Medyayı her anlamda konuşuyoruz.. Her seferinde popüler televizyon dizilerinden, fenomen sayılan twitter hesabı kullanıcılarından filan söz ediyoruz. Ama tek ses ile milyonlarca kişiye aynı anda seslenebilen radyoları biraz ihmal ediyoruz gibi geliyor bana.. Radyo medyanın en önemli organıdır. Tartışmasız. İletişim bilimciler tesir gücünü iyi bildikleri radyoyu tartıştırmazlar.. Ama reklam verenler ellerindeki verilerle farklı bir okuma yaparak, radyoyu hep başka bir planda değerlendiriyor..
Değerli dostlar, benim RATEM üzerinden ulaştığım bir rapor var.. Reklamcılar Derneği ve Zenith Optimedia tarafından hazırlanan Reklam Harcamaları Raporu.. Özetleyerek arz edeceğim.. Bu rapora göre, mecralar bazında reklam harcamaları incelendiğinde ortaya garip bir tablo çıkıyor..
Tüm reklam harcamaları içinde radyo ve televizyona ayrılan reklam harcama payı yüzde 55 – 56'lar seviyesinde.. Bunda radyoların kasasına giren ise sadece %3 veya 4.. Rakamlar yukarı doğru hareket ettiğinde yapacağı değişiklik en fazla bindelerle ifade edecek değişiklikler olacak.. Yani reklam endüstrisinin radyoya kayan kısmı zaten dikkate değer bir kısım değil.. Hatta televizyonu da olan radyolarda reklam satışları, bazen promosyon gibi 'yanında bedava' ile bile satılabiliyor.. Daha bitmedi.. Gelin biraz daha derine inelim isterseniz.. Radyo gelirlerinin tamamı, radyo ve tv'ye ayrılan payın yüzde 3 veya 4'lük kısmını oluşturuyor ya.. Daha çarpıcı bir veri sunacağım size şimdi.. Bu yüzde 4'ün yüzde yüzde 56'sı, 38 ulusal radyo arasında pay ediliyor.. Hatta bu ulusal radyolardan bile birkaç tanesi, hak ettiği ölçüde pay alamıyor. Çünkü adaleti tartışılır bir ölçümleme mekanizması var. Ve bu mekanizmaya girip de alt sıralarda kendine yer bulabilen radyolar da, hiç bu ölçüm sistemine girmeyen radyolar da reklam veren ajanslar tarafından, belli bir sıralama içinde değerlendiriliyor.. Sıkıntılı bir durum ama böyle.. Devam edelim isterseniz.. 1.000 civarında yerel ve 100 civarında bölgesel radyo ne alıyor peki?.. Onlar da toplam bütçeden kalan kısmı..
Daha belirgin olsun diye, somutlaştırmak istiyorum.. Ulusal radyoların toplam radyo sayısı içindeki yeri yüzde 3.. Toplam 38 ulusal radyo var.. 99 bölgesel radyonun toplama oranı yüzde 9 ve 923 yerel radyonun toplam radyo sayıları baz alındığında oranı yüzde 81.. Diğeri de uydu, internet vesaire.. Gelin bir de gelir dağılımına bakalım isterseniz.. En düşük oranlı ulusal radyolar, toplam radyo reklamlarının yüzde 73'ünü alıyor.. Bölgesellere baktığımızda ise, 99 radyonun yüzde 13'ü pay ettiğini görüyoruz.. 923 yerel radyoya ise yüzde 15 kalıyor.. Uydu, internet ve diğer mecralardan yayın yapan radyolar ise neredeyse hiç değerlendirmeye alınmıyor..
Şimdilik bu kadar yazacağım.. Tespiti yapıp buraya bırakacağım. Ama bu işin hakkıyla çözülmesi için de elimi taşın altına koyacağımı bilmenizi isterim.. Peki ama bana ne?.. 23 yıldır mesleğin içinde bir kardeşiniz olarak, yaşanan gelir adaletsizliğinin, artık düzeltilmesi gerektiğine inandığım için koyuyorum bu sorunu ortaya.. Başta söyledim. İletişim bilimciler radyoların öneminin farkında.. Şimdi o zaman, dürüst olsunlar ve radyonun aslında ne kadar önemli bir mecra olduğunu, patronlara da anlatsınlar.. Kalın sağlıcakla
