Çukurova'da mısır hasadı tamamlanırken, yakılan anız yüzünden özellikle Adana'da insanlar resmen zehir solumaya başladı. Çevre ve tarımla ilgili kurumlar anız yakanlara milyonlarca liralık para cezası uygulamasına rağmen yangıların önüne geçilmiyor. Türkiye'nin büyük kentleri arasında yer alan Adana günlerdir yoğun duman altında yaşam sürüyor. Kentin hava sahasını kapatan duman yüzünden hava kirliliği değeri hızla yükseldi. Anız yangınları öncesinde 40-60 mikrogram/ metreküp olarak ölçülen kirlilik değeri 152'yi gördü. Tarım çevreleri, çare olarak 'anızın değerli kılınması' ve 'soyanın özendirilmesiyle mısır üretiminin azaltılması'nı öneriyor.
CEZA DA ENGELLEMİYOR
Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ahmet Kırılmaz, denetim ekiplerinin arazide sürekli çalışma yaptığını ancak mısır ekim alanları çok geniş olduğu için tamamına ulaşamadıklarını söyledi. Anız yakan çiftçiye, dekar başına 38 lira ceza kestiklerini, arazi meskun mahal yakınında ya da sulak alandaysa bunu 5 kat olarak uyguladıklarını belirten Kırılmaz, "Buna rağmen çiftçi anızı toplatma maliyetinden kaçmak için, ceza daha yüksek olmasına rağmen yakmayı tercih ediyor" dedi.
KİRLİLİK 3'E KATLANDI
Yaptıkları ölçümlerde anız yakmanın havaya yaptığı etkinin görüldüğünü kaydeden İl Müdürü Kırılmaz, "Adana'da anız döneminden önce 40-60 mikrogram/ metreküp arasında değişen kirlilik değerleri günlük 104, 115, 127, hatta 152'ye kadar çıkmış. Oysa ortalama değerin 100'ü geçmemesi gerekiyor. Geçtiğinde 'hassas durum' başlıyor. 125-150 arası değerler 1 ay sürerse, 'kritik durum'a geçilmiş oluyor" diye konuştu. Ahmet Kırılmaz, öte yandan Adana'daki kirliliğin en büyük nedeninin, Mersin'in Tarsus ilçesinde yakılan anızın dumanının rüzgarla taşınması olduğunu söyledi.
PROJEYLE ÇÖZÜLEBİLİR
Seyhan Ziraat Odası Başkanı Süleyman Girmen ise yaklaşık 1 milyon dekar alanda mısır ekilen Adana'da cezalandırmayla u sorunun çözülemeyeceğini, bu kadar büyük bir arazinin yüzde 10'unun bile denetlenemeyeceğini söyledi. Oda olarak sorunla ilgili proje geliştirdiklerini kaydeden Girmen, "Dünyanın çeşitli yerlerinde, mısır anızı yem, yakıt ya da kağıt yapımında kullanılıyor. Bunun ülkemizde de yapılması için projemizi bakanlığa sunacağız" dedi. Girmen, öte yandan Çukurova'da soyaya teşvik verilerek, mısırın yarı yarıya azaltılmasının da önemli bir adım olacağını kaydetti.
SÜREKLİ BİLGİLENDİRME
Adana Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ekipleri, anız yakılmasını engellemek için sürekli bilgilendirme ve eğitim çalışması yapıyor. Görevliler mısır ekilen bölgelerde kahvehane, cami ve okullarda toplantılar düzenleyip çiftçiyi bilgilendirirken, broşür ve bilboardlarda da uyarıcı mesajlar veriliyor.
TOPRAĞI BOZUYOR
Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Ortaş, anız yakmanın toprak için gerekli olan yapıyı bozduğunu vurguladı. Prof. Dr. Ortaş, "Bitkiler, bitkilerin kökleri, toprağın içinde yayılarak kalitesini geliştiriyor. Anız yakıldığında, topraktaki organik madde, bitki artıkları, kökler ve toprak canlıları tamamen yanıyor. Bu da toprağın kalitesini düşürüyor" dedi.
TELEFONLAR 'DUMANLI' DEDİ
Adana'nın hava kirliliği, akıllı cep telefonlarındaki hava raporu uygulamasında da görülüyor. 6 ve 7 Eylül 2015 tarihlerinde cep telefonundan hava raporu ekranını açan Adanalılar, "Dumanlı" ifadesiyle karşılaştı.
