Sayıştay, İzmir Büyükşehir Belediyesinin fuarcılık şirketi İZFAŞ'ın 2021 yılı denetim raporunu açıkladı. Denetçi raporunda şirketin geçtiğimiz yıl 70 milyon 941 bin 484 Türk Lirası zarar ettiğini belirtti. İZFAŞ'ın alacaklarının 31 Aralık 2021 tarihi itibariyle tutarının 27 milyon 808 bin 850 TL olduğuna dikkat çeken denetçi bu tutarın toplam varlıkların % 31'ine denk geldiğine dikkat çekti. Raporda bu alacakların 25 milyon 543 bin 063 TL tutarındaki kısmının ise vadesinin geçtiğini belirten Denetçi, şirketin alacaklarının takibini yapmadığına işaret etti.
CİDDİ ANLAMDA NAKİT DARLIĞI SÖZ KONUSU
Şirketin 2021 yılı sonunda satıcılara olan borçlarının 2020 yılına göre % 179 Alıcılardan olan alacaklarının ise % 216 arttığını ifade eden denetçi raporunda; " Buna göre şirketin ciddi bir nakit darlığı yaşadığı ve alacaklarını tahsil etmekte zorlandığı ve şüpheli alacak riskinin önemli seviyede arttığı görülmüştür." denildi.
'SOYER'İN BAŞKANLIĞI MEVZUATA AYKIRI'
Raporda ayrıca 'Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'in aynı zamanda İZFAŞ'ın yönetim kurulu başkanlığı görevini de yürütmesinin yasal olarak mümkün olmadığına dikkat çekildi. Bunun 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 12'inci maddesine aykırı olduğunu hatırlatan Denetçi; "Büyükşehir Belediye Başkanının, başkanı olduğu şirket yönetim kurulunu ibra etmek ve şirkete ilişkin kanunda düzenlenen diğer genel kurul yetkilerini kullanmak üzere Büyükşehir Belediye Meclisine Başkanlık etmesi, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun Genel Kurulun devredilemez görev ve yetkilerine ilişkin 408'inci maddesine aykırılık teşkil etmektedir. Bu itibarla, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 12'inci maddesi hükmü gereğince Büyükşehir Belediye Meclisinin Başkanı olan Büyükşehir Belediye Başkanının, aynı zamanda anılan Kanun hükümlerince kurulan şirketlerin yönetim kurulu başkanı olması sözü edilen mevzuat hükümlerine uygun değildir" denildi.
'İÇ DENETİM YAPILMADI'
Sayıştay raporda yer alan diğer bir bulguya göre ise İzmir Büyükşehir Belediyesinin yüzde 99,95 oranında hissesine sahip olduğu İZFAŞ Şirketini hukuka uygunluk ve iç kontrol sistemi kapsamında denetlemediğini ortaya koydu. Denetçi raporunda iç denetçi görevlendirmesi yapılmadığına dikkat çekti.
'YÖNETİCİLERE 392 BİN LİRALIK EK ÖDEME'
'Şirket yönetim kurulu üyelerine huzur hakkı dışında ayrıca ücret ödenmesi' başlıklı bulguda ise Şirket üst üste dönemlerde artan tutarlarda zarar ettiği ve sermaye kayıpları nedeniyle İzmir Büyükşehir Belediyesi bütçesinden sermaye transferi aldığı halde, 2021 yılında Yönetim Kurulu üyelerine huzur hakkı ile birlikte ayrıca 392 bin 809 TL tutarında ücret ödendiği bilgisini yer verildi. Raporda "Buna göre açıklanan şekilde olumsuz bir mali durum içindeki Şirketin yasal bir zorunluluk olmaksızın, bazı Yönetim Kurulu üyelerine huzur hakkı dışında ayrıca ücret ödemesi 6102 sayılı TTK'nın sermayenin ve şirket menfaatlerinin Yönetim Kurulunca korunmasına ilişkin hükümlerine uygun değildir" denildi.
'ŞİRKETİN BÜTÇE SİSTEMİ YOK'
'Şirketin Bütçe Sistemi Bulunmaması Nedeniyle Harcama Kontrolünün Sağlanamaması' başlıklı bulguda ise " mevzuat hükümleri çerçevesinde Şirket bünyesinde kurulmuş bir bütçe sistemi bulunmadığı, bu nedenle mal ve hizmet alımlarında harcama kontrolünün sağlanamadığı ve gerek harcamaların ekonomik tutarda olması, gerekse Şirket faaliyeti ile ilişkili olması hususlarında önemli eksiklikler ve belirsizlikler olduğu görülmüştür." ifadeleri yer aldı.
ŞİRKETLERDEN FAZLA ALIM
Raporda ayrıca doğrudan temin yöntemiyle yapılan alımlarda yeterli piyasa araştırması yapılmadığı, giderlerin kuruluşun faaliyeti ile doğrudan ilişkili ve finansal durumuna uygun olması yönünde yeterli bir değerlendirme yapılmadığı, şirketin harcama gerekçelerinin açık ve somut olmaması, faaliyet alanı dışında ve mali duruma uygun olmayan harcama yapıldığı, hizmet alımlarında yüklenici ile düzenlenen sözleşme tutarlarından fazla alım yapıldığı ve reklam ve tanıtım hizmeti alımlarında alınan hizmetlerin miktar ve niteliğinin belirsiz olduğu belirtildi. Alınan hizmetlerin sözleşmede belirlenen miktar ve tutarlara uygunluğunun kontrol edilemediğini ifade eden denetçi, şirketin mal ve hizmet alımlarında mevzuata ve sözleşmelere uygun olmayan işlemler yapıldığını belirtti. Kamu İhale Kanunu kapsamında ihale yapılmak suretiyle temini gereken mal ve hizmetlerin parçalara bölünerek ihalesiz alındığına dikkat çeken denetçi, hizmet alımı sözleşmelerinin ceza hükümlerinin eksik uygulandığını belirtip, sözleşme hükümlerinde Şirket aleyhine değişiklik yapıldığını anlattı.
