Buzullar yeniden "dondurulabilir" mi?
NASA ve Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi'ndeki (NSIDC) araştırmacılara göre, Arktik deniz buzları bu yaz büyük bir düşüş kaydetti ve muhtemelen 11 Eylül 2024'te yılın en düşük seviyesine ulaştı. Bölgede buz genellikle mevsimler arasında çözülür ve yeniden büyür, ancak uydu verilerine göre son 46 yılda yazın daha fazlası eridi ve kışın daha az buz oluştu. Peki bunu geri döndürmenin bir yolu var mı? İşte cevabı...
Geçtiğimiz hafta, İngiliz Antarktika Araştırması'ndan (BAS) bilim insanları, "Kıyamet Buzulu" olarak da bilinen Thwaites Buzulu'nun çökmeye tehlikeli bir şekilde yaklaştığını ortaya koydu.
Verileri, 23. yüzyıla kadar tamamen yok olabileceğini gösteriyor. Çalışmaya göre, eğer bu gerçekleşirse, küresel deniz seviyeleri iki fit (65 cm) yükselebilir ve birkaç şehri batırabilir.
Tüm bunların ortasında, bilim insanları okyanusun altındaki buzu yeniden inşa etmenin bir yolunu bulduklarını söylerken bir umut ışığı belirdi. Araştırmacılar, ilk denemelerde Kanada Arktik'indeki kara deniz suyu pompalanmasının, alttaki buzun daha kalın hale gelmesini sağlayabileceğini buldu.
Saha denemeleri, bu yılın başlarında, kutuplardaki yaban hayatı ve İnuit topluluklarının hayatta kalması için olmazsa olmaz olan Arktik'teki buz tabakalarını kalınlaştırmayı amaçlayan İngiltere merkezli girişim Real Ice tarafından yürütüldü. Deney, buzun içinden okyanusa kadar delmeyi ve ardından yukarıdaki kara su pompalamayı içeriyor. Kardaki hava cepleri, donan ve kademeli olarak buza dönüşen bu suyla doluyor.
Real Ice'ın eş CEO'su Andrea Ceccolini, New Scientist'e "Amacımız, buz kalınlaşmasının Arktik deniz buzunu korumada ve onarmada etkili olabileceğini göstermek" dedi. Şirket, Cambridge Üniversitesi'ndeki İklim Onarım Merkezi ile iş birliği yaptı. Sonuçlar ümit verici ve araştırmacılar buzun alt tarafında 25 cm doğal buz yetiştirebildiler.
İklim Onarım Merkezi müdürü Shaun Fitzgerald, New Scientist'e "Mayıs ayındaki sonuçlar, aslında, evet, alt taraftan yeni deniz buzunun ek büyüme oranını elde ettiğinizi doğruluyor" dedi.
KÜÇÜLEN ARKTİK BUZU
Bu yıl Arktik deniz buzu, 1981-2010 yaz sonu ortalaması olan 2,4 milyon mil karenin yaklaşık 750.000 mil kare altında, 1,65 milyon mil karelik asgari bir boyuta küçüldü. Bu kayıp, Alaska eyaletinden daha büyük bir alana eşit. Bölgenin 2030'lara kadar yazları tamamen buzsuz olacağı tahmin ediliyor.
NASA'nın Maryland, Greenbelt'teki Goddard Uzay Uçuş Merkezi'ndeki Kriyosferik Bilimler Laboratuvarı'nın laboratuvar şefi Nathan Kurtz, küçülmenin yanı sıra deniz buzunun da gençleştiğini söyledi.
Kurtz, "Bugün, Arktik Okyanusu'ndaki buzun ezici çoğunluğu daha ince, ilk yıl buzudur ve daha sıcak aylara dayanma yeteneği daha azdır. Şu anda üç yıl veya daha eski çok daha az buz var" dedi.