ABD Başkanı Donald Trump, 4 Kasım'da İran'a petrol ambargosu başlatıyor. Peki 4 Kasım'da ne olacak, Trump neyi planlıyor, Trump'ın planına karşı duran ülkeler hangileri, ambargoyu kabul edenler kimler, Taha Dağlı sabah.com.tr için yanıtladı. 4 KASIM'DA NE OLACAK? 4 Kasım ABD'nin İran'ın petrol ve enerji ihracatına yönelik yaptırım uygulamaya başlanacağı tarih. ABD yönetimi, 4 Kasım'dan itibaren müttefiklerinin İran'dan petrol satın almasını istemiyor. Ekonomisi petrol ihracatına dayalı olan İran, Trump'ın ambargo kararına uyulması halinde çok ağır krize girmiş olacak. TRUMP'IN İRAN AMBARGOLARININ GEREKÇESİ NE? Obama döneminde nükleer anlaşma ile kaldırılan ambargolar Trump'la birlikte yeniden devreye girdi. Trump hem nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekildi hem de Ağustos ayında iki aşamalı ambargo süreci başlattı. Asıl hayati önem taşıyan ve dünyayı da yakından ilgilendiren ambargo ikinci aşamadaki petrol ambargosu. Bu da 4 Kasım'da devreye giriyor. TRUMP'IN AMBARGOLARINA UYULMAZSA NE OLUR? ABD Başkanı Donald Trump, ambargo kararına tüm müttefiklerinin uymasını istiyor. İran'la ticarete devam edenleri de 'İran ile iş yapan bizimle yapamayacak' diye tehdit etti. Bu tehdit ilk aşama için geçerliydi ikinci aşama için de öyle görünüyor. Bazı muafiyetlerin uygulanacağı ülkeler var ama genel olarak Trump, dünyaya 'İran'dan petrol satın almayın' diyor alanları da kara liste ile tehdit ediyor. AVRUPA BİRLİĞİ NE DİYOR? Avrupa Birliği Trump'ın tehdidine rağmen İran'la ticaretin devam edeceğini açıkladı. Hem de bunu iki kez vurguladı. İran'la iş yapan Avrupalı şirketlerin de korunacağına dikkat çekti. İran'a yönelik ambargo konusu ABD ile AB arasında ciddi bir kırılma noktası. TRUMP'IN PETROL AMBARGOSUNA KİMLER UYUYOR? İran'dan petrol satın alırken 4 Kasım'dan itibaren Trump'ın yasağına uyacak olan iki ülke var. Biri Japonya diğeri Güney Kore. 4 KASIM'DA TRUMP'IN YASAĞINA KİMLER UYMAYACAK? Cumhurbaşkanı Erdoğan açıklamıştı, İran'dan doğalgaz alımına devam edilecek demişti. Bunun yanı sıra son olarak Hindistan da İran'dan enerji ihracatının devam edeceğini duyurdu. Çin hali hazırda alıyor almaya devam edecek. İran'dan enerji alan Avrupa ülkeleri de var bu liste. TRUMP SUUDİ ARABİSTAN'I PETROL FİYATLARINDAN DOLAYI NEDEN TEHDİT ETTİ? İran'a yönelik petrol ambargosu petrol fiyatlarının artmasını beraberinde getirir. İran petrolünün devreden çıkmasıyla petrol fiyatları artar. İran burada ağır darbe alır. Ama fiyatlar da yükselir. ABD'de 6 Kasım'da ara seçim var. Bu Trump için çok önemli. İki gün öncesinde ise ambargo süreci başlıyor. Trump yükselen petrol fiyatlarıyla seçime giremez çünkü petrol fiyatı seçmen için önemli bir kriter. Bu nedenle Trump, Suudi Arabistan'a bir süredir 'petrol fiyatlarını düşür' diye baskı uyguluyor. Bu sayede hem İran ambargosunu başlatıp, hem de petrol fiyatlarının aşırı yükselmesinin önüne geçmeyi planlıyor. İRAN TEPKİ OLARAK HÜRMÜZ BOĞAZINI KAPATIR MI? Hürmüz boğazı dünya petrolünün 5'te birinin geçtiği yer. İran burada bazı mesajlar veriyor. Mesela geçenlerde Mart ayında Hürmüz boğazındaki ABD savaş gemisini kovalayan İran hücum botlarının görüntülerini yayınladılar. İran 'petrolümle oynarsanız ben de Hürmüz'ü petrol transferine kapatırım' mesajı veriyor. Bunu hukuken yapması zor ama tehdit mesajı vermesi tansiyonu yükseltebiliyor.