralar
Yaraların iyileşmemesi
Uykusuzluk hissi
Odaklanma güçlüğü
İshal
Saç dökülmesi
Sık geçirilen soğuk algınlığı ve enfeksiyonlar
Özellikle ağız çevresinde meydana gelen deri döküntüleri
Yavaş uzayan, çabuk kırılan veya çatlayan tırnaklar
Çocuklarda büyüme ve gelişmenin yavaşlaması
Ruhsal değişimler
Ten renginde sararma Vücudun ihtiyaç duyduğu günlük çinko miktarının karşılanmaması ya da bilinen eksikliğin tedavi edilmemesi durumunda sonuç belirtilerden öteye gidebilir ve ortaya bazı ciddi hastalıklar çıkabilir.
Kısırlık
Kansızlık
Obezite
Diyabet
Gece körlüğü
Kalp krizi, felç
Lösemi, bağırsak kanseri, yumurtalık kanseri ve cilt kanseri gibi bazı kanser türleri
Enfeksiyon hastalıkları
ÇOCUK İSTEYEN ÇİFTLER İÇİN ÇOK ÖNEMLİ!
Özellikle hamile kadınların çinko eksikliğine dikkat etmesi gerekir. Çünkü bebeğin düzgün gelişebilmesi için annenin vücudunda yeterli oranda çinko olması şart. Ayrıca çocuk sahibi olmaya çalışan çiftler için de çinko seviyeleri önemli.
KAN TESTİ YETERLİ DEĞİL
Çinko eksikliğinin belirlenebilmesi için sadece belirtilere bakılması yeterli değil. Çinko hücreler arasında dağılır ve bu da eksikliğin tespit edilmesini zorlaştırır. Kan testinden ziyade daha detaylı testlerle belirlenmesi mümkün.
TAKVİYE ALIRKEN DİKKAT!
Bazen de çinko eksikliği başka hastalıkların belirtisi olarak ortaya çıkar. Söz konusu hastalıklar çinkonun vücutta işlenmesine rağmen emilmemesine neden olabilir. Orak hücre hastalığı, çölyak hastalığı, şeker hastalığı, kanser, bağırsak hastalıkları, bilinçsiz kullanılan demir takviyeleri ve alkol tüketimi, çinko eksikliğine yol açabilir.
Çinko eksikliğini tedavi etmenin birincil yolu doğru beslenmektir. Uzun süreli olarak çinko içeriği yüksek kırmızı et, beyaz et, tohumlar, kuru fasulye ve badem gibi besinleri diyetinize almalısınız.
Bu arada takviyeler yoluyla çinko eksikliğini kısa sürede gidermek de mümkün. Ancak takviye alırken dikkatli olmalısınız. Zira çinko bazı antibiyotikler, artrit ilaçları ve diüretiklerle etkileşime girebilir. Bu da sağlığınız üzerinde olumsuz sonuçlar ortaya çıkarabilir.