Çöplerden, tarımsal atıklardan LPG üretilecek

30.05.2022 | 21:58

Türkiye LPG sektörünün önde gelen oyuncularından İpragaz'ın CEO'su Eyüp Aratay, 2040'a kadar hidrokarbon yakıtları biyoyakıta çevireceklerini söyledi.

VİDEO DEVAM EDİYOR

Türkiye'de LPG sektörü 60 yaşında... Sektörün ilk oyuncusu olan İpragaz'ın CEO'su Eyüp Aratay ile hem pazarı hem şirketin yatırımlarını konuştuk. Aratay, önümüzdeki dönemde sürdürülebilir yakıtların yatırımlarına ağırlık vereceklerini belirterek, "SHV Grup olarak 2040'a kadar hidrokarbon kaynaklı yakıtları biyoyakıta çevirmek için çalışmalara başladık. Çöplerden, tarımsal atıklardan LPG üretilecek" dedi. İşte Aratay'ın açıklamaları…
Türkiye'de ilk tüp dolumunun 60'ıncı yılı… Sizin şirketinizle başladı aslında süreç… Biraz anlatır mısınız?
Türkiye LPG sektörünün gerçek anlamda başlangıcı, 2 Nisan 1962 tarihinde resmi törenle yapılan ilk tüp dolumu ile başladı. Sektörün başlangıcını temsil eden ilk resmi dolumu İpragaz gerçekleştirdi. O dönemlerde ev tüketimlerinde hava gazı vardı. Onun dışında gaz yağı, odun, kömür kullanılıyordu. İzmit Yarımca Rafinerisi-İPRAŞ yeni hizmete girmişti. Rafineride benzin, motorin üretimi sırasında ortaya çıkan LPG, o dönemde yakılarak bacadan atılıyordu. Bu gazın tüpe doldurularak tüketiciye sunulması fikriyle Yarımca'da bugünkü İpragaz'ın temellerini atıldı. 1966'da TPAO şirketin yüzde 51 hissesini aldı. O dönemde şirket kamu-özel ortaklığı formatına dönüştü. 1970'lerde sektör endüstriyel işletmelerin de ihtiyacının karşılanması için yatırımlar yaptı. TPAO, o süreçte, elindeki İpragaz hisselerini Primagaz'a sattı. İpragaz'ın özelleştirilmesi ile gelen parayla dönemin Başbakanı Süleyman Demirel, çiftçiye olan borçları ödedi. Daha sonra da 1996'da Fransız Primagaz'dan Hollanda merkezli SHV Holding hisseleri aldı. Biz de bu yolculukta şirket olarak birçok ilke imza attık. 1973 yılında ilk büyük tanklı dökme gaz hizmeti başlatıldı. Otogaz segmentinde de öncü oldu, 1996 yılında Türkiye'nin ilk ruhsatlı otogaz istasyonunu Bursa'da hayata geçirdi. Sonraki yıllarda özel forklift tüpü, Marinegas gibi yeniliklere imza atıldı.




TÜRKİYE'DE LPG PAZARININ BÜYÜKLÜĞÜ 80 MİLYAR LİRA

Şu anda pazarın toplam büyüklüğü nedir?
LPG sektörü tüplü, dökme ve otogaz olarak üç bölümden oluşuyor. Toplam pazar 4 milyon ton civarında. 80 milyar liralık bir büyüklükten bahsediyoruz. Fakat bugün geldiğimiz nokta 2000'li yıllardan daha farklı… O dönemde tüplü pazar doğalgaza erişim bu kadar kolay olmadığı için 2.1 milyon tondu. Şu anda 700 bin tona geriledi. Dökme endüstriyel pazar 1.1 milyon tondu. O da 100 bin tonun altında indi. Otogaz pazarı ise bugün 3 milyon tonun üzerinde büyüklüğüyle dünyanın en büyük otogaz pazarlarından birisi haline geldi.
Pazarda üretim ne kadar?
4 milyon ton olan pazarın 1 milyon tonu Türkiye'deki rafinerilerden sağlanıyor. Kalan 3 milyon tonunu ithal ediyoruz. Avrupa'nın ikinci, dünyanın 11'inci büyük pazarıyız.
Peki akaryakıt fiyatlarındaki yükseliş LPG sektörünü nasıl etkiliyor. Arada benzinle ciddi bir fark var…
Temel motivasyon ekonomik nedenler olsa da LPG birçok kişi tarafından daha az karbondioksit salınımı nedeniyle de tercih ediliyor. Benzin ile LPG arasında yüzde 40-45 fiyat farkı oluyor. Özellikle son dönemlerde belirli miktarda kilometre yapan araçlarda benzinliden LPG'ye dönüşüm ciddi anlamda hızlandı.
Pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşı sektörü nasıl etkiledi?
Biz geçmişte Türkiye'de çok kriz yaşadık. Ancak bu farklı bir süreçti. Petrol 2020'de 16 dolarlara kadar düştü, 2021'de 60 doları gördü, bugünlerde tekrar 110 doların üzerine çıktı. Bu fiyatlamadan biz de sektör olarak payımızı aldık. Biz bu krizi dijitalleşme yolculuğunda fırsat olarak kullandık.
Bu yıl nasıl bir büyüme olur?
Otogaz tarafında geçen yıla göre yüzde 5 gibi bir büyüme bekliyorum. Tüplü pazarda fiyatlar arttı, enflasyon kontrol altına alındığında ikinci yarıda pazar tekrar dengeye girebilir. Endüstriyel pazarda ise yüzde 10 civarında büyüme olabilir.

DİJİTALE 15 MİLYON EUROLUK YATIRIM

Dijital dönüşüm için ne yaptınız?
Tüplü segmentte tüketicilerin ürüne hızlı ulaşması için İPAPP adıyla online platform kurduk. Tüketiciler evlerinde fiyatı görüp siparişlerini veriyor, kampanyalardan yararlanıyor. Bugün 2 milyonu aşkın kişi İPAPP'ı indirdi. Bunu daha da geliştireceğiz. Dijital dönüşüme 15 milyon euroluk yatırım yaptık.

BİOLPG İLE % 80 DAHA AZ SALINIM

Önümüzdeki süreçte gündemde AB Yeşil Mutabakatı'na ve Paris İklim Anlaşması'na uyum var. Sizin de sürdürülebilir ürünlerle ilgili çalışmalarınız var. Neler yapıyorsunuz?
LPG'nin diğer hidrokarbon yakıtlarına göre değerleri daha iyi… Ancak SHV Grup olarak 2040'a kadar hidrokarbon kaynaklı yakıtları biyoyakıta çevirmek için çalışmalara başladık. Avrupa'da, İngiltere'de, ABD'deki biyoLPG üretimini destekliyoruz. Çöplerden, tarımsal atıklardan LPG üretmeye gayret ediyoruz. Bununla ilgili birçok anlaşma yaptık. Bu ürün karbon salınımını yüzde 80'e kadar azaltıyor.