21 Haziran 1888'de Filistin'in Nablus şehrinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini burada yaptı. Maddî imkânsızlıklar yüzünden öğrenimine devam edemediğinden on sekiz yaşında memuriyete başladı. 1906-1918 yılları arasında Suriye'de posta ve telgraf idaresinin değişik kademelerinde memur, müdür ve müfettiş olarak çalıştı. Kısa bir süre Amman'da Emîr Abdullah b. Hüseyin'in divanında sekreterlik görevinde bulundu (1920). Filistin'in İngilizler tarafından işgal edilmesinden sonra 1927'ye kadar eğitim alanında çeşitli görevler üstlendi ve Medresetü'n-necâhi'l-vataniyye'nin müdürlüğünü yaptı (1922-1927). 1928 yılında Nablus'ta İdâretü'l-evkafi'l-İslâmiyye'de müdürlük görevine başladı, 1932'de Filistin İslâmî Vakıflar İdaresi genel müdürlüğüne getirildi. 1936 yılında İngilizler'e karşı başlayan Filistin ayaklanmasında aktif rol aldığı gerekçesiyle görevinden uzaklaştırıldı ve Filistin'de ikamet etmesi yasaklandı (1937). Bundan sonra bir daha memuriyet yapmadı.
Derveze resmî görevlerinin yanı sıra 1906'dan itibaren Osmanlı Devleti'ndeki fikir hareketleriyle de yakından ilgilendi. Posta ve telgraf idaresinde iken İttihatçılar'ın gizli neşriyatını takip ederek bunların etkisinde kaldı. II. Meşrutiyet'in ilânından sonra da İttihat ve Terakkî Cemiyeti'ne üye oldu. Arap milliyetçiliği hareketlerinde aktif rol alarak Osmanlı idaresindeki Arap vilâyetlerinde adem-i merkeziyetçi idareler tesis etmek isteyen parti ve cemiyetlerin kuruluşuna öncülük etti. 1911'de Nablus'ta kurulan el-Cem'iyyetü'l-ilmiyyetü'l-Arabiyye, 1912'de Beyrut'ta kurulan ve büyük yankılar uyandıran el-Cem'iyyetü'l-ıslâhiyye bunlar arasındadır. 1914-1920 yıllarında Hizbü'l-Lâmerkeziyye'nin üyesi ve sekreteri olarak çalıştı. 1921-1932 arasında Kudüs'te el-Mü'temerü'l-Arabiyyü'l-Filistîniyye üyelik ve sekreterliği, el-Mü'temerü's-Sûriyyü'l-âm üyeliği, anayasa danışmanlığı, Hizbü'l-istiklâl ve el-Cem'iyyetü'l-Arabiyyetü'l-Filistîniyye kurucu üyeliği, 1936'da el-Hey'etü'l-Arabiyyetü'l-ulyâ'da bağımsızlık partisi temsilciliği gibi görevlerde bulundu. 1933'te İngilizler aleyhine Yafa şehrinde düzenlenen gösterilerde başından yaralandı. 1937-1939 yılları arasında Dımaşk'taki Filistin direniş hareketinin idarî ve malî sorumlusu olarak çalıştı. Derveze bu faaliyetleri yüzünden defalarca idarî takibata uğradı. 5 Haziran 1939'da Dımaşk'ta Fransız askerî mahkemesince Filistin direniş hareketlerini yönlendirdiği ve propaganda yaptığı gerekçesiyle tutuklandı. 3 Kasım 1940 tarihine kadar süren tutukluluk süresince Kur'ân-ı Kerîm'i ezberlediği gibi bazı eserlerini de burada kaleme aldı. Cezası tamamlanmadan kısa bir müddet önce Suriye'deki Fransız askerî yönetiminin çökmesi üzerine serbest kaldı. Ancak Suriye'yi işgal eden İngilizler'in baskılarına dayanamayarak 1940 yılında Türkiye'ye kaçtı. Fakat ülkeye izinsiz girdiği için tevkif edilerek Manisa Hapishanesi'ne gönderildi. Derveze başta on iki ciltlik tefsiri olmak üzere eserlerinin bir kısmını burada yazdı. 1945'te Suriye'ye döndü. 1948 yılında siyasî faaliyetleri bırakarak kendisini ilmî çalışmalara verdi ve 26 Temmuz 1984'te Şam'da öldü.
Muhammed İzzet Derveze, eserleri ve makaleleriyle Arap milliyetçiliğinin oluşmasında ve Filistin direniş hareketinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır.
Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi