Bu hafta kalp sağlığı haftasıydı... Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) verilerine göre, dünyada en yaygın ölüm sebebi olarak gösterilen kalp ve damar hastalıkları, yılda yaklaşık 18 milyon kişinin hayatını kaybetmesine yol açıyor. Türkiye de her yıl 300 binden fazla kalp krizi vakası yaşanırken, bunların yaklaşık 200 bini yaşamını yitiriyor. Son dönemde kalp krizinden ölümler daha da arttı. En çok da gençlerde. Bu da Covid-19 salgınının etkisi olabilir mi sorusunu gündeme getirdi. İşte kalp doktorlarının söyledikleri:
İlk soru "Daha önce korona virüse yakaladınız mı?"
Kolan International Hospital Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ergun Demirsoy: "Koronovirüs salgınından sonra kalp krizi geçirenlerin
sayısı çok arttı. Hastalarımdan edindiğim
gözlemlerimi paylaşırsam son
dönemde genç yaşta olan kişilerin
kalp ameliyatlarını daha çok yaptığımı
söyleyebilirim. Bu kişiler 20-25 yaş
aralığında. Ve onlara ilk sorduğum soru
'Korona geçirdin mi?' oluyor. Ve hepsi
daha önce Covid-19 geçirmiş.
Covid-19 virüsü kandaki pıhtılaşmayı
arttırıyor. Daha önce hiçbir kalp
rahatsızlıkları yok. Ancak acile gelen
Covid-19 ile birlikte kalp damarlarına
anjiyoda stent takılarak, kalp damarları
açılan genç hastalarımız da çok oldu.
Normalde damarlardaki plaklar sorun yaratmayacak
olsa da pıhtılaşma ile birlikte kalınlaşma
artarak, krizi tetikleyebiliyor.
- Biz henüz Covid-19'un etkilerini
bilmiyoruz. 10 yıl sonra
daha da iyi anlayacağız. Eğer
Covid-19 geçirdiyseniz şikayetiniz
olmasa bile mutlaka kalp
muaynenizi yaptırın."
En yüksek risk, korona virüsü ağır geçirenlerde
Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengiz Köksal: "Covid-19 geçiren hastalar yıllar geçse de kalp krizi ve
kalp yetmezliği açısından risk altında.
Bu risk yaklaşık yüzde 1-2 arasındadır.
Bu artan risk, yaş ve cinsiyetten bağımsızdır.
Yani Covid-19 geçiren her
yaşta gençler dahil, kadın ve erkek risk
altındadır.
En yüksek risk bu enfeksiyonu ağır
geçiren ve kalp damar hastalıkları için
risk grubunda olan hastalardadır. Bunlar
diyabet, kilolu, yüksek tansiyonu
olan, sigara içen ve kan yağları yüksek
olan kişilerdir.
Korona virüs geçirenler, hastalık
sonrasında da uzun yıllar dikkatli olmalı
ve sonrasında da kalp yetmezliği ve kalp krizi riski
yönünden yakın takip edilmelidirler. Bu kişilerde kalp
yetmezliği gelişme ve kalp krizi geçirme riskinin yüksek
olmasının nedeni virüsün kalp hücreleri ve kalp damarları
üzerinde yaptığı harabiyettir."
Kalp hastalığı olanlarda daha ağır seyrediyor
İstanbul Cerrahi Hastanesi Kardiyoloji Bölümü'nden Kardiyoloji Uzm. Dr. Ramil Hajiyev : "Covid-19'un kalp üzerinde üç etkisi var.
Birincisi kalp ve damar
hastalıkları olanlarda
hastalık daha
ağır seyrediyor. İkinci
ise Kovid, kalp kası hasarı
(miyokard infarktüsü,
miyokardit, kalp yetmezliği),
ritim bozuklukları damarlarda
pıhtı oluşması gibi
çok sayıda kalp-damar hastalılarına
neden olabiliyor. Üçüncüsü
ise Covid-19 tedavisinde
mevcut kullanılan ilaçlar ve
önlenmesinde kulanılmış aşılar
kalp ve damar yolları üzerinde
çeşitli yan etkilere neden olabilmektedir.
-Virüsün kalp kası üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle
miyokardit ve perikardit dediğimiz kalp kası ve
zarlarının iltihabına neden olmaktadır. Bu hasta gruplarında
batıcı ve yanıcı göğüs ağrısı izlenmektedir. Bu
hastaların erken teşhiş ile tedavilerine başlanması uzun
dönemde kalp yetmezliği ritim bozluklukları gibi olası
yan etkilerini de önlemiş olacaktır."
Genç hastalarda kalp krizi vakalarıyla karşılaşıyoruz
Medicana International İstanbul Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü'nden Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Arda Özyüksel: "Covid -19 pandemisi sonrası kalp krizi vakalarında
belirgin bir artış saptamaktayız.
Özellikle de genç yaştaki ve belirgin
bir risk faktörü olmayan hastalar kliniklerimize
başvurmaktadır.
- Özellikle de genç hastalarda
herhangi bir risk faktörü yokken
kalp krizi vakalarıyla karşılaşıyoruz.
- Genç hastalar başta olmak üzere
kalp krizi vakalarında erken müdahale
etmek ve bu risk faktörlerini
tanımlamak çok önemli. Ancak risk
faktörü olmayan hastalarda bu riski
saptamak için özellikle son yıllarda
yapay zeka kullanıyoruz. Yapay zeka
analizinde hastadan elektrokardiyografi
çeker gibi 4 dakikalık bir kayıt alınır ve seçilerek
kaydedilen 30 kalp atımındaki 295 parametre incelenerek
3 milyondan fazla hesap yapılır. Hastanın kalp
hücrelerinin oksijenlenme, yapı ve ritm ile ilgili olası
sorunları varsa ortaya çıkarılır."
Kalp kası iltihabına neden oluyor
Medicana Hastanesi Kardiyoloji Bölümü'nden Kardiyoloji Uzmanı Dr. İsmail Erdoğdu: "Covid- 19 özellikle akciğerler olmak üzere vücudun bütün organlarını etkiledi. Kovid'in neden olduğu en yaygın
hastalıkların kalple ilgili olduğunu düşünüyoruz. Virüsü geçiren hastalarımızda özellikle virüse bağlı olarak kalpte kalp
kasında iltihaplar gözlenmekte. Ayrıca bu hastalığın kalp krizini tetiklediğini görüyoruz."